Een van mijn favoriete bloggers over tuinieren is Frank Anrijs. Wekelijks lees ik zijn verhalen en hij brengt me de kennis bij van biologisch tuinieren met de natuur mee. Onlangs verscheen zijn boek ‘Permacultuurprincipes in de natuurlijke moestuin’ dat hij samen met zijn moeder schreef. Een ware bijbel voor iedereen die succesvol wil tuinieren zonder ooit een bestrijdingsmiddel aan te hoeven raken.
Frank Anrijs heeft een missie: mensen leren tuinieren volgens de principes van de natuur. Zijn project Yggdrasil in Tienen (Belgie) is het oudste permacultuurproject in Vlaanderen. Er wordt al meer dan twintig jaar groenten gekweekt op een natuurlijke manier. Anrijs beschrijft in zijn nieuwe boek wat permacultuur inhoudt.
“Permacultuur vertrekt vanuit de holistische visie dat alles een geheel vormt en dat wij ook een deel van dat geheel zijn. Ingrijpen op een punt heeft zijn weerslag op vele andere elementen zonder dat we vooraf beseffen waar en hoe zich dat zal voordoen. Samenwerking met alle elementen is heel belangrijk en de inspiratie daarvoor komt uit de natuur. Het betekent dat je afstand doet van de idee dat de mens alles beter weet en alles beter kan en dat ingrijpen noodzakelijk is om voedsel te kweken. (…) Maar permacultuur is een dans waarbij de natuur de leiding heeft. Je geeft de regie uit handen, vertrouwen komt in de plaats, goed wetend dat je het hele systeem moet toepassen en een beetje geduld moet oefenen om succes te hebben. Elke ingreep brengt het systeem uit evenwicht. Als je aan een draadje van een mobiel trekt, beweegt het hele ding.”
Anrijs noemt als voorbeeld het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Daarmee haal je het systeem overhoop waardoor je moet blijven ingrijpen. “Permacultuur is allereerst eerbied voor al het leven.”
Theorie en praktijk in het boek
Het fijne van het boek is dat Frank en zijn moeder Lucrèce direct met praktijkvoorbeelden komen na de theorie. Want hoe helder het principe van permacultuur ook lijkt, we staan inmiddels zover van de natuur dat het niet altijd even duidelijk is hoe we de principes in de praktijk kunnen uitvoeren. Voorbeeld: Wanneer Anrijs uitlegt over zorg voor de Aarde en dat dat begint met zorgen voor je bodem, legt hij uit dat dat in de praktijk betekent dat je geen bodembewerking doet: niet spitten of luchten, maar enkel mulchen (het bedekken van de bodem) en planten.
Projecten in een natuurlijke moestuin
Heel fijn zijn ook de projecten die stap voor stap beschreven staan. Hoe maak je een takkenril, een kruidenspiraal of oorwormpotjes? Oorwormpotjes? Ja! Wist je dat oorwormen heel nuttige beestjes zijn? Ze zijn dol op bladluizen. Deze insecten wíl je in je tuin hebben. Dus nodig je ze uit door ze een lekkere nestplaats te geven. Hoe het werkt en gemaakt moet worden, staat allemaal tot in de detail beschreven. Het boek is rijkelijk in kleur geïllustreerd. En dat maakt dat mijn handen nog harder gaan jeuken.
Tot slot
Het boek is geen boek om in een adem uit te lezen. Na elk hoofdstuk tolt mijn hoofd van de ideeën die ik wil toepassen in mijn eigen tuin. Van het besef dat iets op een bepaalde manier werkt dat ik zelf nog niet had ontdekt. Dat ik met een simpele aanpassing een heel groot verschil kan maken in mijn tuin wat betreft vruchtbaarheid en opbrengst, of het aantrekken van meer dieren in de tuin. Het is een boek dat ik zeker vaker erbij ga pakken op mijn reis naar een tuin in balans.
Deze blog kan affiliate links bevatten. Dit betekent dat ik een commissie ontvang wanneer jij via mijn link overgaat tot aanschaf van een product. Echter zonder extra kosten voor jou. Het helpt mij om mijn missie om toe te werken naar een duurzamere wereld uit te voeren.