elkedaggroener

inspiratie voor een duurzame leefstijl

Zelf planten

TuinTuin

Biologisch tuinieren doe je met biologisch zaad

door Leave a Comment

Het tuinseizoen staat voor de deur. Het moment is gekomen dat de zaadjes de volle grond in kunnen. Om straks te genieten van heerlijke groente, mooie bloemen of lekkere kruiden. Vroeger kocht ik gewoon zaad bij een supermarkt, of grote tuinwinkel. Maar sinds ik steeds meer ben gaan verbouwen en ik mijn tuin in balans wil hebben, kies ik voor biologisch zaad. Ik zal je uitleggen waarom.

Eerst even een uitleg: Wat zijn biologische zaden? Dat zijn zaden die gekweekt zijn zonder dat er chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest aan te pas is gekomen. Ook zijn ze niet genetisch gemanipuleerd. De mest die gebruikt wordt is afkomstig van dieren of planten en 100% biologisch.

Resten pesticiden in niet-biologisch zaad

Biologisch tuinieren begint met het zaaien van biologische zaden. In zakjes niet-biologische zaden kunnen namelijk resten van pesticiden zitten. Hoe? Omdat de zaadhandelaren graag willen dat het zaad van een plant in één keer kan worden geoogst. Dan moet je ervoor zorgen dat de planten allemaal in één keer oogstrijp zijn, en daarvoor moet je een ingreep doen in de natuur. Uiteraard mag er geen onkruid tussen het zaad zitten. Om dat te voorkomen wordt het onkruid vlak voor de oogst doodgespoten. Ook wordt vaak het blad van de plant dood gemaakt, zodat er makkelijker geoogst kan worden. Tot slot worden de planten behandeld om ze te beschermen tegen schimmelziektes. 



 

Iets meer werk

Wat is er dan anders bij de biologische zaadhandel? De moederplanten die gebruikt worden voor het telen van biologisch zaad worden onder biologische omstandigheden opgekweekt. Het onkruid wordt met de hand weggehaald en er wordt meerdere malen geoogst zodat de planten hun eigen ritme kunnen aanhouden. Inderdaad, alles bij elkaar iets meer werk. Daarom zijn deze zaden vaak ook iets duurder. Heeft biologisch zaad dan geen last van ziektes als ze daar niet tegen beschermd worden? Nee. Er worden vaak rassen uit de streek verkocht die een geschiedenis hebben van jarenlange verbeteringen. Door regelmatig te kruisen zijn de zaden minder vatbaar voor schimmels en andere ziektes. Deze veredeling gebeurt uiteraard met respect voor de natuurlijke grenzen van de plant. 

Uit niet-biologisch zaad groeit nooit een biologisch plantje

Dus: wie biologisch wil tuinieren is er niet alleen door geen bestrijdingsmiddelen te gebruiken in de tuin. Het begint bij de aanschaf van biologisch zaad. Uit niet-biologisch zaad kan nooit een biologisch plantje groeien. Daarnaast is het gebruik van biologisch zaad niet alleen gezond voor jou en de rest van de familie die mee eet van de groente, maar alles wat leeft in onze tuin. 

Ook de bij maak je blij

De bij haalt zijn stuifmeel uit de bloemen. Een belangrijke oorzaak van bijensterfte is het gebruik van neonicotinoïden, een veelgebruikt bestrijdingsmiddel. Veel zaden worden hiermee behandeld om ziektes tegen te gaan. Maar als het zaad ontkiemt, verspreidt het gif zich door de hele plant. De bij krijgt het binnen via de nectar en het stuifmeel van de bloemen. Kleine hoeveelheden van deze stof zijn al giftig (bron: Milieucentraal). Biologisch bloemzaad is gifvrij, dus het stuifmeel ook. 

Keurmerk voor biologisch zaad

Echte biologische zaden dragen het EKO keurmerk of het Europees biologisch keurmerk. De zaadhandelaren zijn SKAL gecertificeerd. SKAL, een onafhankelijke instantie die door de overheid is aangewezen, oefent hier controle op uit.

Waar koop je biologisch zaad?

Het aanbod van biologische zaden wordt gelukkig steeds groter. Er zijn verschillende zaadhandelaren die zich alleen nog maar op biologisch zaad richten. Sommigen zijn volledig gespecialiseerd in biologisch zaad, anderen verkopen allebei. Een deel van mijn zaad kocht ik bij Dille en Kamille. Zij hebben ook zaad van eetbare bloemen! Hoe lekker is dat! 

 

Wil je meer weten over biologisch tuinieren? Lees dan eens een van deze boeken. 

Kamerplanten gezocht

door 1 Comment

We beginnen het einde te zien van de Grote Verbouwing Deel 1. Ik leg de laatste kwaststrepen aan op de muren. Ik word er bijna nerveus van. Zal het er dan toch echt van komen?

De inrichting is een leuke klus. Maar ook spannend, want kunnen we het niet altijd met elkaar eens worden. Ons vorige huis was modern en strak. Nu zitten we in een oud boerderijtje. Ik ben wel een beetje klaar met strak, ik wil het graag wat warmer. Over één ding zijn we het zeker eens: er moet meer groen in. En dat wil zeggen: planten. Tweedehands planten.

Tweedehands planten gezocht

Nu kan ik natuurlijk naar Tuinland rennen en voor heel veel geld me in het groen laven. Maar net als alle andere dingen, ben ik ervan overtuigd dat ik beter tweedehands planten kan scoren. Planten die iemand al een keer heel erg blij hebben gemaakt, maar nu niet meer passen. Omdat het niet meer past in het interieur, door de komst van een huisdier of door verhuizing. Onlangs scoorde ik twee keer een Anturium op Marktplaats, maar ik merk dat tweedehands planten niet veel te vinden zijn op deze site. Dus wie heeft voor mij een goede tip waar ik nieuwe ‘tweedehands’ planten kan vinden? Ergens in het noorden van het land?

Stekjes ook welkom

Stekjes mogen natuurlijk ook. Niks leuker dan je eigen plant te zien groeien. Hangers, staanders, grote, kleine, robuust of charmant, vet of prikkelend. Het maakt mij niet zoveel uit. Zolang de natuur maar in huis komt.

De hele zomer eten uit eigen tuin

door Leave a Comment

Toen ik begin dit jaar mijn groentetuin opzette, had ik geen flauw idee wat de eventuele opbrengst zou kunnen zijn. Zonder enig plan ging ik aan de slag. Dat ik er de hele zomer, en nu nog, van zou kunnen eten, had ik niet gedacht. En wat over is, verkoop ik voor een klein prijsje aan de weg. Ook daar vond ik gretig aftrek. Dit vraagt om een herhaling. En dan misschien nog wel iets groter.

Wortels, bietjes, uien, knoflook, spinazie, komkommer, augurk, andijvie, sla, snijbonen, sperziebonen, rode kool, boerenkool, prei, knolselderij, tomaten, peper, paprika, spruiten en courgette… veel courgette. Het een deed het beter dan het ander, mede, of dankzij de droogte. Zo bleef de knoflook een beetje klein, hielden de tomaten het snel voor gezien en schoot de sla snel door. Rupsen aten in het voorjaar de fruitbomen kaal, vogels deden zich te goed aan de bessen en afgelopen week aten andere rupsen weer de spruiten op.  Maar er was ook veel goed nieuws: De bietjes waren groot en zoet, de wortels oogst ik nog steeds, net als de courgettes. De bonen gaven me nog een tweede ronde, net als de komkommers. Ik blijf me elke dag weer verbazen over de veerkracht van de tuin.

Gewenst en ongewenst bezoek

Heel veel vragen

Het was een zomer van leren, leren, leren. Hoe ga je om met de droogte en de hitte? Hoe vaak moet je dan water geven? En wat is het nut van mulchen? Welke groente zet ik waar? Wat is het verschil tussen combinatieteelt en wisselteelt? En welke past het best bij mij? Welke bloemen zet ik erbij? Hoe weer ik hinderlijke luizen, rupsen, katten en mollen uit mijn groentetuin? Maar vooral: wat vertelt de natuur mij? En dan was er nog een leerproces bij de kippen die ons elke dag een eitje bezorgen. Bella werd broeds en er kwamen kuikens. Wat eten ze, waar laat ik ze? En waar is die tweede nu gebleven? De haan werd elke dag agressiever en moest het pand verlaten. Wat doe ik met hem en kunnen ze zonder haan?

De moestuin half juli

Leren uit de praktijk

Het antwoord op al deze vragen (er zijn er nog veel meer), zou een boekwerk kunnen worden. Gelukkig staat het al beschreven in veel boeken en ook online is van alles te vinden. Ik zit niet uren met mijn neus in de boeken. Elk probleem dat zich voordoet wordt ter plekke opgezocht en behandeld. Zo leer ik ook het best. En dat moet ook, want volgend jaar wil ik de tuin verder uitbreiden. En dan hoop ik dat ik meer mensen in de buurt (Assen, Marsdijk) kan bedienen met mijn eigen groente en fruit. Geteeld met water, zon en veel liefde.

Tijd om stil te zitten is er niet. De uien en knoflook kunnen al de grond in voor volgend jaar. De bedden moeten worden opgeschoond en groenbemesters gezaaid. En een plan moet er komen. Dan kan ik het hele jaar door nog meer genieten van mijn tuin.

Deze blog schreef ik eerder voor ‘De Voetspot’ 

Lees verder:

Lavendel stekken doe je zo

door Leave a Comment

Deze na-zomerse dagen is het nog lekker werken in de tuin. Of was je er al klaar mee? Nou, ik nog niet hoor. Er moet nog geoogst, opgeruimd en winterklaar gemaakt worden. Nu is het al tijd om na te denken wat je volgend jaar in de tuin wilt. Een van de klusjes op mijn agenda is het stekken en winterklaar maken van de lavendel.

Lavendel stekken

Heb je ook lavendel in de tuin? Dan is het nu tijd om stekken te maken, zodat je volgend jaar nog meer plantjes hebt. Lavendel stekken is super eenvoudig. Je knipt zo’n 10 centimeter van de topjes (zonder bloemetjes). Zorg ervoor dat je een stukje van de houtachtige steel mee hebt. Verwijder de onderste takjes en zet ze in nieuwe potgrond, eventueel stekgrond. Geef ze de eerste tijd voldoende water, zodat ze niet kunnen uitdrogen. Zet ze op een beschutte en vorstvrije plaats. Plant ze na de winter in je tuin. Aangezien niet alle stekjes altijd lukken, maak er veel.

Lavendel snoeien

Het is nu overigens ook tijd om de hele lavendel te snoeien. Zelfs als ze nog mooi in bloei zijn, kan je dat het liefst uiterlijk september doen. Het is de zogenaamde cosmetische snoei: knip hem niet tot op de grond af, maar snoei lichtjes. Eigenlijk weer in vorm brengen van de plant voor de winter. Dit kan heel goed met een heggenschaar (tip: check reviewify voor advies). Dat is alles. De rest is een bescherming tegen de vorst. De volgende snoei is na de winter, rond 1 april. Dan ga je hem drastisch terugknippen. Tot vlak boven het kale hout of vlak boven nieuwe scheuten. Dan heb je in de zomer weer een volle bos bloeiende en heerlijk geurende lavendel.

Dol op lavendel

Waarom zou je lavendel in je tuin willen hebben? Natuurlijk omdat het heerlijk geurt! Maar er zijn meer redenen:

infographic met 5 redenen om lavendel in je tuin te planten

 

Lees meer over lavendel:

BewarenBewaren

Met deze tips overleven jij en je tuin de droogte

door 2 Comments

En juist nu ik elke dag druk ben in de tuin, vergeet ik erover te vertellen. Maar ja, dat krijg je met drukte. Want het mag buiten wel heel droog zijn, ik heb tot zover nog weinig te klagen over de oogst. Dat betekent overigens niet dat de droogte me geen zorgen baart. Want overal om me heen is het geel en dor en de sloten staan droog. En het lijkt ook stiller buiten, alsof de mussen net letterlijk dood van het dak zijn gevallen. Ik hoor weinig gefluit en gezoem. En omdat het einde van de droogte nog niet in zicht is, geef ik je enkele tips over wat we moeten doen (of beter laten) in tijden van droogte.

11 tips om de droogte te overleven

Voor je tuin

De tuin snakt naar water. Maar of elke dag de sproeier erop nu zo’n goed idee is, betwijfel ik. Mijn moestuin sproei ik 3 x in de 14 dagen.

  1. Mulchen – ik baal dat ik niet eerder heb geluisterd naar de permacultuurgoeroe’s. Mulchen is hun antwoord op (onder andere) de droogte. Want door te mulchen, oftewel je bodem bedekken, houdt de grond vocht langer vast. Het is het overigens nooit te laat om er alsnog mee te beginnen. Lees hier waar je mee kunt mulchen.
  2. Sproei ’s avonds – overdag sproeien heeft geen zin, want het water verdampt vrij snel weer. Daarnaast heb je kans dat je de bladeren van je platen laat verbranden.
  3. Maak dijkjes om de plant – als je nu water op de planten giet, zul je zien dat het overal heen sijpelt, behalve in de richting van de wortels van je plant. Maak dus een dijkje om je plant, zodat het water niet weg kan lopen.
  4. Wacht nog even met zaaien van je tweede teeltronde in de volle grond totdat de droogte voorbij is.

    Voor de dieren

  5. Zorg dat de dieren water hebben – onze boerderijkatten Lena en Esmee zorgen min of meer voor zichzelf. Een keer per dag krijgen ze wat brokjes, en verder redden ze zich met wat ze in en om het huis vinden. Maar nu niet meer. Want ze kunnen nergens water vandaan halen, behalve uit de kraan. En die hebben ze nog niet open gekregen. Dus zet ik dagelijks een bak water voor ze klaar.
  6. Water voor de vogels en egels – ook andere dieren in je tuin hebben dorst. Zet op verschillende plekken in de tuin bakjes water. Grote kans dat er weer meer gekwetterd wordt in je tuin.

    Voor je lijf

  7. Drink genoeg – zelf hebben we ook water nodig uiteraard. Veel drinken, en dan vooral water is het advies. Maak eens lekker fruitwater, check deze recepten.
  8. Maak zelf verkoelende waterijsjes – een ijsje op zijn tijd is ook lekker. Maar laat die magnum liever links liggen, hoe hard hij ook naar je knipoogt. Veel vet, veel suiker en je krijgt er alleen maar dorst van. Zelf waterijsjes maken is een makkie: Kies fruit dat je lekker vindt, en pureer het. Of pers het uit als het om een sinaasappel gaat. Stop het in ijslolly vormpjes en vries het 5 uur in.

    In huis

  9. Zwembadje in de tuin? – overdek hem ’s avonds, dan hoef je ‘m de volgende dag niet opnieuw te vullen en blijft hij schoon.
  10. Douche korter – wil je elke dag dat kleffe zweet van je afspoelen? Spring tien tellen onder de douche, en geniet van de druppels op je lijf. Na tien tellen ben je net zo opgefrist als na 10 minuten, geloof dat nu maar. Of spring, net als mijn dochter, onder de sproeier die de moestuin water geeft. Twee vliegen in een klap.
  11. Hergebruik water – gebruik je in de keuken water zonder zeep of andere middelen? Bijvoorbeeld voor het wassen van je groente? Vang het op en gebruik het voor je planten of je tuin. Ze zullen je dankbaar zijn.

 

Mijn top 5: moestuinboeken

door Leave a Comment

Tuinieren is niet moeilijk. Over het algemeen stop je een zaadje in de grond, dat zaadje kiemt en er groeit een plantje. Met een beetje geluk komt daar iets eetbaars aan. Maar omdat ik niet afhankelijk wil zijn van geluk, maar ook wil weten waarom en hoe iets groeit (of niet) lees ik veel boeken over de moestuin. Mijn top 5 moestuinboeken deel ik graag met je (in willekeurige volgorde).

1. De Moestuin van Mme Zsazsa

Dit boek heb ik ooit gewonnen. En wat was, en ben, ik er blij mee. Het hoort echt tot de beste moestuinboeken ever. Want het heeft een schat aan informatie waar je direct mee aan de slag kunt. En het zit vol humor. Vlaamse humor nog wel. Het is heerlijk geschreven, een lust om in te lezen. Maar ook om gericht te zoeken naar teeltwijzen van je groente. Maakt niet uit, Mme Zsazsa legt het haarfijn voor je uit. En voegt er gelijk aan toe hoe je het bereidt en hoe je het bewaart.

2. Permacultuur in je moestuin

Hoewel de schrijver van het boek uit Californie komt (met een ander klimaat dan hier), is het dankzij de vertaling van onder andere permacultuurspecialist Maranka Spoor dat de informatie zo goed toepasbaar is in onze Hollandse tuinen. In de Permacultuur, wat ik ook in mijn tuin probeer toe te passen, gaat het erom hoe je de natuur voor je laat werken, in plaats van de natuur laten doen wat jij wil. In het boek leer je welke combinaties van planten elkaar versterken en welke elkaar tegenwerken, hoe je je bodem in balans brengt en wat de invloed van de zon, wind en water op je tuin is.

3. Het bodemvoedselweg

Een gezonde bodem is essentieel voor een goede moestuin. Maar waarom dan? En wat speelt er zich af onder in de grond? Wat gebeurt er als je een seizoen hebt gepland? En waarom moet je aan vruchtwisseling doen? In dit boek leer je alles over regenwormen, insecten, schimmels en bacteriën. En hoe ze voor je werken, in plaats van tegen je.

4. Met mest en vork

Deze bijbel leende ik ooit bij de bibliotheek. Oh, en wat wilde ik het boek graag houden. Want bij alles wat je leest denk je ‘dat wil ik ook!’. Alma weet het zo aanlokkelijk te vertellen, dat zelfs iemand zonder groene vingers direct de tuin induikt. En de keuken. Want het is een natuurboek, tuinboek én kookboek! Alma en Doortje, die de foto’s heeft gemaakt, runnen samen de Groene Luwte in Noord Groningen. Een biodynamische moestuin waar je workshops en cursussen kunt volgen, kan eten én overnachten. Staat op mijn verlanglijst!

5. Holzer’s permacultuur

Door dit boek kwam ik in aanraking met permacultuur. Het lukte Holzer om in bergachtig gebied, met steile hellingen en flinke rotsen, een paradijs in harmonie met de natuur. Dat zijn methode de basis is van permacultuur had hij niet door. Hij leerde simpelweg luisteren naar de natuur, observeerde en experimenteerde. In zijn boek is er onder meer aandacht voor het werken met verhoogde bedden, varkens als medewerkers, fruitlandschappen en paddenstoelen.

 

De moestuin is hip, dus er is een scala aan boeken over de moestuin te vinden. Voor de snelle info spit ik het internet door. Of ik bel m’n moeder. Dat is de kortste klap.

 

Lees ook:

BewarenBewaren

BewarenBewaren

De moestuin in juni

door Leave a Comment

Onze tuin staat aan het begin van haar carrière. Bomen zijn gepland, een vijver gegraven en een heuvel aangelegd. En uiteraard de moestuin: 9 nieuwe bedden en een kleine kas. Afgelopen week maakte ik elke dag een foto van de aankomende lekkernijen en plaatste deze op Instagram en Facebook. 

Tomaat

Dit jaar heb ik de tomaten voor het eerst in de kas. Lekker warm en droog, want tomaten houden niet zo van nattigheid. In ieder geval niet op de bladeren. Ik moet er dus wel aan denken om ze elke dag water te geven, ook al plenst het buiten. Tomaten maken me blij, en de planten ruiken ook zo lekker. Soort? Geen flauw idee. Volgens een kenner is het telen van tomaten verslavend en is hij ervan overtuigd dat ik volgend jaar bijzondere rassen heb staan. Ik ben benieuwd!

Rode biet

Nog klein en roze van kleur. Straks mooi groot en rood. Hoewel het knollen zijn onder de grond, kun je ze zien groeien. Ze zijn niet moeilijk om te telen in de moestuin. Bieten schoonmaken daarentegen is wel een beetje werk, maar de beloning is groot. Bieten zijn zo veelzijdig: in de salade, soep, hummus, risotto… noem maar op.

Mini komkommer

Ze zijn echt zo zalig! Bijna jammer dat het mini’s zijn. Manlief heeft een mooi rekje gemaakt voor in de moestuin, zodat ze ‘hangen’ in de tuin. Eerst kwamen ze een voor een, nu komen ze met z’n allen tegelijk. Geen probleem voor ons, er is niks mis met elke dag een komkommer.

Bol courgette

Voor het eerst heb ik bol courgettes in de tuin. Ze willen nog niet echt heel groot worden. Maar dat kan komen door het koude weer afgelopen week. Ook courgette is veelzijdig. Ik maak er graag pastaslierten van (courgetti), maar dat is niet makkelijk met bol courgettes. Dan maar grillen. Met knoflook en zeezout.

Nieuw-Zeelandse spinazie

Spinazie dat geen spinazie is maar wel smaakt als spinazie. Hoe verwarrend kan het zijn. Maar deze spinazie is familie van de Posteleinachtigen. Hou je van spinazie dan is dit wel een heerlijke groente, waar je lange tijd van kan oogsten, want hij heeft veel meer groeikracht dan gewone spinazie. Nog een voordeel: slakken houden er niet van.

Zomerpostelein

Ook al zo’n dankbare groente. Ze blijven maar nieuwe scheuten vormen. Niet iedereen schijnt er van te houden, maar wij houden er hier wel van. We roerbakken het net als spinazie. Het is rijk aan Omega-3, dus deze groente is een blijvertje in mijn moestuin.

Rode paprika

Rode paprika wordt niet rood geboren, maar groen. Dat geldt ook voor de gele paprika. Het is dus even verwarrend in het begin. Dit jaar heb ik 2 paprikaplantjes in de kas staan. Ik weet niet of het genoeg is, want paprika gaat bijna overal doorheen. Of we eten het zo rauw.

Lees verder:

 

Welke bloem is dit in mijn tuin?

door Leave a Comment

Ik geef het toe: van de meeste bloemen in mijn tuin heb ik geen flauw idee wat het is. Dat komt omdat het hier al groeide en bloeide toen we hier anderhalf jaar geleden kwamen wonen. Het zijn de plantjes waarvan ik denk: is dit onkruid of de moeite waard om het te laten staan? Ik beschik nog niet over enorme groene kennis. Die kennis ben ik hard aan het bijspijkeren, want ooit zal mijn tuin eruit zien als een prachtige pluktuin, en loop ik er rond als de tuinvrouw die er uren over kan vertellen.

Ok, terug naar de realiteit. Zover is het nog niet. Ik probeer tot die tijd creatief om te gaan met het ontwikkelen van mijn kennis. Daarom stond er deze week elke dag een foto uit mijn tuin op mijn socialmedia-kanalen. Leerzaam voor mij, maar ook voor jullie, als ik de reacties mag geloven. 🙂

7 veel voorkomende bloemen in de tuin

Heb je het gemist? Hieronder zet ik zeven bloemen in mijn tuin nog eens voor je op een rijtje.

  1. Vingerhoedskruid. Schitterende plant, maar pas op: zeer #giftig
  2. Grote Wederik #lysimachiavulgaris Je schijnt de jonge blaadjes te kunnen eten. #bijenplant #slobkousbij

  3. Phacelia #groenbemester en waardevolle #bijenplant voor hommels en #honingbijen En ook nog eens een natuurlijke onkruidbestrijder #phacelia
  4. Groot kaasjeskruid #bijenplant De blaadjes kan je eten als groente, en ook de bloemetjes zijn smakelijk. Als #theehelpt het tegen keelpijn. #eetbarebloemen
  5. Driekleurig viooltje. #eetbarebloemen in salade, siroop, olie, azijn en jam
  6. Robertskruid, ook wel stinkende ooievaarsbek genoemd. De geur schrikt #insecten af. Lieflijk plantje dat houdt van woekeren.
  7. Witte klaver. Het gras staat er vol mee, bijen zijn er dol op, net als koeien. De blaadjes zijn lekker in de sla, van de bloemetjes maak je thee of wijn. #eetbarebloemen

 

Lees ook:

De moestuin in mei

door Leave a Comment

Stamsnijbonen. Of waren het stamslabonen?

Met deze zomerse dagen kom ik amper toe aan bloggen. En dat is niet omdat ik hele dagen in de zon lig te bakken. Er is gewoon veel te veel te doen buiten. De moestuin in mei is letterlijk aanpoten.

 

Ik heb naaiprojecten liggen, bloggen moeten worden geschreven, wasmiddel gemaakt en nog veel meer. Maar ik loop vooral te klussen in de tuin. Want hier gebeurt alles tegelijk. De verschrikkelijke natte winter zorgde voor veel oponthoud bij de aanleg van de tuin. En toen de zon eenmaal ging schijnen en maar bleef schijnen, wilde al het leven ook zo snel mogelijk uit de grond, het schitterende voorjaar in.

Kaalgevreten fruitbomen

De appelboom. Onderaan het onderste sprietje de rups die de oorzaak is van de ellende.

Ik vind het prachtig om te zien hoe alles, maar dan ook echt alles, ontwaakt. En gelukkig schiet ik niet direct in de stress bij alle planten die ik niet had voorzien in de tuin. Ik laat ze lekker. Waar ik wel van in de stress schoot waren die lieve kleine rupsjes die in enkele dagen al onze fruitbomen kaal aten, met vrucht en al. Ook verschillende berken hebben het zwaar gehad, en van de walnoot rest niks anders dan een paar takken. We zien het meer in de omgeving: bomen, behalve berken ook eiken, die nog amper blad dragen. Maar niet getreurd zeggen de experts, daar kunnen ze wel tegen. Voor je het weet hebben ze weer nieuw blad. Gelukkig. Maar naar de appels en peren en walnoten kunnen we dit jaar fluiten. En dat vind ik wel jammer.

De moestuinbedden in de vorm van een sleutelgat. Zo kan ik overal goed bij.

Bonen, bieten, pompoen en wortels

Ondertussen leg ik op onze ‘berg’ groentebedden aan. De berg ontstond toen we de vijver gingen graven. Al het zand gooiden we aan de noordkant van de vijver, zodat deze nu mooi richting het zuiden afloopt. Dat betekent hele dagen zon! Maar ook nog wind, want de grotere bomen en struiken zijn nog niet zo hoog dat ze kunnen dienen als windvangers.

Komkommerplant

Bed voor bed leg ik aan. We hebben gekozen voor ronde bedden met een inkeping, zodat ik overal goed bij kan. Tussen de bedden door leggen we houtsnippers, zodat het onkruid het niet overneemt, en met de harde wind niet alle zand wegwaait. Zodra een bed klaar is, beplant ik ‘m gelijk. De bonen komen al op, evenals de bieten en de wortels.

Perikelen in de kas

Ik wilde dit jaar voorzaaien in mijn nieuwe kas, maar dat ging niet helemaal als gepland. De kas is een beetje de miskoop van het jaar. In de eerste plaats was het al een heel gevecht om hem op te zetten, dankzij de minimale beschrijving en slecht gekopieerde foto’s. Ook zat er een verkeerde staander bij. We hebben de kas goed verankerd in de grond, maar de platen van polycarbonaat zijn zeker niet sterk genoeg voor een wind harder dan 4 bft. Zo vloog bij een kleine westerstorm de eerste platen al voor het huis langs rechtstreeks het kanaal in.

Een kijkje in de kas

De tweede klap kwam in het eerste hete weekend van dit jaar. Juist toen waren we 5 dagen op vakantie. Bij thuiskomst bleek de helft van de plantjes het niet overleeft te hebben. Om toch een beetje oogst te hebben, koop ik nu plantjes. Volgend jaar nieuwe kans in de kas met voorzaaien. Maar het werk is gelukkig niet allemaal voor niets. Want op dit moment tiert de tomaat, peper en paprika, zoete aardappel en druif welig. Met die oogst komt het vast wel goed.

Wat te doen met: Citroenmelisse

door Leave a Comment

Er is een plekje in mijn tuin dat heerlijk ruikt. De citroenmelisse spurt er uit de grond. Wrijf even over de blaadjes en ruik eraan: het geeft een instant vakantiegevoel. Maar waar gebruik je het voor?

Citroenmelisse laat zich al heel vroeg in het voorjaar zien. Het is een sterke plant, die bij mij zelfs het zevenblad de baas is. Maar het is ook een plant die niet graag binnen de perken blijft. Hij kan lekker woekeren. Voor je het weet staat je bak vol met citroenmelisse. Het is een meerjarige plant. Bij mij staat hij al 4 jaar in de tuin. Nog geen jaar heeft hij mij teleurgesteld. Het is overigens na 4 jaar wel tijd om hem te scheuren (splitsen) en zo weer te vernieuwen. De plant is overigens makkelijk online te bestellen.. Zelf zaaien kan natuurlijk ook. Kies biologisch zaad.

Citroenmelisse in de keuken

Citroenmelisse is veelzijdiger dan je denkt. Waar ik er in het begin alleen maar thee van zette, heb ik inmiddels nieuwe recepten ontdekt. Let wel dat je het kruid pas op het allerlaatste moment aan je gerecht toevoegt. Wacht ook zolang mogelijk met wassen en snijden, anders zul je merken dat de kleur snel minder aantrekkelijk wordt. Pluk de blaadjes vooral voordat de plant gaat bloeien. Dan zijn ze het lekkerste. En regelmatig knippen beteken dat er telkens weer jonge scheuten komen.

9x citroenmelisse

In de salade

Doe wat kleinfruit, zoals frambozen, rode bessen en aardbeien in een kom en meng enkele in reepjes gesneden blaadjes citroenmelisse erdoor. Ze geven je salade een frisse smaak.

In soep, sauzen en eiergerechten

Die frisse ‘touch’ geeft citroenmelisse ook in soepen en sauzen. Of snipper eens een paar blaadjes over een omelet voor een verrassend effect.

citroenmelisseThee

Voor thee kun je zowel verse als gedroogde blaadjes gebruiken. Laat ze tien minuten trekken en je hebt een heerlijke mok thee. Je kunt overigens ook citroenmelisse thee kopen. In zakjes of als losse thee.

IJsthee

Wanneer je de citroenmelisse mengt met zwarte thee en een paar ijsblokjes toevoegt, krijg je heerlijke ijsthee.

In de cake

Snipper een paar blaadjes en meng ze door je cakebeslag. Of wat dacht je van dit recept van Oesters en uien. Lekker met tijm.

citroenmelisse

Siroop

Met suiker, citroenen en citroenmelisse maak je in een handomdraai een heerlijke siroop. Je gebruikt hetzelfde recept als vlierbloesemsiroop, alleen vervang je de vlierbloesem door de citroenblaadjes:).

In bad

Citroenmelisse werkt rustgevend. Breng wat blaadjes met een liter water aan de kook en laat 10 minuten trekken. Zeef het aftreksel en giet het water bij het badwater.

citroenmelisse

Potpourri

Gedroogd behoudt citroenmelisse ook zijn geur. Meng wat blaadjes met andere kruiden, bloemen en gedroogd fruit in een pot en laat een aantal weken afgedekt staan. Af en toe goed schudden. Na ongeveer 4 weken is je potpourri klaar.

Tegen steekmuggen

Die irritant zoemende muggen houd je op afstand met citroenmelisse. Kneus een aantal blaadjes en wrijf het over je huid. ’s Nachts heeft dochterlief graag een paar blaadjes op haar kussen liggen.

 

BewarenBewaren

BewarenBewaren

4 tips voor uitgebloeide bloembollen

door Leave a Comment

Zie ze daar nu staan. Hun kopjes gebogen, verschrompeld. Ooit zo’n mooie gele bloem, de narcis. Maar ook de tulpen zien er niet meer uit. Help, wat moet ik doen met de uitgebloeide bloembollen? Laten staan of de maaier erover?

 

Vraag is natuurlijk? Wil je volgend jaar weer genieten van die bloeiende pracht? Ja? Lees dan snel verder.

Ik heb het over uitbloeiden bloembollen: narcissen, tulpen, hyacinten en blauwe druifjes om maar enkele te noemen. Ze staan schitterend in de tuin, totdat ze zijn uitgebloeid. Wat kan je dan het beste doen, zodat je er volgend jaar weer van kunnen genieten?

 

Bloembollen overhouden

 

  • Knip de uitgebloeide bloemen eraf. Na de bloei produceert de bloem een zaaddoos. Om dit te kunnen doen stopt hij al zijn energie hierin. Maar wat je eigenlijk wilt, is dat hij zijn energie in zijn bol onder de grond stopt, zodat hij volgend jaar weer kan schitteren.

 

  • Laat de bladeren staan. De bloembol slaat energie op door de bladeren. Wanneer de bladeren verwelken verdwijnt de energie in de bloembollen. Knip je ze af, dan verdwijnt die energie simpelweg in de groenbak. Dus laat de plant staan zolang de bladeren nog groen zijn. Wil je ze toch weg omdat je het lelijk vindt staan in je tuin, knip ze dan weg zodra ze geel worden (afsterven) en niet eerder.

 

  • Bloembollen in pot. Heb je in huis nog een leuke pot met narcissen of tulpen staan? Verwijder dan ook hier de zaaddozen van zodra ze zijn uitgebloeid. Zet de pot vervolgens buiten op een beschutte plaats (niet te nat) en laat ze rustig afsterven. Plant ze vervolgens weer in je tuin.

 

  • Bollen uit de grond of niet? De bollen van narcissen, krokussen en sneeuwklokjes kun je gewoon in de grond laten. Die komen volgend jaar vanzelf weer op. De wat meer gecultiveerde bollen, zoals tulpen en hyacinten, kan je, nadat ze volledig zijn afgestorven, opgraven en droog bewaren in de schuur. In oktober stop je ze dan gewoon weer in de grond.

 

BewarenBewaren

Bloemen zaaien voor de bijen

door Leave a Comment

Gisteren spoorde collegablogger Katja van De Voetspot ons opnieuw aan om bloemen te zaaien voor de bijen. Want de afgelopen 30 jaar zijn we 75 procent van al onze insecten kwijtgeraakt, waaronder veel bijen en vlinders. En bijen zijn cruciaal voor onze voedselvoorziening.

Toevallig kwam ik vorige week bij het opruimen een paar potjes en zakjes bloemzaad tegen. Die gingen dus vandaag de tuin in. Het is goed voor de bijen, maar ook lief voor mezelf. Want wie houdt er nu niet van een tuin vol uitbundige bloemen?

In onze tuin hebben we meer dan genoeg plaats, maar ik begin aan de voorkant van het erf. Waar eens bomen stonden, zijn nu kale plekken in het gras. Het lijkt me de perfecte plek voor een paar bloemenperkjes waar de bloemen heerlijk door elkaar kunnen groeien. Belangrijk is wel dat ze goed opkomen. Daarom een paar tips: En met het warme weer ontkiemen ze lekker snel!

5 tips voor een kleurrijke bloemenweide

  • maak de grond eerst goed los en verwijder alle onkruid. Meng, als dat nodig is, er wat zand door, dat maakt de bodem luchtig. Hark het geheel glad
  • zorg dat de grond een beetje vochtig is tijdens het zaaien. Zorg ook in de weken erna dat de grond niet uitdroogt.
  • Zaai niet het hele zakje in een keer, maar verspreid over enkele weken. Dan heb je veel langer plezier van de bloei.
  • Werp de zaden uit de losse pols, dan krijg je een natuurlijke spreiding. Hark de zaden voorzichtig in de grond. Maar begraaf ze vooral niet! Daar kunnen vooral de kleine zaden niet tegen, want die hebben de zon hard nodig om te groeien)
  • Zaai vooral niet te dik. Dat zorgt voor teveel concurrentie en sommige bloemen zullen niet opkomen.

Wil je alleen bloemen zaaien die goed zijn voor de bij? Katja heeft een plantenlijst voor meer wilde bijen. 

Tot slot: Geniet vooral! Weidebloemen zorgen goed voor zichzelf. En ze zaaien zichzelf ook uit. Wil je het toch een beetje gecontroleerd hebben? Verzamel dan de zaden in oktober, en maai de rest af.