Circulaire economie is leven zonder afval

Weet jij wat circulaire economie precies inhoudt? Ik vind het maar een moeilijk woord. Ik hoor er vaak over als het gaat om de bouw, waar oude materialen opnieuw gebruikt worden. Net als in ons huis, waar we oude dakpannen en stenen opnieuw gebruiken. Maar wat betekent circulaire economie voor het gewone huis-tuin-en-keuken-werk?

Moeten we natuurlijk eerst snappen in wat voor economie we nu zitten. We noemen de economie van vandaag de lineaire economie. In deze economie wordt een product gemaakt, gebruikt en weggegooid. Denk aan een plastic zakje: het wordt gemaakt, je verpakt je brood er in en als je brood op is, verdwijnt het zakje in de prullenbak. In dit systeem creëren we waarde door zoveel mogelijk producten te maken en te verkopen.

Afval wordt grondstof

In de ciruclaire economie doen we het anders: hier ligt de focus op het behoud van grondstoffen. Met dit oogpunt zijn de producten ook gemaakt: om weer te kunnen hergebruiken. Als de levenscyclus van het product ten einde is, hoeft het niet weggegooid te worden, maar kan je het terugsturen naar bijvoorbeeld de fabrikant die het uit elkaar haalt en de onderdelen opnieuw gebruikt. Binnen de circulaire economie gaat het om verminderen, veranderen, verduurzamen, oftewel ‘reduce, reuse, recycle’. Er wordt bezuinigd op de grondstoffen (reduce), producten worden gemaakt van herbruikbare grondstoffen (reuse) en aan het einde van het ‘nut’ gerecycled (recycle). Kortom: Afval bestaat niet meer. En grondstoffen raken niet op. Want afval wordt weer grondstof.

Een mooi voorbeeld is Mud Jeans. Zij maken en verkopen spijkerbroeken. Ik heb al verschillende broeken bij hen geleased. Gaat hij kapot dan repareren ze hem voor je. Is hij versleten, dan stuur je ‘m terug in ruil voor een nieuwe. Mud Jeans versnippert de broek en maakt er vervolgens weer een tas van. Of een nieuwe broek. Je oude broek dient dus als grondstof voor een nieuwe. Grondstoffen raken zo veel minder snel op.

Onze economie van vandaag is gericht op kopen kopen kopen. Oftewel, gezien door de ogen van de fabrikant: verkopen verkopen verkopen. We klagen toch allemaal dat de wasmachine na een jaar of 5 al bijna versleten is, terwijl we vroeger rustig 25 jaar met hetzelfde product deden. En probeer jij maar eens een koffiezetapparaat te repareren. Grote kans dat je hem niet eens open krijgt! Deze producten zijn niet gemaakt voor langdurig gebruik, maar met het verzoek om zo snel mogelijk weer een nieuwe te kopen.

Zo kan het wel

We moeten ons dus zien los te maken uit deze stroming. Hoe? Tja, dat is op dit moment nog niet heel makkelijk. Nederland heeft zich zelf als doel gesteld om in 2050 een circulaire economie te hebben. Zitten we tot zolang met de armen over elkaar? Dacht het niet! Dit is wat we al kunnen doen:

• Koop geen wegwerpproducten. Die zijn gericht op eenmalig gebruik en na gebruik ook nutteloos
• Koop minder. Vraag je af of je het wel echt nodig hebt.
• En als je het nodig hebt, moet je het dan ook echt kopen? Of kun je het lenen? Of leasen? Of is het tweedehands te koop?
• Gebruik wat je hebt zo lang mogelijk.
• Is het kapot? Kijk of je het kan laten repareren?
• Valt het niet te repareren? Misschien kun je er iets anders van maken? Kijk eens op Pinterest, daar vind je 1001 ideeën (zie de afbeeldingen in dit blog). Bijvoorbeeld wat je kan doen met je oude shirt, handdoeken, fietsbanden, enz. Wees creatief.
• Kan je er echt niets meer mee? Zorg er dan voor dat je het goed weggooit. Scheid je afval. Oud apparatuur kan naar de milieustraat, versleten kleding in de kledingcontainer. Zo kan het allemaal nog een keer gebruikt worden. Wat in de grijze container belandt, wordt grotendeels verbrand. En dan is het weg en kan niemand er meer iets mee. En dat is zonde.
• Wil je er gewoon van af? Verkoop het op marktplaats of geef het weg.

Delen is lief

Delen is een mooi onderdeel van de circulaire economie. In plaats dat we allemaal alles voor onszelf kopen, kunnen we ook kijken wat familie, vrienden of buren al hebben. Bijvoorbeeld een auto. Gereedschap. Een partytent. Of misschien iets kleins als een koffer. Je bent immers niet het hele jaar op vakantie!

Lees verder:

• 6 tips om afval te verminderen
• Grandioos afvalloos
• Anti-voedselverspilling: koop bier van aardappelen
• 12 tips voor minder afval