Zelf maken

Theeblaadjes en koffiedik hergebruiken

1 november 2021 door Ageda Venema Leave a Comment

Smoothie van koffiedik? Theeblaadjes onder je oksels? Nou nee, niet echt. Toch is het zonde om koffieprut en theeblaadjes gewoon in de groencontainer te gooien. Want ze hebben bijzondere eigenschappen. Met onze losse thee en koffiebonen sparen wij wekelijks een aardig hoeveelheid op. Theeblaadjes en koffiedik hergebruiken is zeker de moeite waard. Hieronder de meest simpele DIY tips met koffie en thee.

Koffiedik hergebruiken

Lichaamsscrub: vul een potje voor een kwart met suiker en een kwart met koffiedik. Voeg al roerende zoveel olie toe tot het mengsel smeerbaar is. Gebruik onder de douche en je huid is weer perzikzacht.
Schuurmiddel voor pannen: een schuursponsje met 1 of 2 eetlepels koffiedik is alles wat je nodig hebt.
In de tuin: Koffiedik houdt naaktslakken op afstand en katten uit je tuin. Daarnaast is het een natuurlijk middel tegen bladluizen.
Gootsteenontstopper: bepaalde oliën in de koffiedik kunnen ervoor zorgen dat je gootsteen beter doorstroomt. Het vuil hecht zich aan de oliën vast. Doe dit wel met voldoende heet water.
Compost: gooi de koffiedik bij je planten in de tuin. Koffiedik bevat onder andere stikstof, fosfor, magnesium en kalium. Of gooi het gewoon op de composthoop. Wormen zijn er dol op.

Theeblaadjes hergebruiken

Tegen ongedierte: Gebruikte groene theeblaadjes houdt ongedierte en insecten weg. Voeg wat toe aan het plantenwater als je je kamerplanten water geeft. Dit kan uiteraard ook met theezakjes
Luchtverfrisser: Gooi gebruikte en gedroogde theebladeren in de vuilnisbak of kattenbak. Het vermindert nare geurtjes. Werkt ook tegen knoflook of uienlucht aan je handen. Wrijf ze in met natte groene theebladeren. Je kunt hiervoor ook koffiedik hergebruiken
In de keuken: Een theezakje kan je opnieuw gebruiken in de pan met rijst of pasta. Het zorgt voor een extra smaakje aan je maaltijd.
Zonnebrand: Koude thee of gekoelde gebruikte theezakjes verzachten de pijn bij kleine brandwonden of verbranding door de zon. Ook tegen de ‘brand’ van insectenbeten zijn gekoelde gebruikte theezakjes een oplossing.

Lees ook:

Duurzaam schoonmaken: Een schoon en fris bed

DIY: Vlierbessensiroop maken

8 september 2021 door Ageda Venema Leave a Comment

In juni genoot ik van vlierbloesemsap. De bloesem van destijds, zijn nu besjes geworden. Tijd dus voor vlierbessensiroop. Onze struiken hangen nu vol trossen vlierbessen. En dat moet, als ik het mag geloven, liters siroop opleveren. Hoe je dat maakt? Dat lees je hieronder. En ook een receptje voor vlierbessenjam. Met appel!

Eerst maak je vlierbessensap

water
vlierbessen

Pluk de rijpe vlierbessen. Ze moeten mooi zwart zijn, ofwel diep paars. Groene bessen haal je eruit, die schijnen giftig te zijn. Haal zoveel mogelijk takjes van de bessen. Bijvoorbeeld door de bessen er met een vork af te ‘ritsen’. Ik doe het lekker met de handen. Een ‘bloederig’ karweitje, maar ook lekker zen.

Spoel de bessen even af en kook ze vervolgens op een zacht vuurtje met een klein beetje water zo’n 20 minuten. Verhouding: 1,5 kilo besjes en 100 ml water. Na 20 minuten zijn de vlierbessen zacht en opengebarsten.

Dan vlierbessensiroop

vlierbessensap
suiker

Met het vlierbessensap maak je vlierbessensiroop. Breng in een pan 1 liter vlierbessensap aan de kook samen met 500 gram tot 1 kilogram suiker. Suiker maakt je siroop niet alleen zoeter, maar heeft ook als doel om de siroop langer houdbaar te maken. Verwarm het net zolang totdat alle suiker is opgenomen. Giet het vervolgens in een schone fles. Gebruik hiervoor een trechter of een maatbeker (dat schenkt wat makkelijker). Draai de dop er direct op.

Let op: de siroop is gloeiend heet. Verwarm eventueel eerst de fles voor met een beetje kokend water.

Tips:

Voeg kruidnagel toe bij de siroop
Of citroensap
Of een takje rozemarijn en tijm bij voor een echt anti-verkoudheidsdrankje

Waarom vlierbessensiroop? Omdat het gezond is. Het helpt tegen verkoudheid. Voeg er rozemarijn aan toe, en het smaakt als Natterman. Leng de siroop aan met wat water. Je kunt het warm en koud drinken.

Vlierbessenjam maken

Het is een bijzondere smaak, vlierbessenjam. Daarom voeg ik ook appel toe, voor de frisse touch.

1 kg vlierbessen
2 appels
100 ml citroensap
250 gram suiker
1 zakje geleipoeder

Kook de vlierbessen en laat ze 10 minuten zachtjes doorpruttelen. Zitten er nog takjes in, zeef dan het geheel. Rasp ondertussen de appels. Doe de vlierbessen terug in de pan (als je ze hebt gezeefd) en voeg de suiker met de geleipoeder toe. Laat nog even doorkoken en voeg vervolgens de geraspte appels en het citroensap toe. Doe de stollingstest (een drupje jam op een koud schaaltje). Heeft het de gewenste dikte, schenk het dan over in gesteriliseerde potjes.

Lees verder:

BewarenBewaren

DIY: rabarberjam maken

17 mei 2021 door Ageda Venema Leave a Comment

Het is tot zover een voorjaar van niks. Ik kan de wortels en de bietjes, en ja, zelfs de sla wel uit de grond kijken. Maar hoe anders is het met de rabarber! Hij groeit en groeit en groeit. Tijd dus voor wat lekkers. En om er nog het hele jaar van te kunnen genieten, ga ik aan de slag en rabarberjam maken. Verrukkelijk!

Ruim een kilo rabarber plukte ik. Dit is voor de eerste lading, want er staat minstens nog een kilo. Voor deze week. Volgende week is er vast nog meer!

Rabarberjam maken is niet moeilijk. Wat heb je nodig:

1 kilo rabarber
500 gram suiker
4 gram agar agar of een zakje geleipoeder

Was de rabarber, snijd het in stukjes van 1 cm en doe het in een pan. Voeg de suiker bij en breng het geheel aan de kook. Zet het vuur niet te hard aan in het begin, anders brandt het aan. Op een gegeven moment komt het vocht los uit de rabarber, dan kan het vuur weer wat hoger. Laat net zo lang doorkoken totdat de rabarber uit elkaar valt en zacht is.

Doe de agar agar erbij en laat het heel kort nog 2 minuten doorkoken. Schenk daarna over in schone potjes.

Jam zonder suiker

O ja, ik en suiker. Al jaren vermijd ik waar mogelijk suiker. En dan toch suiker in de jam? Dat komt omdat het rabarberjam is. En zonder suiker is het mij veel te zuur! Suiker heeft daarnaast een bijzondere eigenschap. Het zorgt er onder andere voor dat jam bindt en dat het goed bewaard kan worden, want suiker zorgt ervoor dat bacteriën en enzymen niet de kans krijgen om je jam te laten bederven. Wil je geen suiker, dan kan je kiezen voor bijvoorbeeld ahornsiroop, kokosbloesemsuiker of honing. Maar dan heb je nog iets nodig om je jam dik te laten worden. Bijvoorbeeld:

pec (pectine)
chia-zaadjes of
agar-agar
sap van vruchten met veel pectine, zoals bijvoorbeeld citroen, sinaasappel, aalbes, peer, kweepeer, appel, pruim en kruisbes.

Geleisuiker of gewone suiker?

Nog makkelijker is om geleisuiker te gebruiken in plaats van gewone suiker. Geleisuiker, ook wel confituursuiker, is eigenlijk gewone kristalsuiker met pectine. Voordeel van geleisuiker is dat je er vaak minder van nodig hebt dan gewone suiker. Maar geleisuiker heb ik niet altijd in huis. Gewone suiker daarentegen wel. De verhouding is over het algemeen dat je ¾ van het gewicht van het fruit aan suiker toevoegt. (dus 1 kilo fruit met 750 gram suiker). Maar dat is mij te zoet, zelfs voor rabarberjam. Daarom voeg ik nog agar-agar toe. En dat heb ik in huis, omdat zo’n zakje heel lang meegaat (je hebt bijna nooit meer dan 4 gram nodig).

Jam in pindakaaspotjes

Rabarberjam maken doe ik in potjes waar pindakaas, augurken of dergelijke in heeft gezeten. Voordat de jam erin gaat was ik ze heel goed schoon en kook ik ze vervolgens zo’n 10 minuten uit in kokend water. De potjes moet je echt tot net onder de rand vullen met hete jam. Sluit goed af en zet de potten direct na het vullen op de kop. De hitte van de jam duwt dan de overtollige lucht uit de pot. Ook dit komt ten goede aan de houdbaarheid. Draai de potten na 5 minuten weer om en laat ze rustig afkoelen.

Eet smakelijk.

Wil je meer weten over jam maken? Kijk dan eens naar dit boek: Jam, gelei, confituur. Boordevol tips over hoe je overheerlijke jam maakt.

4 tips voor duurzaam vlees eten

8 maart 2021 door Ageda 1 Comment

Betekent duurzaam eten dat we allemaal vegetariër moeten worden? Of zelfs veganist? Nee, maar wel dat we bewuster om moeten gaan met onze vleesconsumptie. Dat betekent minder vlees eten en duurzaam vlees eten. Hoe je dat doet en hoe je dat in je leefpatroon van jou en je gezin invoert, lees je hier in 4 tips.

Tip 1: Minder vlees

We eten met z’n allen best wel heel veel vlees. Dat kan iets minder. Minder vlees eten kan op verschillende manieren. Je kan een dagje geen vlees eten bijvoorbeeld. Dat kan lastig zijn als je niet gewend bent om vegetarisch te koken. Daarom is er vegetarisch vlees bedacht: lekker plantaardig. Durf je een stapje verder, dan kan je ook een heerlijk groentegerecht maken. Favoriet bij ons is een hartige taart: gevuld met groente en met champignons voor de lekkere bite en vegetarische pannenkoeken. Oh, en wist je dat er ook vegetarische kroketten zijn?

Krijg je ruzie thuis omdat er elke dag toch echt vlees op tafel wordt verwacht? Of dat ze het ‘nepvlees’ niet lekker vinden? Maak dan de porties kleiner. Maak je normaal gesproken gehaktballen van 150 gram per stuk, maak ze dan nu van 125 gram. Of geef iedereen één worstje bij de stamppot in plaats van twee.

Tip 2: Duurzaam vlees eten = Koop goed vlees

Duurzaam vlees eten zit ‘m zeker ook in wát voor vlees je koopt. Ga niet voor de kiloknallers in de supermarkt, hoe aantrekkelijk die wat betreft prijs ook lijken. Als je tip 1 ter harte neemt en minder vlees gaat eten, blijft er wat geld over om te besteden aan beter vlees. Je zult merken dat dit vaak ook lekkerder vlees is. En dat er meer vlees over blijft na bereiding. Zo bevat een kiloknaller kip vaak zoveel water dat er na bereiding weinig vlees overblijft. Biologisch vlees uit de supermarkt is duur, en voor een groot gezin wellicht een flinke kostenpost. Maar weet dat er alternatieven zijn.

Koop lokaal – er zijn veel boeren die hun eigen vlees verkopen. Een voorbeeld is Zorgboerderij De Hanse Hof in Beilen (waar ik toevallig als vrijwilliger werk). De dieren hebben daar een goed leven en worden met liefde verzorgd. Er zijn natuurlijk meer van dit soort bedrijven. Kijk eens rond in jouw buurt. Het vlees is goed en je betaalt niet de hoofdprijs!
Heb je wat ruimte in je vriezer? Koop dan eens een deel van een koe, varken, geit of kip. Bijvoorbeeld van Grutto. Deze dieren hebben een goed leven gehad en hebben op eigen tempo kunnen groeien. De kant en klare vleespakketten zijn zonder toevoegingen. Een hele grote vriezer heb je er overigens niet voor nodig. De pakketten zijn zeer compact en passen in één lade.
Koop je toch liever in de supermarkt, let dan in ieder geval op het keurmerk van Beter Leven. Hoe meer sterren, hoe beter. Maar het hebben van het keurmerk is al de eerste stap in de goede richting.

Tip 3: Leer en onderzoek

Zie het eten van minder vlees niet als een last, maar als een manier om iets nieuws te leren. Experimenteer in de keuken, lees kookboeken, sluit je aan bij (online) groepen waar ervaringen worden gedeeld en vragen kunnen worden gesteld. En sta open voor nieuwe ingrediënten.

Wil je helemaal geen vlees meer eten of zelfs helemaal geen dierlijke producten meer gebruiken? Dan is er wel wat meer werk aan de winkel. Want zomaar stoppen met vlees eten terwijl de rest van je eetpatroon hetzelfde blijft, is niet slim. De tekorten die ontstaan in je lichaam (zoals eiwitten, ijzer, vitamine B1 en B12) zal je ergens moeten opvangen in je eetpatroon. Ga er over lezen, vraag ervaring aan vrienden en familie die met het eten van vlees zijn gestopt. En snuffel eens in dat geweldige assortiment aan veganistische en vegetarische kookboeken.

Tip 4: Maak het je makkelijk

Je kunt het verminderen van je vleesconsumptie zo moeilijk maken als je wilt. Daarmee wil ik zeggen dat je je het ook heel makkelijk kunt maken. Bijvoorbeeld door vleesvervangers te kopen. Het is een kwestie van uitproberen welke je lekker vindt. Wij vinden thuis niet alle vleesvervangers even lekker, maar gelukkig verschijnen er vaak weer nieuwe variaties. Nu hebben we een aantal gevonden die echt de structuur en smaak van vlees kan evenaren en we allemaal lekker vinden.

Nu zullen er mensen zijn die zich afvragen waarom je vlees wilt vervangen door een vleesvervanger. Antwoord: het gemak. Wie altijd een bepaalde kookstijl heeft gehad (pasta met gehakt, aardappels groente en vlees, stamppot met rookworst) heeft tijd nodig om van stijl te veranderen. Vleesvervangers zijn de eerste stap in de bewustwording. Langzaam aan zul je je steeds verder gaan verdiepen in een leefstijl met minder vlees.
Wil je helemaal voor het gemak gaan? Ga dan op zoek naar kant-en-klaar. Kijk eens naar de Veganbox. Zij leveren elke week een box vol veganistische ingrediënten, samen met de recepten. Handig voor wie de inspiratie ontbreekt voor gezonde en lekkere gerechten zonder vlees. Het mooie is dat er geen minimale afname is van het aantal boxen en dat je per week kunt opzeggen (of pauzeren). Super handig als je deze box een keer wilt proberen.

In mijn kalender vind je meer ideeën voor eten met minder vlees. Maar ook heel veel andere tips voor een duurzamer leven.
Gebruik de code Mindervlees en ontvang 25% korting.

Elke Dag Groener, 365 tips voor een duurzamer leven

Zuurkool van rode kool en bloemkool: stappenplan fermenteren

15 februari 2021 door Ageda Leave a Comment

Dacht jij dat je zuurkool alleen van witte kool gemaakt kan worden? Fout. Alle soorten kool kan je hiervoor gebruiken. Zelfs rode kool en bloemkool. Het is een kwestie van fermenteren. Een stappenplan fermenteren vind je hier.

Wat is fermenteren?

Bij fermentatie worden schimmels, bacteriën en gisten aan het werk gezet. Klinkt niet lekker? Dan heb je zeker nog nooit yoghurt, wijn of zuurkool geproefd. Inderdaad, dat is gefermenteerd voedsel. De micro-organismen zorgen er tijdens het proces voor dat een product langer houdbaar wordt, van smaak verandert of beter verteerbaar wordt.

Fermenteren kan je zelf

Het lijkt rocket science, maar fermenteren is helemaal niet zo ingewikkeld. Er bestaan verschillende processen, onder andere met en zonder zuurstof. Ik beperk me op dit moment nog tot het fermenteren van groente. Vooral tijdens het oogstseizoen handig als ik met een overschot aan kolen of wortels zit. Fermenteren is dan een handige manier van bewaren.

Wat heb je nodig voor fermenteren

Fermenteren is dus niet ingewikkeld. Maar voor mij is het net zo belangrijk dat ik niet veel nodig heb om te kunnen starten met fermenteren. Het is heel puur. Behalve zeezout, water, groente en een steriele pot heb je niets extra’s nodig. O ja, een klein beetje geduld misschien.

Stappenplan fermenteren

Kies een stevige groente: wortel, rode biet, spruitjes of verschillende soorten kool.
Snijd de groente fijn.
Strooi er zeezout over: 2% van het gewicht aan groente. Meng goed door elkaar.
Doe de groente over in een gesteriliseerde pot. Kneus het een beetje door het aan te drukken. Doe er net zoveel water bij dat de groente onderstaat.
De groente heeft de neiging om boven het water uit te komen. Voorkom dit door een plastic zak gevuld met water er boven op te leggen. Eventueel boven op een blad van diezelfde groente (bijvoorbeeld een blad rode kool bovenop de fijngesneden rode kool). Of gebruik satestokjes, die je kruislings bovenop klemt.
Sluit de pot goed af en zet ‘m op een warme plek. Open elke dag de pot om lucht te laten ontsnappen. Na 3 of 4 dagen kun je proeven. Is de smaak goed, zet de pot dan in de koelkast. Hoe langer het fermentatieproces duurt, hoe sterker het gaat smaken.

Probeer de verschillende groente en ga lekker experimenteren. Ik ben benieuwd naar je resultaat. Mijn rode kool was na 2 weken goed op smaak. Het is een heerlijke bijgerecht geworden.

Meer weten over fermenteren en andere vormen van inmaken? Het boek van Instock cooking is een echte aanrader.

Wist je dat je je keukenafval ook kunt fermenteren en omzetten in plantenvoeding? Dat is de Bokashi methode.

Wil je weten hoe je biologisch én goedkoop kunt eten? Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief en download gratis de checklist.

Maak je eigen tuindecoratie door te recyclen

1 februari 2021 door Ageda Leave a Comment

Het hele jaar door ben ik bezig in de tuin. Ook in de winter. Dan ben ik vooral aan het bedenken hoe ik mijn tuin nog mooier kan maken. Dat kan natuurlijk met bloemen en planten, maar ook met tuinornamenten: beelden, potten, stapstenen of plantenbakken. Ga je naar een tuincentrum voor deze dingen, dan kom je er uit met een lege portemonnee. Liever maak je het zelf. Ruim je huis op en kijk hoe je versleten of kapotte spullen in je tuin een tweede leven kunnen krijgen. Laat je creativiteit de vrije loop. Tuindecoratie zelf maken is niet moeilijk. Ik geef je een paar voorbeelden.

Mozaïek aan de muur van gebroken aardewerk

Bij ons sneuvelen er jaarlijks wel een aantal borden, mokken, schaaltjes of bloempotten. Zo jammer, vooral toen mijn favoriete beker sneuvelde. Maar in plaats van de scherven in de vuilnisbak te gooien, bewaarde ik ze. Want met gebroken aardewerk kan je leuke dingen maken. Zoals een mozaïektegel. Het enige dat je nodig hebt is je gesneuvelde servies en gips.

Plaats de brokstukken in een dikke plastic zak en sla ze voorzichtig met een hamer in kleinere stukken. Niet té klein, want hele kleine scherven zijn niet meer te gebruiken. Draag eventueel oogbescherming, want je wilt geen scherven in je ogen krijgen. Neem een vorm die je mooi vindt (bijvoorbeeld een taartvorm) en leg de brokstukken er zo in dat je een mooi patroon krijgt.

Je idee is klaar, nu de uitvoering. Meng het gips volgens de instructie op de verpakking. Plaats de vorm op een dik stuk karton of wat hout en vul deze met gips, zo dik als jij het wilt. Leg daarna het gebroken serviesgoed in het gips, je patroon aanhoudend. Duw ze voorzichtig naar binnen zodat het bijna gelijk ligt met het oppervlak, maar niet helemaal. Hierdoor kan het iets ‘zinken’ terwijl het droogt. Laat het geheel minstens een nacht drogen.

Maak er een haak aan vast met behulp van wat secondelijm en hang het op: aan de schuurdeur of in de boom. Wil je stapstenen maken, vervang dan het gips door cement en maak mallen van hout.

Gerecyclede plantenbakken

Zelf een plantenbak maken is niet heel ingewikkeld. Het belangrijkste dat een plantenbak nodig heeft is een afvoer. Maak dus onderin je item dat gaat dienen als plantenbak een paar gaten. Lukt dit niet? Voeg dan een laag grind of kleine steentje onderin toe. Dit voorkomt dat je plantenbak een modderpoel wordt.

Maak je plantenbak van:

Oude laarzen: zelf verslijt ik elke twee jaar wel een paar laarzen. Het is mijn schoeisel in de tuin. Maar hiervoor kan je ook kinderlaarzen gebruiken. Het leukste is om twee oude laarzen bij elkaar te zetten. Maak een gaatje onderin en vul met potgrond. Plant er lobelia in of viooltjes. Die laatste staan ook in de winter er nog leuk bij. Zet ze bij de voordeur of hang ze aan de schutting.

Pannen of theepotten: Een klimop in een mooie geëmailleerde ketel ziet er eigenzinnig uit. Maar een oude pan met mooie bloemen staat ook geweldig op tafel. Zoals ik al schreef: overal passen plantjes in, zolang je maar zorgt voor een goede afvoer. Dus ook in de oude roestige kruiwagen of waterteil.

Blik: bewaar al je groenteblikken. Verwijder de etiketten en maak gaatje in de bodem. Je kunt ze schilderen of in hun natuurlijke staat laten. Maak ze vast aan een (kale) omheining. Zet ze in een groep en plaats er kleurrijke bloemen in. Het geeft niet dat als ze wat roestig worden. Dat ziet er juist stoer en aantrekkelijk uit. Of ben je net als wij aan het klussen, dan slingeren er vast wel her en der oude verfpotten rond. Zet een plant met paarse bloemetjes in een paarse verfpot en een oranje plant in een oranje verfpot.

Oude tassen: Tassen die je niet meer gebruikt voor de boodschappen omdat bijvoorbeeld de hengsels kapot zijn, kun je gebruiken als kweekzakken voor groente. Het is een prima plek voor je tomaten, aardappels of kruiden. Vooral als je een kleine tuin hebt of een balkon kan het een uitkomst bieden. Zo ziet een aardappelkweekzak er uit.

Of maak tuindecoratie zelf door bloempotten te pimpen. Bijvoorbeeld met jeansstof.

Kunst in de tuin

Ben je niet zo’n kunstenaar? Dat geeft niet. Ik ook niet. Toch kan je leuke kunstwerkjes als tuindecoratie zelf maken, zonder creatieve vingers.

Windgong

Maak bijvoorbeeld een windgong van oud bestek en een vergiet. Maak het bestek vast aan het vergiet (of andere cirkel) en hang deze op een winderige plek. Met flessendoppen kan natuurlijk ook.

Vogelvoederpoppetjes

Met een bloempotje als hoed, en een bol vet als hoofd eronder. Een lichaam van gedopte pinda’s en ledematen van ongedopte pinda’s. Leuk voor in de tuin en lekker voor de vogels.

Ingelijste plant

Ligt er nog ergens en fotolijst zonder foto? Zet ‘m op een mooie plek in de tuin en plaats er een mooie plantenbak achter. Dat is per direct een kunstwerk.

Gespiegelde tuin

Hang een oude spiegel aan de schutting of in de boom. De weerspiegeling van de tuin is al een kunstwerk op zich.

Wil je je tuindecoratie zelf maken, maar voel je je een beetje onzeker of je het wel kan? Een belangrijke tip: wees niet bang om te beginnen en geniet van het proces van maken. En mocht er toch iets misgaan: weggooien kan altijd nog. En onthoud dat experimenteren deel uitmaakt van het plezier.

Afbeelding van Oldiefan via Pixabay

Nationale pindakaasdag met de lekkerste pindakaas recepten

25 januari 2021 door Ageda Leave a Comment

Vandaag is het nationale pindakaasdag. Wij maken al een aantal jaren onze eigen pindakaas. Eerst alleen voor onszelf. Maar toen lieten we het anderen proeven, en al snel waren we een paar potjes armer. We besloten vorig jaar om onze pindakaas op kleine schaal te verkopen, onder de naam Piets Pindakaas. Gewoon langs de weg, voor de deur. Er zijn best veel mensen die van pindakaas houden, merkten we al snel. Daarom een paar lekkere en makkelijke pindakaas recepten.

Geschiedenis van pindakaas

Maar eerst een stukje geschiedenis. Sinds wanneer kennen wij pindakaas? Bijna iedereen is opgegroeid met pindakaas. Het blijft altijd vreemd dat het pinda-kaas wordt genoemd, terwijl het niks met kaas te maken heeft. Maar dit heeft een reden, lees ik op Wikipedia. In Amerika heette het peanut butter. Toen het naar Nederland werd geïmporteerd, mocht het geen pindaboter heten, omdat het volgens de ‘Boterwet’ verboden was om een product boter te noemen als er geen zuivel in verwerkt zat.

Waarom het dan wel de toevoeging ‘kaas’ mocht krijgen, is onduidelijk. Een mogelijke reden is dat al een eeuw eerder in een Surinaams-Duits woordenboek het Surinaamse gerecht Pindadokun (wat overigens niet hetzelfde was als de pindakaas van nu) in het Duits werd vertaald als ‘Pinda-käse’.

Pindakaas en Suriname

Het was ook een Surinamer die de pindakaas voor het eerst op Nederlandse markt bracht, nog voor Calvé. Harry Bharos had aan het eind van de Tweede Wereldoorlog zijn eerste pindakaasbedrijf aan huis. In 1952 opende hij zijn eigen winkel in Suriname en verkocht pindakaas onder de naam Bharos Pindakaas: een lekkere pittige pindakaas die beroemd was onder de Surinamers. Nu snap ik eindelijke waar het gebruik vandaan komt om sambal op de pindakaas te smeren!

Hoe gezond is pindakaas?

Pindakaas is absoluut niet ongezond. Maar het hangt er wel vanaf welke pindakaas je eet. Uit veel merken pindakaas is de pindaolie verwijderd en vervangen door goedkoop palmvet. Dit laatste is niet gezond en zeker niet goed voor het milieu. De pinda-olie wordt dan weer verkocht als archideolie. Daarnaast bevatten deze merken Pindakaas vaak veel zout en suiker. Lees dus even de ingredientenlijst op het potje.

Pure pindakaas, zoals Harry Bharos die maakte en zoals ook die van ons gemaakt wordt, is gezonder. Het is rijk aan plantaardige vetten en eiwitten, vitaminen en mineralen. En het is een goede bron van voedingsvezels. Maar let wel op: pinda’s bevatten veel koolhydraten. Het zijn overigens geen noten, maar peulvruchten.

De lekkerste pindakaas recepten

Hoewel wij pindakaas vooral als broodbeleg kennen, is het toch een veelzijdiger product. Eet pindakaas bij het ontbijt, lunch, hoofdgerecht of tussendoortje. Ik zou overigens niet en-en doen, maar of-of. Hieronder deel ik de lekkerste pindakaas recepten

Pindakaas bij het ontbijt

Met een broodje pindakaas is niks mis. Maar hij wordt nog lekkerder met een topping. Neem een boterham en besmeer hem dik met pindakaas. Maak ‘m af met een topping van sambal, banaan, hagelslag, jam (peanutbutter-jelly), appel of speculaas.

Pindakaas als lunch

Deze pindakaas pannenkoek vond ik op de site van Goodmoodmama. Zo super simpel

Recept Pindakaas Pannenkoek

250 ml melk
100 gram bloem
25 gram havermout
5 gram kokosrasp
1 ei
Eetlepel koekkruiden of kaneel
Goede eetlepel pindakaas
Snufje zout

Bloem, havermout, kokosrasp, koekkruiden en zout in een kom of maatbeker en even doorroeren. Voeg de melk toe en kluts met een garde tot een glad beslag. Voeg dan het ei en de pindakaas toe en kluts weer tot een egaal mengsel. Bak in een pan ongeveer 6 stuks en beleg naar keuze.

Pindakaas als hoofdgerecht

Dan kan je gaan voor een echte lekkere Surinaamse pindasoep. Maar favoriet is toch een nasi of bami met pindasaus. In een handomdraai gemaakt:

Recept pindasaus

2 eetlepels olijfolie
1 kleine ui
2-3 teentjes knoflook
½ verse rode peper of een theelepel sambal
1 theelepel gemalen komijnzaad
1 theelepel gemalen koriander
½ theelepel laos
Snuf zout
2 volle eetlepels pindakaas
3 eetlepels ketjap manis
150 ml water

Snipper de ui en knoflook fijn. Ontdoe de rode peper van zaadjes en snij ook fijn. Fruit in een steelpannetje de uit, knoflook en rode peper een paar minuten. Voeg dan de kruiden toe en en snufje zout. Bak het mengsel nog een paar minuten zachtjes en doe dan de pindakaas erbij. Roer zachtjes totdat het mengsel goed warm is. Voeg dan de ketjap toe en roer tot een homogeen mengsel. Schenk tot slot al roerend met een garde 150 ml kokend water bij de saus. Blijf roeren totdat de saus de gewenste dikte heeft.

Pindakaas als tussendoortje

Dit is een van onze favoriete tussendoortjes. Vooral omdat het zo simpel te maken is. En deze ingrediënten hebben we bijna altijd in huis.

Recept haverkoeken

150 gram havermout
50 gram pindakaas
1 banaan
1 ei
50 gram hazelnoten
60 gram pure chocola
scheutje olijfolie

Verwarm de oven voor op 180 graden. Mix de havermout met de banaan, het ei, een scheutje olijfolie en de pindakaas. Hak de noten grof en meng ze door de havermout. Leg in een ovenschaal van 20×20 een bakpapiertje en verdeel het mengsel over de schaal. Druk goed aan. Bak de haverrepen in ongeveer 30 minuten af. Laat ze vervolgens afkoelen. Smelt de chocolade au bain-marie en smeer de chocolade met een mes over de haverrepen. Laat de chocolade uitharden en snijd de repen in 8 gelijke plakken.

Met deze lekkere pindakaas recepten is het elke dag Pindakaasdag!

5x energiereep maken

30 november 2020 door Ageda Leave a Comment

Af en toe kan je echt even behoefte hebben aan extra koolhydraten. Bijvoorbeeld tijdens het sporten, een lange wandeling of (zoals bij ons vaak het geval is) een intensieve klusdag, lees: vloertje leggen, muurtjes schilderen. Een energiereep gaat er dan wel in. Nee, niet een uit de winkel, maar lekker zelfgemaakt. Want dat is absoluut niet ingewikkeld. Maak ze met de ingrediënten die jij lekker vindt.

1. No bake ontbijtreep

Handig zonder oven. En smeuïg dankzij de notenpasta.
Met havermout, pompoenzaadjes, rozijnen, notenpasta (of pindakaas), honing, zout

Mix 225 gram havermout met 150 gram pompoenzaadjes en 150 gram rozijnen. Roer er 200 gram notenpasta, 225 gram honing en een snufje zout door en mix het goed. Bedek een platte bakvorm met bakpapier en druk het mengsel in de vorm. Laat dit 4 uur in de koelkast opstijven en snijd het dan in stukken.

2. Energiereep met 4 ingrediënten

Dat je maar weinig ingrediënten nodig hebt voor het maken van een energiereep, bewijst dit recept.
Met dadels, noten, citroenschil en zout

Week 150 gram dadels (zonder pit) 5 minuten in heet water en laat ze vervolgens uitleggen. Maal 150 gram noten kort in de blender (niet te fijn). Snijd de dadels door de helft en blender ze heel even met de noten mee, samen met 1 theelepel geraspte citroenschil en een snufje zout. Vorm van het dadel/noten mengsel een lange rol op een plank. Verpak het in bijenwasdoek (of bakpapier/huishoudfolie als je geen bijenwasdoek hebt) en laat het een paar uur rusten in de koelkast.

3. Tropisch tintje

Voor mij horen kokos en energiereep bij elkaar. Een heerlijke tropische smaak.
Met cashewnoten, amandelen, geraspte kokos, dadels, en kokosolie

Mix 75 gram ongezouten en ongebrande cashewnoten met 75 gram ongezouten en ongebrande amandelen, 75 gram geraspte kokos in de blender helemaal fijn. Voeg 12 dadels zonder pit (5 minuten in heet water geweld) en 2 grote eetlepels kokosolie toe. Mix het totdat alles aan elkaar gaat plakken. Druk het plat op een plank en laat het goed koud worden in de koelkast. Snijd er repen uit.

4. Energie uit de oven

Bijzonder van smaak is deze mueslireep met vijfkruidenpoeder. Uit de keuken van Yvette van Boven
Met honing, kokosolie, eiwit, Chinese vijfkruidenpoeder, granola, en gedroogde vruchten

Verwarm de oven voor op 170 graden. Meng 75 ml honing met 50 gram gesmolten kokosolie (of boter), 3 eiwitten en 1 theelepel Chinese vijfkruidenpoeder. Schep er 600 gram granola en 250 gram gedroogde vruchten door en meng alles goed door elkaar. Leg bakpapier in een platte bakplaat en verdeel het mengsel erover. Druk het goed aan. Bak ongeveer 25 minuten in de oven tot hij goudbruin kleurt. Snijd in stukken zodra hij is afgekoeld en bewaar in een luchtdichte trommel.

5. Energie uit pindakaas

Als makers van Piets Pindakaas moet hier natuurlijk een echte pindakaasreep tussen zitten. Pindakaas zit bomvol energie.
Met pindakaas, lijnzaad, water, bananen, havermout, gedroogde vruchten, ongezouten notenmix

Doe 2 ½ eetlepel lijnzaad met 4 eetlepels warm water in een kom en roer net zo lang tot het mengsel wat dikker wordt. Prak 2 bananen fijn en meng het met 100 gram pindakaas. Roer hier 250 gram havermout, het lijnzaadmengsel en 50 gram gedroogde vruchten door. Schep het geheel over in een ingevette bakplaat van 20×20. Strooi 100 gram notenmix er overheen. Bak het 25-30 minuten in een op 200 graden voorverwarmde oven. Zodra het is afgekoeld, snijd je er mooie repen uit. (bron: pindakaaswinkel.nl)

Heb je veel tijd over? Bak dan deze Osawa-cake op basis van rijst.

Wat te doen met tamme kastanjes

9 november 2020 door Ageda 1 Comment

Ik kreeg een zakje tamme kastanjes met de boodschap: ‘hier, doe jij er maar wat mee. Vind je vast leuk’. O ja, zeker. Tamme kastanjes lijken me heerlijk. Ik heb een tamme kastanjeboom in de tuin, maar die is nog jong en geeft amper noten. En ik wilde zo graag eens van tamme kastanjes chocoladepasta maken. Dus ik ging vol enthousiasme aan de slag. Maar met een paar dingen had ik geen rekening gehouden…

Want het leken er niet eens zoveel. Bij elkaar was het een kleine kilo. Gelijk alles maar klaarmaken dacht ik. Dat was misgedachte nummer 1. Van een kilo kastanjes kan je heel veel lekkere dingen maken. Maar trek er dan wel even een middagje voor uit. Voordat je kan beginnen, moet je ze eerst van hun jasje ontdoen. En daar is een ‘klein’ klusje.

Tamme kastanjes koken en pellen

Of doppen. Of schillen. Of hoe je het ook wilt noemen. De buitenste harde laag moet er af. Hiervoor kerf je alle kastanjes in. Ik deed het op de platte kant, omdat dat het makkelijkste snijdt. Of het de beste manier is, weet ik niet. Ik lees ook dat je een sneetje moet maken aan de bovenkant. Of juist de onderkant. Snijd ze in ieder geval ver genoeg in. Dat maakt het pellen straks een stuk makkelijker.

Vervolgens kook je de kastanjes zo’n 10 minuten in water. Giet ze daarna af en begin zo snel mogelijk, afhankelijk hoe vuurvast je vingers zijn, met het afpellen van de schilletjes. Hoe warmer de kastanjes nog zijn, hoe makkelijker het gaat. Hier had ik misgedachte nummer 2: ik begon al snel (heb vuurvaste vingers) met het pellen, maar het karwijtje nam toch zo’n dik half uur in beslag. Misschien wel langer, want ik raakte totaal het tijdsbesef kwijt. De kastanjes in de vergiet koelden natuurlijk snel af. Het pellen deed ik afwisselend met een mesje en mijn nagels. Ik kreeg kramp in mijn hand en mijn nagel zag er na afloop niet meer uit. Tip: doe geen kilo tegelijk.

Maar uiteindelijk lagen ze allemaal mooi gepeld in een kom. Effe proeven. Ook zonder verdere bewerking zijn tamme kastanjes goed te eten. Wist je dat tamme kastanjes veel minder vet hebben dan andere noten? En als je ze roostert bevatten ze zelfs nog maar 3% verzadigde vet. Honderd gram tamme kastanjes staat gelijk aan 185 kcal. Vergeleken met hazelnoten: die bevatten 650 kcal per 100 gram.

Chocoladepasta maken van tamme kastanjes

Bovenaan mijn lijstje ‘wat te doen met tamme kastanjes’ staat chocoladepasta. Je vindt verschillende recepten online die stuk voor stuk anders zijn. Uiteindelijk heb ik mijn eigen draai eraan gegeven met standaard ingrediënten die ik altijd in huis heb. Dit is de meest simpele methode:

Manier 1

Benodigdheden:

150 gram tamme kastanjes
1 lepel cacao
1 lepel suiker (of ander zoetmiddel)
plantaardige olie

Maal de kastanjes samen met de cacao, suiker (of honing of ander zoetmiddel) en wat plantaardige olie in de keukenmachine. Laat het net zo lang draaien tot het smeuïg wordt. Giet het over in steriele potten.

Dit is de snelle manier om chocolade pasta te maken van tamme kastanjes. De smaak is puur. Het is niet langer houdbaar dan een dag of 3 in de koelkast. Deze kastanje chocoladepasta is heel geschikt om broodtaart mee te maken (zie hieronder).

Een tweede manier vond ik op de website van Xandrabaktbrood.nl. Iets meer werk, en de smaak is ook meer richting chocoladepasta.

Manier 2

Benodigdheden:

300 gram gepelde kastanjes
½ liter melk
vanille druppels
50 gram basterdsuiker
50 gram chocolade (puur of melk)

Kook de geschilde kastanjes 15 tot 20 minuten in een klein laagje water. Giet ze af en duw ze door een zeef zodat het puree wordt. Doe ze terug in de pan en breng weer zachtjes aan de kook samen met een halve liter melk, enkele vanille druppels en 50 gram basterdsuiker. Blijf roeren zodat de suiker oplost en het geheel steviger wordt. Voeg tot slot 50 gram chocolade (puur of melk) toe. Giet het over in steriele potten.

Meer bijzondere recepten met kastanjes vind je op de website van Made by Ellen

Broodtaart met tamme kastanje chocoladepasta

De eerste lichting chocoladepasta vond de familie iets minder geschikt voor op brood. Dus gebruikte ik het in de broodtaart. In plaats van enkel roomboter, smeerde ik de broodjes in met roomboter én een dikke laag chocoladepasta. Dit was zeker een groot succes bij alle familieleden.

Kastanjes invriezen

Het restant van de kastanjes heb ik ingevroren. Een kilo was wat veel om in een keer te verwerken.

Tamme kastanjes invriezen doe je als volgt:

Kruisjes kerven in de ronde kant van de kastanjes
Dompel de kastanjes 5 tot 10 minin kokend water
Haal direct na het koken de schilletjes eraf
Doe de kastanjes in luchtdichte diepvrieszakjes en plaats in de vriezer
Bewaar de kastanjes maximaal 3 maanden

Conclusie

Tamme kastanjes zijn super lekker, maar het is aardig wat werk om ze allemaal te pellen. Je hoeft dus echt geen kilo tamme kastanjes klaar te maken. Een pondje werkt ook en is een stuk makkelijker. Wil je het werk er niet van hebben, dan koop je ze gekookt en al in een zakje of potje. Bijvoorbeeld bij de Ekoplaza.

Ik ben benieuwd wat jij met tamme kastanjes maakt.

Wil je vaker lezen over tuinieren, koken, hergebruik en duurzaam leven? Elke twee weken stuur ik je je nodige portie duurzame inspiratie.

Veganaise en chocolademousse van kikkererwtenvocht

17 juli 2020 door Ageda Venema 2 Comments

Wat hebben hummus, veganaise en chocolademouse met elkaar te maken? Je maakt het allemaal van een blik kikkererwten.

Eigenlijk wilde ik alleen hummus maken (zie recept hieronder). Daarvoor heb je de kikkererwten in blik nodig, en 3 lepels van het vocht. En toen had ik dus nog een kopje kikkererwtenvocht over. En daar kan je de lekkerste dingen mee maken, want het vocht gedraagt zich bij het mixen net als eiwit. Naar tien minuten kloppen (ja, het duurt misschien wel iets langer), kan je de bak op de kop houden zonder dat de inhoud zich naar beneden stort. Net zoals eiwit dus.

Door de ‘mousse’ van opgeklopte kikkererwtenvocht lepel je vervolgens wat gesmolten chocola en je hebt je eigen chocolademousse. Zie hier het lekkere recept (wel met iets te veel suiker naar mijn mening) van De Groene Meisjes.

Boordevol eiwit

Kikkererwtenvocht zit boordevol eiwit, en is dus een hele goede vervanger van dierlijk eiwit. Een onmisbaar ingredient voor veganisten. Het vocht heet aquafaba. Hieronder valt overigens vocht van alle bonen. Aqua=water, Faba=boon. Aquafaba kan je ook zelf maken van gedroogde kikkererwten of bonen. Want het nadeel van bonen of erwten uit blik is dat er vaak zout aan toegevoegd zit. Maar het is natuurlijk wel wat meer werk.

Zelf aquafaba maken

Om zelf aquafaba te maken week je 400 gram gedroogde kikkererwten een hele nacht in een pan met ruim water. Zorg ervoor dat alle erwten ruim onder water staan. (Ze nemen het vocht op en zetten dan uit. Zorg ervoor dat ze ook dan nog onder water staan.) Giet de volgende dag de erwten af en vul de pan opnieuw met water, zo’n 10 cm boven de erwten. Kook ze in 1 tot 1,5 uur gaar met de deksel erop. Haal tijdens het koken regelmatig het schuim van de erwten. Laat de kikkererwten afkoelen en vang het vocht op. Is het vocht nog te waterig, kook het dan nog een beetje in. Ontdek zelf welke dikte het beste werkt. Laat het, voor je het gebruikt, goed afkoelen.

Veganaise van kikkererwtenvocht

Voor het maken van de veganistische variant van mayonaise, is kikkererwtenvocht perfect. Je hebt geen eieren meer nodig. Klop 3 eetlepels van het vocht (blik of zelfgemaakt) luchtig met een garde, samen met 1 eetlepel citroensap (of azijn), 1 theelepel mosterd en een snuf zout. Voeg hier 240 milliliter zonnebloemolie langzaam met een dunne straal aan toe. Blijf ondertussen goed door kloppen.

Zelfs dochterlief, die kikkererwten verafschuwd, vindt zowel de mayo als de chocolademousse erg lekker. Goh… soms blijf je je verbazen over eten.

Recept hummus

1 blik kikkererwten
2 eetlepels sesamolie
2 theelepels komijnpoeder
4 eetlepels citroensap
1/2 teentje knoflook

Doe de kikkererwten in een zeef en vang het vocht op. Laat de kikkererwten goed uitlekken. Mix de kikkererwten met de sesamolie, komijnzaad, citroensap, knoflook en 4 eetlepels van het kikkererwtenvocht tot een romige hummus. Breng op smaak met zout en peper.

Afbeelding van PDPics via Pixabay
Afbeelding van Sinan COŞKUN via Pixabay

Vegetarische pannenkoeken

24 juni 2020 door Ageda Leave a Comment

Vandaag eten we pannenkoeken. Af en toe kan ik daar echt zin in hebben. Maar pannenkoeken met spek passen niet meer in mijn vegetarische leefstijl. Traditioneel met stroop en poedersuiker is lekker, maar is natuurlijk geen volledige maaltijd. Op MakkieVega kwam ik dit heerlijke recept tegen: pannenkoeken met champignons, paprika en creme fraiche. Afblijven allemaal, deze is van mij.

Soms is het lastig om van traditionele recepten af te wijken. Al vanaf de 12^e eeuw schijnen we pannenkoeken te eten. Verander dan het receptuur maar eens! Pannenkoeken met spek staan hier thuis op nummer 1, met stroop en poedersuiker op nummer 2. En hoewel ik enorme trek kan hebben in pannenkoeken, vind ik het geen volwaardige maaltijd. Van uitgebreid tafelen is met pannenkoeken op het menu overigens ook geen sprake: sta je een half uur te bakken, worden ze binnen 5 minuten naar binnen geschrokt. Herkenbaar?

Gelukkig leverde mijn zoektocht naar ‘gezonde’ pannenkoeken een aantal hits op. Deze van MakkieVega lachte me het meest toe. Op MakkieVega vind je overigens veel meer lekkere en simpele vegetarische gerechten voor het hele gezin.

Vegetarische pannenkoeken
met champignons en paprika

Verwarm de oven voor op 200 graden

Maak het beslag van de pannenkoeken zoals je gewend bent. Met bloem, melk en eieren. Of vegan, met bloem, sojamelk en lijnzaad. Bak de pannenkoeken 2 tot 3 minuten per kant.

Voor de vulling heb je nodig (let op, dit is voor 8 pannenkoeken)

150 gram crème fraîche
200 gram champignons
1 rode paprika
100 gram geraspte oude kaas
olie om in te bakken

Snijd de champignons en paprika in stukjes. Verhit een scheutje olijfolie in een pan en bak de champignons en paprika kort. Roer de crème fraîche door de gebakken paprika en champignons. Schep het mengsel op de pannenkoeken en rol op. Leg de rollen naast elkaar in een ingevette ovenschaal. Bestrooi met kaas en zet 10 minuten in de oven.

Eet smakelijk!

Op zoek naar meer lekkere recepten?

Thee uit de tuin

16 juni 2020 door Ageda 13 Comments

Zelf thee maken van kruiden uit eigen tuin

Zelf thee maken is dubbel genieten. Geen thee smaakt zo lekker als een zelf geplukte. Misschien denk je dan gelijk dat je een theeplant in de tuin moet hebben. Maar van kruiden en vruchten maak je ook de lekkerste thee. Waarschijnlijk heb je een van onderstaande planten gewoon in je tuin staan. Ik zou zeggen: zet een kopje en geniet er van.

Let op: Pluk alleen van planten die je kent. Het liefst uit je eigen tuin, om schadelijke stoffen (uitlaatgassen, gewasbeschermingsmiddelen, hondenuitwerpselen) te vermijden. Pluk op zonnige en droge dagen, dan produceren de planten de meeste etherische oliën.

Van deze planten maak je heerlijke thee

Goudsbloem

Goudsbloem heeft een wat zilte, bittere smaak. Gebruik goudsbloem als accent in een basisthee. Met die oranje bloemetjes ziet dat er gelijk erg gezellig uit. Pluk alleen bloemen die helemaal opgebloeid zijn. De bloemen drogen zeer langzaam. Een droogoven is eigenlijk een must. Oogsten: aan het eind van de middag op een droge warme dag.

Groot Kaasjeskruid

Een snelgroeiende plant met prachtige paarse bloemen. Hij zaait zichzelf heel makkelijk uit. Je kunt er dus oneindig thee van maken. De bloemen oogst je van juni tot augustus. Ook de jonge blaadjes kan je meenemen. Laat de bloemen zo snel mogelijk drogen, dan behouden ze hun kleur. Oogsten: ’s Ochtends bij droog en warm weer.

Basilicum

Om aromatische thee te maken van basilicum, oogst je de plant het best tijdens de bloeiperiode. Gebruik zowel de bloem als het blad. Basilicum droogt heel langzaam. Oogsten: in de middag bij droog en warm weer.

Kamille

Van de kamilleplant gebruik je de bloemen. Kamille bloeit in juni en juli. Als de witte lintbloemen naar beneden gaan hangen, is het tijd om ze te oogsten. Neem ook wat blaadjes mee. De smaak is mild en verwarmend. Oogsten: in de middag bij droog en warm weer.

Braam

De bladeren van de braam kunnen, net als de bladeren van de framboos, dienen als basis van je thee. Het blad is niet zoet, maar eerder pittig.

Framboos

De bladeren van de framboos kunnen, net als de bladeren van de braam, dienen als basis van je thee. Pluk de bladeren voordat de framboos begint te bloeien. Ook de frambozen zelf kan je drogen als ze rijp zijn. De vruchten droog je het beste in een droogoven. Anders duurt het te lang. Oogsten: in de middag bij droog en warm weer.

Aardbei

Je kunt aardbeien drogen en gebruiken als zoete toevoeging in thee. Ook kan je de bladeren plukken, maar het liefst gebruik je hiervoor de bosaardbei. Pluk de blaadjes zo jong mogelijk, het liefst tot aan het eind van de bloei. Zorg er voor dat ze helemaal gedroogd zijn, en dus bros. Aardbeienblad is rijk aan vitamine C en ijzer.

Dropplant

Een heerlijk geurende thee maak je van de bladeren en de bloemen van de dropplant. De bladeren geuren naar anijs en de thee krijgt een karakteristieke dropsmaak. Dropplant droogt heel snel. Oogsten: in de middag bij droog en warm weer.

Lavendel

Lavendel bloeit in juni en juli. Als alle bloemen geopend zijn, bevatten ze de meeste olie. Lavendel heeft een kalmerende werking. Gebruik gedroogde bloemen naar smaak. Lekker als accent in een basisthee. Oogsten: in de middag op een droge en warme dag.

Brandnetel

Hoewel je handschoenen moet dragen bij het plukken van brandnetel, verliest het zijn brandende stof wanneer je brandnetel droogt of kookt. Brandnetels bevatten vitamine A ,C, en ijzer. Je oogst de toppen van de brandnetel (ongeveer 8 blaadjes) het liefst vlak voor de bloei in mei en juni. Je kunt overigens ook je haar wassen met een aftreksel van brandnetel, maar dat is een ander hoofdstuk. Oogst: vroeg in de middag op droge, warme dagen.

Zevenblad

De jonge bladeren kun je gedroogd en vers gebruiken voor thee. Zo wordt een plaag toch nog nuttig.

Munt

De bloeiende toppen en het blad is geschikt voor thee. Oogst in juli bij het begin van de bloei, als de eerste bloemetjes zijn geopend. Het heeft een verfrissende en uitgesproken smaak. Oogsten: in de middag bij droog en warm weer.

Vlier

De bloesem is heerlijk als thee. Vers én gedroogd. Het smaakt naar het voorjaar, maar laat hem niet te lang trekken, want dan krijgt het een bittere nasmaak. Oogsten: in de middag bij droog en warm weer. Ook van de bessen kan je thee maken. De bessen oogst je als ze helemaal rijp en zwart zijn, in augustus en september. De bessen droog je het beste in een droogoven. Voor thee moeten de bessen 10 minuten trekken. Eet de bessen nooit rauw, want dan zijn ze licht giftig.

Rozemarijn

Voor een krachtig aroma oogst je rozemarijn in mei en in augustus. Daarbij pluk je de bovenste 10 cm. Oogsten: in de middag bij droog en warm weer.

Tijm

Zodra de tijm begint te bloeien, kan je hem knippen. Maar wacht dan niet te lang. Je droogt de tijmblaadjes net zolang totdat de takjes breken. Bewaar ze in hun geheel, en breek ze pas als je er thee van gaat zetten. Oogsten: in de middag op droge, warme dagen.

Lavas

Van lavas, oftewel maggiplant, kan je ook als thee maken. Je kunt het blad zowel gedroogd als vers gebruiken. De smaak is verrassend kruidig. Drink geen lavasthee als je zwanger bent.

Citroenmelisse

Het verse blad van de citroenmelisse heeft een zoete en citroenachtige smaak. Pluk de bladeren in mei en juni, voordat de plant gaat bloeien. Zodra hij gaat bloeien, verliest hij zijn aroma. Ben je al te laat? Knip de plant 10 cm boven de grond uit, dan komen er nieuwe uitlopers aan. Deze kan je weer oogsten. Oogsten: in de middag met droog en warm weer.

Kruiden drogen

Ik heb thuis deze droogoven, super handig. In enkele uren zijn de kruiden gedroogd. Droog de kruiden nooit warmer dan 38 graden. Kruiden worden voor het drogen niet gewassen, anders is de kans groot dat er te veel aroma verloren gaat. Mocht je wortels drogen, dan mag je die uiteraard wel eerst schoonmaken.

Heb je geen droogoven, hang dan de kruiden aan hun stengels op in een warme, droge ruimte. Bijvoorbeeld de zolder of de bijkeuken. Je kunt de planten ook liggend drogen, op bijvoorbeeld een dunne doek of gaas. Zorg ervoor dat het tussen de planten en bladeren goed kan ventileren. De ideale temperatuur ligt tussen de 30 en 40 graden. Laat ze net zo lang hangen tot de bladeren bros zijn. Goed gedroogde planten ritselen en kan je tussen je vingers tot poeder wrijven. Binnen 10 dagen moeten de planten volledig gedroogd zijn.

Drogen in een gewone oven kan ook, mits deze op 40 graden gezet kan worden. Belangrijk is dat het vocht eruit moet kunnen. Als de oven op een kier kan tijdens het proces, is dat een goed alternatief.

Thee bewaren

Het beste bewaar je je gedroogde kruiden in goed af te sluiten potten. En het liefst met donker glas. Zo worden je gedroogde kruiden beschermd tegen zon en licht en behouden ze langer hun kwaliteit. Vooral Kaasjeskruid en Goudsbloem kunnen snel bederven als de potten waarin ze zitten, niet luchtdicht zijn afgesloten.

Thee zetten

Je kunt van de meeste planten zowel verse als gedroogde bladeren en bloemen gebruiken voor het maken van thee. Thee van verse planten is vaak vrij licht, maar heeft wel een sterke geur en smaak. Meng 15 gram verse kruiden op 1 liter water. Voor gedroogde thee gebruik je 1 tot 2 theelepels thee per mok. Maar ga vooral op zoek naar je eigen verhouding. Laat voor kruidenthee het kookwater iets afkoelen, voordat je het over de kruiden schenkt. In kokend water verdampen de etherische oliën.

Gebruik voor het zetten van losse thee deze handige theezakjes die je zelf kunt vullen. Of koop een mooie theepot met theezeef. Een thee-ei werkt natuurlijk ook voor gedroogde thee.

Ik praat in dit blog niet over eventuele gezondheidsvoordelen van deze thee-en. Sommige kruiden en planten hebben geneeskrachtige eigenschappen. Ik heb deze kennis niet, dus zal er ook niks over zeggen. Enig advies wat ik wil geven: drink nooit te veel kruidenthee in een keer. En heb je een voedselallergie, gebruik je medicijnen of ben je zwanger? Wees dan voorzichtig met het drinken van kruidenthee die je niet kent.

Ik ben benieuwd: wat is jouw favoriete kruidenthee?

Deze blog bevat affiliate links. Dit betekent dat ik een commissie ontvang wanneer jij via mijn link overgaat tot aanschaf van een product. Echter zonder extra kosten voor jou. Het helpt mij om mijn missie om toe te werken naar een duurzamere wereld uit te voeren.