elkedaggroener

inspiratie voor een duurzame leefstijl

Zelf planten

TuinTuin

Met deze tips overleven jij en je tuin de droogte

door Leave a Comment

En juist nu ik elke dag druk ben in de tuin, vergeet ik erover te vertellen. Maar ja, dat krijg je met drukte. Want het mag buiten wel heel droog zijn, ik heb tot zover nog weinig te klagen over de oogst. Dat betekent overigens niet dat de droogte me geen zorgen baart. Want overal om me heen is het geel en dor en de sloten staan droog. En het lijkt ook stiller buiten, alsof de mussen net letterlijk dood van het dak zijn gevallen. Ik hoor weinig gefluit en gezoem. En omdat het einde van de droogte nog niet in zicht is, geef ik je enkele tips over wat we moeten doen (of beter laten) in tijden van droogte.

11 tips om de droogte te overleven

Voor je tuin

De tuin snakt naar water. Maar of elke dag de sproeier erop nu zo’n goed idee is, betwijfel ik. Mijn moestuin sproei ik 3 x in de 14 dagen.

  1. Mulchen – ik baal dat ik niet eerder heb geluisterd naar de permacultuurgoeroe’s. Mulchen is hun antwoord op (onder andere) de droogte. Want door te mulchen, oftewel je bodem bedekken, houdt de grond vocht langer vast. Het is het overigens nooit te laat om er alsnog mee te beginnen. Lees hier waar je mee kunt mulchen.
  2. Sproei ’s avonds – overdag sproeien heeft geen zin, want het water verdampt vrij snel weer. Daarnaast heb je kans dat je de bladeren van je platen laat verbranden.
  3. Maak dijkjes om de plant – als je nu water op de planten giet, zul je zien dat het overal heen sijpelt, behalve in de richting van de wortels van je plant. Maak dus een dijkje om je plant, zodat het water niet weg kan lopen.
  4. Wacht nog even met zaaien van je tweede teeltronde in de volle grond totdat de droogte voorbij is.

    Voor de dieren

  5. Zorg dat de dieren water hebben – onze boerderijkatten Lena en Esmee zorgen min of meer voor zichzelf. Een keer per dag krijgen ze wat brokjes, en verder redden ze zich met wat ze in en om het huis vinden. Maar nu niet meer. Want ze kunnen nergens water vandaan halen, behalve uit de kraan. En die hebben ze nog niet open gekregen. Dus zet ik dagelijks een bak water voor ze klaar.
  6. Water voor de vogels en egels – ook andere dieren in je tuin hebben dorst. Zet op verschillende plekken in de tuin bakjes water. Grote kans dat er weer meer gekwetterd wordt in je tuin.

    Voor je lijf

  7. Drink genoeg – zelf hebben we ook water nodig uiteraard. Veel drinken, en dan vooral water is het advies. Maak eens lekker fruitwater, check deze recepten.
  8. Maak zelf verkoelende waterijsjes – een ijsje op zijn tijd is ook lekker. Maar laat die magnum liever links liggen, hoe hard hij ook naar je knipoogt. Veel vet, veel suiker en je krijgt er alleen maar dorst van. Zelf waterijsjes maken is een makkie: Kies fruit dat je lekker vindt, en pureer het. Of pers het uit als het om een sinaasappel gaat. Stop het in ijslolly vormpjes en vries het 5 uur in.

    In huis

  9. Zwembadje in de tuin? – overdek hem ’s avonds, dan hoef je ‘m de volgende dag niet opnieuw te vullen en blijft hij schoon.
  10. Douche korter – wil je elke dag dat kleffe zweet van je afspoelen? Spring tien tellen onder de douche, en geniet van de druppels op je lijf. Na tien tellen ben je net zo opgefrist als na 10 minuten, geloof dat nu maar. Of spring, net als mijn dochter, onder de sproeier die de moestuin water geeft. Twee vliegen in een klap.
  11. Hergebruik water – gebruik je in de keuken water zonder zeep of andere middelen? Bijvoorbeeld voor het wassen van je groente? Vang het op en gebruik het voor je planten of je tuin. Ze zullen je dankbaar zijn.

 

Mijn top 5: moestuinboeken

door Leave a Comment

Tuinieren is niet moeilijk. Over het algemeen stop je een zaadje in de grond, dat zaadje kiemt en er groeit een plantje. Met een beetje geluk komt daar iets eetbaars aan. Maar omdat ik niet afhankelijk wil zijn van geluk, maar ook wil weten waarom en hoe iets groeit (of niet) lees ik veel boeken over de moestuin. Mijn top 5 moestuinboeken deel ik graag met je (in willekeurige volgorde).

1. De moestuin – van Mme Zsazsa

Dit boek heb ik ooit gewonnen. En wat was, en ben, ik er blij mee. Want het heeft een schat aan informatie waar je direct mee aan de slag kunt. En het zit vol humor. Vlaamse humor nog wel. Het is heerlijk geschreven, een lust om in te lezen. Maar ook om gericht te zoeken naar teeltwijzen van je groente. Maakt niet uit, Mme Zsazsa legt het haarfijn voor je uit. En voegt er gelijk aan toe hoe je het bereidt en hoe je het bewaart.

 

2. Permacultuur in je moestuin

Hoewel de schrijver van het boek uit Californie komt (met een ander klimaat dan hier), is het dankzij de vertaling van onder andere permacultuurspecialist Maranka Spoor dat de informatie zo goed toepasbaar is in onze Hollandse tuinen. In de Permacultuur, wat ik ook in mijn tuin probeer toe te passen, gaat het erom hoe je de natuur voor je laat werken, in plaats van de natuur laten doen wat jij wil. In het boek leer je welke combinaties van planten elkaar versterken en welke elkaar tegenwerken, hoe je je bodem in balans brengt en wat de invloed van de zon, wind en water op je tuin is.

3. Het bodemvoedselweb

Een gezonde bodem is essentieel voor een goede moestuin. Maar waarom dan? En wat speelt er zich af onder in de grond? Wat gebeurt er als je een seizoen hebt gepland? En waarom moet je aan vruchtwisseling doen? In dit boek leer je alles over regenwormen, insecten, schimmels en bacteriën. En hoe ze voor je werken, in plaats van tegen je.

 

 

4. Met Mest en Vork

Deze bijbel leende ik ooit bij de bibliotheek. Oh, en wat wilde ik het boek graag houden. Want bij alles wat je leest denk je ‘dat wil ik ook!’. Alma weet het zo aanlokkelijk te vertellen, dat zelfs iemand zonder groene vingers direct de tuin induikt. En de keuken. Want het is een natuurboek, tuinboek én kookboek! Alma en Doortje, die de foto’s heeft gemaakt, runnen samen de Groene Luwte in Noord Groningen. Een biodynamische moestuin waar je workshops en cursussen kunt volgen, kan eten én overnachten. Staat op mijn verlanglijst!

 

5. Holzer’s Permacultuur

Door dit boek kwam ik in aanraking met permacultuur. Het lukte Holzer om in bergachtig gebied, met steile hellingen en flinke rotsen, een paradijs in harmonie met de natuur. Dat zijn methode de basis is van permacultuur had hij niet door. Hij leerde simpelweg luisteren naar de natuur, observeerde en experimenteerde. In zijn boek is er onder meer aandacht voor het werken met verhoogde bedden, varkens als medewerkers, fruitlandschappen en paddenstoelen.

 

De moestuin is hip, dus er is een scala aan boeken over de moestuin te vinden. Voor de snelle info spit ik het internet door. Of ik bel m’n moeder. Dat is de kortste klap.

 

Lees ook:

BewarenBewaren

BewarenBewaren

De moestuin in juni

door Leave a Comment

Onze tuin staat aan het begin van haar carrière. Bomen zijn gepland, een vijver gegraven en een heuvel aangelegd. En uiteraard de moestuin: 9 nieuwe bedden en een kleine kas. Afgelopen week maakte ik elke dag een foto van de aankomende lekkernijen en plaatste deze op Instagram en Facebook. 

Tomaat

Dit jaar heb ik de tomaten voor het eerst in de kas. Lekker warm en droog, want tomaten houden niet zo van nattigheid. In ieder geval niet op de bladeren. Ik moet er dus wel aan denken om ze elke dag water te geven, ook al plenst het buiten. Tomaten maken me blij, en de planten ruiken ook zo lekker. Soort? Geen flauw idee. Volgens een kenner is het telen van tomaten verslavend en is hij ervan overtuigd dat ik volgend jaar bijzondere rassen heb staan. Ik ben benieuwd!

Rode biet

Nog klein en roze van kleur. Straks mooi groot en rood. Hoewel het knollen zijn onder de grond, kun je ze zien groeien. Ze zijn niet moeilijk om te telen in de moestuin. Bieten schoonmaken daarentegen is wel een beetje werk, maar de beloning is groot. Bieten zijn zo veelzijdig: in de salade, soep, hummus, risotto… noem maar op.

Mini komkommer

Ze zijn echt zo zalig! Bijna jammer dat het mini’s zijn. Manlief heeft een mooi rekje gemaakt voor in de moestuin, zodat ze ‘hangen’ in de tuin. Eerst kwamen ze een voor een, nu komen ze met z’n allen tegelijk. Geen probleem voor ons, er is niks mis met elke dag een komkommer.

Bol courgette

Voor het eerst heb ik bol courgettes in de tuin. Ze willen nog niet echt heel groot worden. Maar dat kan komen door het koude weer afgelopen week. Ook courgette is veelzijdig. Ik maak er graag pastaslierten van (courgetti), maar dat is niet makkelijk met bol courgettes. Dan maar grillen. Met knoflook en zeezout.

Nieuw-Zeelandse spinazie

Spinazie dat geen spinazie is maar wel smaakt als spinazie. Hoe verwarrend kan het zijn. Maar deze spinazie is familie van de Posteleinachtigen. Hou je van spinazie dan is dit wel een heerlijke groente, waar je lange tijd van kan oogsten, want hij heeft veel meer groeikracht dan gewone spinazie. Nog een voordeel: slakken houden er niet van.

Zomerpostelein

Ook al zo’n dankbare groente. Ze blijven maar nieuwe scheuten vormen. Niet iedereen schijnt er van te houden, maar wij houden er hier wel van. We roerbakken het net als spinazie. Het is rijk aan Omega-3, dus deze groente is een blijvertje in mijn moestuin.

Rode paprika

Rode paprika wordt niet rood geboren, maar groen. Dat geldt ook voor de gele paprika. Het is dus even verwarrend in het begin. Dit jaar heb ik 2 paprikaplantjes in de kas staan. Ik weet niet of het genoeg is, want paprika gaat bijna overal doorheen. Of we eten het zo rauw.

Lees verder:

 

Welke bloem is dit in mijn tuin?

door Leave a Comment

Ik geef het toe: van de meeste bloemen in mijn tuin heb ik geen flauw idee wat het is. Dat komt omdat het hier al groeide en bloeide toen we hier anderhalf jaar geleden kwamen wonen. Het zijn de plantjes waarvan ik denk: is dit onkruid of de moeite waard om het te laten staan? Ik beschik nog niet over enorme groene kennis. Die kennis ben ik hard aan het bijspijkeren, want ooit zal mijn tuin eruit zien als een prachtige pluktuin, en loop ik er rond als de tuinvrouw die er uren over kan vertellen.

Ok, terug naar de realiteit. Zover is het nog niet. Ik probeer tot die tijd creatief om te gaan met het ontwikkelen van mijn kennis. Daarom stond er deze week elke dag een foto uit mijn tuin op mijn socialmedia-kanalen. Leerzaam voor mij, maar ook voor jullie, als ik de reacties mag geloven. 🙂

7 veel voorkomende bloemen in de tuin

Heb je het gemist? Hieronder zet ik zeven bloemen in mijn tuin nog eens voor je op een rijtje.

  1. Vingerhoedskruid. Schitterende plant, maar pas op: zeer #giftig
  2. Grote Wederik #lysimachiavulgaris Je schijnt de jonge blaadjes te kunnen eten. #bijenplant #slobkousbij

  3. Phacelia #groenbemester en waardevolle #bijenplant voor hommels en #honingbijen En ook nog eens een natuurlijke onkruidbestrijder #phacelia
  4. Groot kaasjeskruid #bijenplant De blaadjes kan je eten als groente, en ook de bloemetjes zijn smakelijk. Als #theehelpt het tegen keelpijn. #eetbarebloemen
  5. Driekleurig viooltje. #eetbarebloemen in salade, siroop, olie, azijn en jam
  6. Robertskruid, ook wel stinkende ooievaarsbek genoemd. De geur schrikt #insecten af. Lieflijk plantje dat houdt van woekeren.
  7. Witte klaver. Het gras staat er vol mee, bijen zijn er dol op, net als koeien. De blaadjes zijn lekker in de sla, van de bloemetjes maak je thee of wijn. #eetbarebloemen

 

Lees ook:

De moestuin in mei

door Leave a Comment

Stamsnijbonen. Of waren het stamslabonen?

Met deze zomerse dagen kom ik amper toe aan bloggen. En dat is niet omdat ik hele dagen in de zon lig te bakken. Er is gewoon veel te veel te doen buiten. De moestuin in mei is letterlijk aanpoten.

 

Ik heb naaiprojecten liggen, bloggen moeten worden geschreven, wasmiddel gemaakt en nog veel meer. Maar ik loop vooral te klussen in de tuin. Want hier gebeurt alles tegelijk. De verschrikkelijke natte winter zorgde voor veel oponthoud bij de aanleg van de tuin. En toen de zon eenmaal ging schijnen en maar bleef schijnen, wilde al het leven ook zo snel mogelijk uit de grond, het schitterende voorjaar in.

Kaalgevreten fruitbomen

De appelboom. Onderaan het onderste sprietje de rups die de oorzaak is van de ellende.

Ik vind het prachtig om te zien hoe alles, maar dan ook echt alles, ontwaakt. En gelukkig schiet ik niet direct in de stress bij alle planten die ik niet had voorzien in de tuin. Ik laat ze lekker. Waar ik wel van in de stress schoot waren die lieve kleine rupsjes die in enkele dagen al onze fruitbomen kaal aten, met vrucht en al. Ook verschillende berken hebben het zwaar gehad, en van de walnoot rest niks anders dan een paar takken. We zien het meer in de omgeving: bomen, behalve berken ook eiken, die nog amper blad dragen. Maar niet getreurd zeggen de experts, daar kunnen ze wel tegen. Voor je het weet hebben ze weer nieuw blad. Gelukkig. Maar naar de appels en peren en walnoten kunnen we dit jaar fluiten. En dat vind ik wel jammer.

De moestuinbedden in de vorm van een sleutelgat. Zo kan ik overal goed bij.

Bonen, bieten, pompoen en wortels

Ondertussen leg ik op onze ‘berg’ groentebedden aan. De berg ontstond toen we de vijver gingen graven. Al het zand gooiden we aan de noordkant van de vijver, zodat deze nu mooi richting het zuiden afloopt. Dat betekent hele dagen zon! Maar ook nog wind, want de grotere bomen en struiken zijn nog niet zo hoog dat ze kunnen dienen als windvangers.

Komkommerplant

Bed voor bed leg ik aan. We hebben gekozen voor ronde bedden met een inkeping, zodat ik overal goed bij kan. Tussen de bedden door leggen we houtsnippers, zodat het onkruid het niet overneemt, en met de harde wind niet alle zand wegwaait. Zodra een bed klaar is, beplant ik ‘m gelijk. De bonen komen al op, evenals de bieten en de wortels.

Perikelen in de kas

Ik wilde dit jaar voorzaaien in mijn nieuwe kas, maar dat ging niet helemaal als gepland. De kas is een beetje de miskoop van het jaar. In de eerste plaats was het al een heel gevecht om hem op te zetten, dankzij de minimale beschrijving en slecht gekopieerde foto’s. Ook zat er een verkeerde staander bij. We hebben de kas goed verankerd in de grond, maar de platen van polycarbonaat zijn zeker niet sterk genoeg voor een wind harder dan 4 bft. Zo vloog bij een kleine westerstorm de eerste platen al voor het huis langs rechtstreeks het kanaal in.

Een kijkje in de kas

De tweede klap kwam in het eerste hete weekend van dit jaar. Juist toen waren we 5 dagen op vakantie. Bij thuiskomst bleek de helft van de plantjes het niet overleeft te hebben. Om toch een beetje oogst te hebben, koop ik nu plantjes. Volgend jaar nieuwe kans in de kas met voorzaaien. Maar het werk is gelukkig niet allemaal voor niets. Want op dit moment tiert de tomaat, peper en paprika, zoete aardappel en druif welig. Met die oogst komt het vast wel goed.

Wat te doen met: Citroenmelisse

door Leave a Comment

Er is een plekje in mijn tuin dat heerlijk ruikt. De citroenmelisse spurt er uit de grond. Wrijf even over de blaadjes en ruik eraan: het geeft een instant vakantiegevoel. Maar waar gebruik je het voor?

Citroenmelisse laat zich al heel vroeg in het voorjaar zien. Het is een sterke plant, die bij mij zelfs het zevenblad de baas is. Maar het is ook een plant die niet graag binnen de perken blijft. Hij kan lekker woekeren. Voor je het weet staat je bak vol met citroenmelisse. Het is een meerjarige plant. Bij mij staat hij al 4 jaar in de tuin. Nog geen jaar heeft hij mij teleurgesteld. Het is overigens na 4 jaar wel tijd om hem te scheuren (splitsen) en zo weer te vernieuwen. De plant is overigens makkelijk online te bestellen.. Zelf zaaien kan natuurlijk ook. Kies biologisch zaad.

Citroenmelisse in de keuken

Citroenmelisse is veelzijdiger dan je denkt. Waar ik er in het begin alleen maar thee van zette, heb ik inmiddels nieuwe recepten ontdekt. Let wel dat je het kruid pas op het allerlaatste moment aan je gerecht toevoegt. Wacht ook zolang mogelijk met wassen en snijden, anders zul je merken dat de kleur snel minder aantrekkelijk wordt. Pluk de blaadjes vooral voordat de plant gaat bloeien. Dan zijn ze het lekkerste. En regelmatig knippen beteken dat er telkens weer jonge scheuten komen.

9x citroenmelisse

In de salade

Doe wat kleinfruit, zoals frambozen, rode bessen en aardbeien in een kom en meng enkele in reepjes gesneden blaadjes citroenmelisse erdoor. Ze geven je salade een frisse smaak.

In soep, sauzen en eiergerechten

Die frisse ‘touch’ geeft citroenmelisse ook in soepen en sauzen. Of snipper eens een paar blaadjes over een omelet voor een verrassend effect.

citroenmelisseThee

Voor thee kun je zowel verse als gedroogde blaadjes gebruiken. Laat ze tien minuten trekken en je hebt een heerlijke mok thee. Je kunt overigens ook citroenmelisse thee kopen. In zakjes of als losse thee.

IJsthee

Wanneer je de citroenmelisse mengt met zwarte thee en een paar ijsblokjes toevoegt, krijg je heerlijke ijsthee.

In de cake

Snipper een paar blaadjes en meng ze door je cakebeslag. Of wat dacht je van dit recept van Oesters en uien. Lekker met tijm.

citroenmelisse

Siroop

Met suiker, citroenen en citroenmelisse maak je in een handomdraai een heerlijke siroop. Je gebruikt hetzelfde recept als vlierbloesemsiroop, alleen vervang je de vlierbloesem door de citroenblaadjes:).

In bad

Citroenmelisse werkt rustgevend. Breng wat blaadjes met een liter water aan de kook en laat 10 minuten trekken. Zeef het aftreksel en giet het water bij het badwater.

citroenmelisse

Potpourri

Gedroogd behoudt citroenmelisse ook zijn geur. Meng wat blaadjes met andere kruiden, bloemen en gedroogd fruit in een pot en laat een aantal weken afgedekt staan. Af en toe goed schudden. Na ongeveer 4 weken is je potpourri klaar.

Tegen steekmuggen

Die irritant zoemende muggen houd je op afstand met citroenmelisse. Kneus een aantal blaadjes en wrijf het over je huid. ’s Nachts heeft dochterlief graag een paar blaadjes op haar kussen liggen.

 

BewarenBewaren

BewarenBewaren

4 tips voor uitgebloeide bloembollen

door Leave a Comment

Zie ze daar nu staan. Hun kopjes gebogen, verschrompeld. Ooit zo’n mooie gele bloem, de narcis. Maar ook de tulpen zien er niet meer uit. Help, wat moet ik doen met de uitgebloeide bloembollen? Laten staan of de maaier erover?

 

Vraag is natuurlijk? Wil je volgend jaar weer genieten van die bloeiende pracht? Ja? Lees dan snel verder.

Ik heb het over uitbloeiden bloembollen: narcissen, tulpen, hyacinten en blauwe druifjes om maar enkele te noemen. Ze staan schitterend in de tuin, totdat ze zijn uitgebloeid. Wat kan je dan het beste doen, zodat je er volgend jaar weer van kunnen genieten?

 

Bloembollen overhouden

 

  • Knip de uitgebloeide bloemen eraf. Na de bloei produceert de bloem een zaaddoos. Om dit te kunnen doen stopt hij al zijn energie hierin. Maar wat je eigenlijk wilt, is dat hij zijn energie in zijn bol onder de grond stopt, zodat hij volgend jaar weer kan schitteren.

 

  • Laat de bladeren staan. De bloembol slaat energie op door de bladeren. Wanneer de bladeren verwelken verdwijnt de energie in de bloembollen. Knip je ze af, dan verdwijnt die energie simpelweg in de groenbak. Dus laat de plant staan zolang de bladeren nog groen zijn. Wil je ze toch weg omdat je het lelijk vindt staan in je tuin, knip ze dan weg zodra ze geel worden (afsterven) en niet eerder.

 

  • Bloembollen in pot. Heb je in huis nog een leuke pot met narcissen of tulpen staan? Verwijder dan ook hier de zaaddozen van zodra ze zijn uitgebloeid. Zet de pot vervolgens buiten op een beschutte plaats (niet te nat) en laat ze rustig afsterven. Plant ze vervolgens weer in je tuin.

 

  • Bollen uit de grond of niet? De bollen van narcissen, krokussen en sneeuwklokjes kun je gewoon in de grond laten. Die komen volgend jaar vanzelf weer op. De wat meer gecultiveerde bollen, zoals tulpen en hyacinten, kan je, nadat ze volledig zijn afgestorven, opgraven en droog bewaren in de schuur. In oktober stop je ze dan gewoon weer in de grond.

 

BewarenBewaren

Bloemen zaaien voor de bijen

door Leave a Comment

Gisteren spoorde collegablogger Katja van De Voetspot ons opnieuw aan om bloemen te zaaien voor de bijen. Want de afgelopen 30 jaar zijn we 75 procent van al onze insecten kwijtgeraakt, waaronder veel bijen en vlinders. En bijen zijn cruciaal voor onze voedselvoorziening.

Toevallig kwam ik vorige week bij het opruimen een paar potjes en zakjes bloemzaad tegen. Die gingen dus vandaag de tuin in. Het is goed voor de bijen, maar ook lief voor mezelf. Want wie houdt er nu niet van een tuin vol uitbundige bloemen?

In onze tuin hebben we meer dan genoeg plaats, maar ik begin aan de voorkant van het erf. Waar eens bomen stonden, zijn nu kale plekken in het gras. Het lijkt me de perfecte plek voor een paar bloemenperkjes waar de bloemen heerlijk door elkaar kunnen groeien. Belangrijk is wel dat ze goed opkomen. Daarom een paar tips: En met het warme weer ontkiemen ze lekker snel!

5 tips voor een kleurrijke bloemenweide

  • maak de grond eerst goed los en verwijder alle onkruid. Meng, als dat nodig is, er wat zand door, dat maakt de bodem luchtig. Hark het geheel glad
  • zorg dat de grond een beetje vochtig is tijdens het zaaien. Zorg ook in de weken erna dat de grond niet uitdroogt.
  • Zaai niet het hele zakje in een keer, maar verspreid over enkele weken. Dan heb je veel langer plezier van de bloei.
  • Werp de zaden uit de losse pols, dan krijg je een natuurlijke spreiding. Hark de zaden voorzichtig in de grond. Maar begraaf ze vooral niet! Daar kunnen vooral de kleine zaden niet tegen, want die hebben de zon hard nodig om te groeien)
  • Zaai vooral niet te dik. Dat zorgt voor teveel concurrentie en sommige bloemen zullen niet opkomen.

Wil je alleen bloemen zaaien die goed zijn voor de bij? Katja heeft een plantenlijst voor meer wilde bijen. 

Tot slot: Geniet vooral! Weidebloemen zorgen goed voor zichzelf. En ze zaaien zichzelf ook uit. Wil je het toch een beetje gecontroleerd hebben? Verzamel dan de zaden in oktober, en maai de rest af.

Bomen planten

door Leave a Comment

Au, m’n rug! Au, m’n bovenarmen. Was het de sportschool? Bootcamp? Nee hoor, gewoon tuinieren. Beter gezegd: van het bomen planten. Dit weekend hebben we 11 bomen gepland in de tuin: 7 berken, een walnoot, kastanje, rode esdoorn en een appel. En 2 hazelaars een andere plek gegeven. Dus ploften we gisteravond trots (en pijnlijk) op de bank. Onze tuin krijgt nu echt vorm.

 

Afgelopen november kapten we een serie berkenbomen op ons erf. Oh, wat ging me dat aan het hart. Maar echt keuze hadden we niet: ze stonden als scheidingslijn in het midden van de tuin en hielden daardoor alle zon weg van het noordelijke gedeelte. Kweekgras, bramen en brandnetels hadden het daar naar hun zin, verder niks. Maar de bomen waren niet alleen lastig. Ik vond ze eigenlijk wel heel mooi. De bomen gaven ons erf een idyllisch gevoel, met beschutte plekjes en het constante geruis van de bladeren. In de zomer vonden we altijd wel een koel plekje.

 

Oude bomen weg, nieuwe erbij

Maar ja, ze stonden enorm in de weg. Eigenlijk gewoon net op de verkeerde plek. Kwam bij dat velen al helemaal hol waren en, zoals bleek toen ze omgingen, rot van binnen.  Overigens werd het niet een kale vlakte, we lieten er nog genoeg staan. En, we planten er nieuwe bij. Maar nu aan de noordkant van de tuin. Op deze plek hebben ze de functie om de koude noordenwind tegen te houden. En het zijn bomen waar we van kunnen eten (behalve de berk en de rode esdoorn dan). Over een paar jaar genieten we van onze eigen walnoten, kastanjes en appels.

Vijver en moestuin

De tuin begint inmiddels als één geheel te lijken, met een grote vijver in het midden en een heuveltje erachter, gericht op de zon. Hier komt straks onze groentetuin, en ook de fruitstruiken krijgen er de komende week hun plek. Lekker uit de wind, vol in de zon. De grond is nu helemaal geëgaliseerd, zodat we dus lekker aan de slag kunnen, met als eerste taak het planten van bomen. Elf gaten heb ik gegraven, 80 cm doorsnee en minstens 45 cm diep. Vooral de bomen met kluit waren een kluif. Til er maar eens een op, dat lukt je niet in je eentje! Ik ben dus ook niet de enige thuis met een zere rug :).

Stap-Voor-Stapproject

De tuin is, net als het huis, een stap-voor-stapproject. Wanneer is het klaar?, vroeg laatst een voorbijganger (we hebben veel aanspraak in de tuin wanneer we er aan het werk zijn). Ach, over een jaar of 5 zal het er al redelijk naar wens uitzien. Maar klaar? Ik denk nooit. Er blijft altijd werk te doen. En dat vind ik heerlijk!

 

BewarenBewaren

Een kruidenspiraal maken

door Leave a Comment

Eindelijk! Het wordt lente. De tuin ontdooit. De zon schijnt. De temperatuur loopt op. Allemaal heel langzaam, maar het gebeurt. Ik wacht niet langer. Onze tuinplannen, die al maanden op tafel liggen, gaan we nu uitvoeren: een kruidenspiraal, een vijver en een tuinkas.

Kruidenspiraal

Overal uit onze tuin haal ik stenen. Grindstenen, Drentse keien, noem maar op. Prachtig materiaal om een kruidenspiraal te maken. Deze komt vol te staan met de heerlijkste kruiden. Voordeel van een spiraal is dat je veel kruiden kwijt kunt op een kleine ruimte en dat je overal makkelijk bij kunt. Kruiden die van de zon houden zet ik aan de zuidkant, kruiden die schaduwminnend zijn aan de noordkant. Op de ondergrond heb ik karton gelegd. Hierdoor hoef ik niet eerst in de grond te spitten en verstoor ik de bodem niet. Het karton vergaat na een tijdje vanzelf. M’n rug doet nu een beetje pijn van het sjouwen, maar ik vind het zeer de moeite waard. Want is het niet prachtig om naar te kijken?

Vijver

Zoals je misschien weet hoort bij ons huis een groot stuk grond: 5000 m2. Een van onze wensen is om naast een moestuin en kleine fruitgaard, een natuurlijke vijver aan te leggen. Ken je het gezegde wie het breed heeft laat het breed hangen? Zoiets geldt voor ons ook, maar dan in grootte. Wie veel ruimte heeft, moet ruim denken. Dus krijgen we een vijver die een heel groot deel van de tuin zal innemen. En niks strak aangelegd, maar mooi natuurlijk. Met aflopende oever en veel planten. Aangezien ik deze vijver niet eigenhandig ga graven, hebben we hulp van man en machine ingeroepen. Op dit moment hebben we een krater in de tuin. Maar als ik door mijn wimpers gluur, zie ik een prachtig water met schitterende planten en bloemen. O ja, en een bruggetje.

Tuinkas

Hoog op mijn lijst staat een grote kas. Zodat ik bijna het hele jaar rond kan planten en oogsten. Maar omdat de tuin nu op de schop is voor de vijver, en later nog voor het afbreken van de schuren, moet de grote kas nog even wachten. Ik heb echter weinig geduld, en dus kocht ik alvast een kleine muurkas. Dan kan ik beginnen! Want voor de tuin klaar is, zijn er wellicht al verschillende seizoenen meerdere malen langsgekomen. De tuin is namelijk een leuke klus, maar het huis gaat nog altijd voor. Om ervoor te zorgen dat de muurkas niet bij de eerste de beste storm weer vertrokken is (we wonen in het open veld en de wind heeft lekker vrij spel), plaatsten we het afgelopen weekend betonblokken. Hier kan de kas verder op gebouwd worden. Stevig als een huis.

Follow my blog with Bloglovin

De wereld aan kruisbessen

door Leave a Comment

Of ik kruisbessen wil, vraagt mijn moeder. Tuurlijk, altijd lekker. Mijn moeder heeft een klein tuintje, maar altijd met een enorme oogst. Om jaloers op te worden. Oogstte ze eerder al emmers vol aardbeien, vervolgens aten we dagelijks rode bessen door de yoghurt en nu hebben we de kruisbessen. Prompt krijg ik dan ook een zak met bijna 2 kilo kruisbessen in mijn handen gedrukt. Heerlijk!

 

Wist je dat

  • goed rijpe kruisbessen niet zuur zijn?
  • kruisbessen vitamine A C en E bevatten en kalium, fosfor, ijzer en calcium?
  • kruisbessenplant makkelijk groeit in je tuin. Ze staan graag op een plekje met halfschaduw.
  • je kruisbessen ook prima in kunt vriezen? Wel goed schoonmaken van te voren.
  • de kruisbes vroeger werd gebruikt om koorts te verlagen?
  • de plant enorm veel stekels heeft? Oogsten is niet altijd een pretje, maar zeker wel de moeite waard.

Jam van kruisbessen

Van de kruisbessen maakte ik jam zonder geleisuiker. Om het toch iets zoeter te krijgen, kookte ik enkele dadels mee en voegde een scheutje ahornsiroop toe.

Jam maken is simpel: maak de vruchten schoon (dit is het meeste werk) en kook ze enkele minuten totdat het een prutje wordt. Water toevoegen hoeft niet, de vruchten hebben al genoeg vocht van zichzelf. Voeg eventueel wat ‘zoets’ toe. In de laatste 2 minuten op het vuur voeg je 1 a 2 gram Agar agar toe (op 500 gram bessen). Goed roeren. Eventueel nog met de staafmixer erop, dan krijg je een smeuig geheel. Schenk het over in schone steriele potten.

Tip: voeg eens want munt toe aan de jam. Dat geeft een heerlijke frisse smaak.

 

Zelfvoorzienend leven, hoe doe je dat?

door Leave a Comment

De mogelijkheid is nu aanwezig: met een flink stuk grond om het huis, hebben we nu de kans op een zelfvoorzienend leven. Ons eten kunnen we zelf verbouwen. Groente, fruit en noten uit de tuin, eieren van de kippen, melk van de koe of geit, en af en toe een stukje vlees van een van de dieren.

 

Het klinkt geweldig, maar helaas staan we nog lang niet op dit punt. De eerste fruit- en notenbomen staan in de grond, met een beetje geluk hebben we dit jaar drie appels en een peer. Groente komt beetje bij beetje. Maar kippen scharrelen nog niet rond, laat staan een koe, geit of schaap. Want waar begin je als je zelfvoorzienend wilt leven?

Zelfvoorzienend leven is meer dan alleen voor je eigen eten zorgen, in zomer en winter. Het is volledig in je eigen levensonderhoud voorzien. Het gaat ook over zelf energie opwekken, slim gebruik van water, zo min mogelijk afval produceren, hergebruik van materialen. Kortom: zoveel mogelijk zelf produceren en zo min mogelijk weggooien.

Waar begin je?

Zelfvoorzienend leven alleen voor mensen met geitenwollensokken? Nee hoor! Zelfvoorzienend leven wordt steeds populairder. Zelf ben ik niet iemand die veel luxe nodig heeft, maar ik hou wel van een beetje comfort. Ik vind het niet erg om hard te werken in de buitenlucht, vieze handen te krijgen, en ik hou van eenvoud. Maar zo nu en dan wil ik wel op vakantie, en voor de was gebruik ik toch liever een wasmachine dan een emmer. Ach, eigenlijk maakt het niet uit wie je bent en hoe je wilt leven. Zelfvoorzienend leven is eigenlijk gewoon leuk. Samen met de natuur, met respect voor moeder aarde. En hoe gaaf is het om in je eigen levensonderhoud te kunnen voorzien. Om de supermarkt gedag te zeggen, om niet meer te hoeven werken voor een baas.

Lijst voor zelfvoorzienend leven

Om voor mezelf een idee te krijgen wat zelfvoorzienend leven inhoudt, ben ik maar eens begonnen met een lijstje te maken. Waarschijnlijk zie ik nog wel wat over het hoofd. Vul maar aan.

  • Groente en kruiden verbouwen
  • Fruit en noten telen
  • Wildpluk eten
  • Paddenstoelen kweken
  • Eieren van de kippen
  • Zelf energie opwekken
  • Je eigen watervoorziening regelen
  • Zelf kleding maken
  • Zelf gebruiksvoorwerpen maken
  • Bijen houden
  • Bier brouwen
  • Producten ruilen

 

Foto’s: Pixabay.com