Vorige week zat ik in Suriname. Op bezoek bij mijn vriendin die haar bigi jari vierde: een rond getal en dat is altijd reden voor een groot feest. Om in Suriname te komen moest ik vliegen. Nu heb ik geen hekel aan vliegen, maar het past natuurlijk niet binnen een duurzaam leven. Ik schreeuwde het dus ook niet van de daken. Want een duurzaam typetje als ik, vliegt toch niet?
De reacties van het klimaatprotest liggen namelijk nog vers in mijn geheugen: ‘Protesteren voor een beter klimaat, maar toch met pa en ma op vakantie met het vliegtuig? Schande! Protesteren voor een beter milieu, en vervolgens eten bij de MacDonalds? Triest! Het zijn gewoon ordinaire spijbelaars!’ Ik schrok van deze heftige en kortzichtige reacties. Want blijkbaar doe je het als duurzame doener nooit goed genoeg en moet je je altijd verantwoorden tegenover de rest van de wereld. Pas wanneer je in een hutje op de hei woont en leeft van de lucht en de zon, mag je jezelf duurzaam noemen. Nou, daar ben ik het dus niet mee eens.
“We moeten proberen ons best te doen om het klimaat te ontzien, in een maatschappij waarin status belangrijk is.”
Ik ben blij dat zoveel scholieren meeliepen met de klimaatmars. Het gaat namelijk om de bewustwording van het feit dat het niet zo goed gaat met ons klimaat. We zijn nog lang niet zo ver dat we allemaal massaal zelfvoorzienend kunnen leven. Tot die tijd moeten we proberen ons best te doen om het klimaat te ontzien, in een maatschappij waarin dat niet echt wordt gepromoot. Een maatschappij waarin vliegvakanties normaal zijn, waar goedkope winkels floreren, waar kopen een must is, status belangrijk en waar je graag wilt dat je kinderen het beter hebben dan jij. Oftewel: dat ze nog meer kunnen kopen, eten, vliegen, drinken enz.
Vallende kwartjes
In deze maatschappij kan je niet van de een op de andere dag volledig omschakelen naar een duurzaam leven. Het gaat stap voor stap en begint met bewustwording. Dat was wat er volgens mij gebeurde tijdens de klimaatmars. De eerste stap naar bewustwording bij een hele grote groep jonge mensen werd gezet. Dat ze nog steeds het vliegtuig pakken voor de vakantie en eten bij de Mac, is iets dat ze altijd onbewust hebben gedaan. Ik denk dat bij een groot aantal die dag wel het kwartje is gevallen dat zij zelf degene zijn die hun gedrag kunnen veranderen. Dat ze hun eigen keuzes hierin kunnen en zullen moeten maken.
Schuldgevoel
En zo vloog ik naar Suriname. Er is overigens geen andere manier om er te komen, dus mijn alternatief zou zijn om niet te gaan. Ik heb het daadwerkelijk overwogen. Maar daar is mijn vriendin me te dierbaar voor. Mijn reis compenseerde ik twee keer, uit schuldgevoel. Ik schreef er niet over, bang als ik was voor negatieve reacties. Want het is tegenwoordig zo normaal om, als je het niet eens bent met elkaar, dit bot, met veel kabaal en niet altijd in de netste bewoording, te verkondigen.
In balans
Duurzaam leven heeft niks te maken met het feit of je vliegt of vlees eet. Het gaat erom of je met respect omgaat met moeder natuur. Dat je goed nadenkt over keuzes die je maakt. Wat betekent dit voor jou, voor een ander, voor het milieu. En zou je het anders kunnen of willen doen. Hoe jij je duurzame leven invult, is aan jou. Zoek je eigen balans. En heb respect voor de balans van een ander.
Liever een kleine stap gezet, dan schreeuwend aan de kant blijven staan.
Geef een antwoord