elkedaggroener

inspiratie voor een duurzame leefstijl

Blog

Circulaire economie is leven zonder afval

door 1 Comment

Weet jij wat circulaire economie precies inhoudt? Ik vind het maar een moeilijk woord. Ik hoor er vaak over als het gaat om de bouw, waar oude materialen opnieuw gebruikt worden. Net als in ons huis, waar we oude dakpannen en stenen opnieuw gebruiken. Maar wat betekent circulaire economie voor het gewone huis-tuin-en-keuken-werk?

Moeten we natuurlijk eerst snappen in wat voor economie we nu zitten. We noemen de economie van vandaag de lineaire economie. In deze economie wordt een product gemaakt, gebruikt en weggegooid. Denk aan een plastic zakje: het wordt gemaakt, je verpakt je brood er in en als je brood op is, verdwijnt het zakje in de prullenbak. In dit systeem creëren we waarde door zoveel mogelijk producten te maken en te verkopen.

Afval wordt grondstof

In de ciruclaire economie doen we het anders: hier ligt de focus op het behoud van grondstoffen. Met dit oogpunt zijn de producten ook gemaakt: om weer te kunnen hergebruiken. Als de levenscyclus van het product ten einde is, hoeft het niet weggegooid te worden, maar kan je het terugsturen naar bijvoorbeeld de fabrikant die het uit elkaar haalt en de onderdelen opnieuw gebruikt. Binnen de circulaire economie gaat het om verminderen, veranderen, verduurzamen, oftewel ‘reduce, reuse, recycle’. Er wordt bezuinigd op de grondstoffen (reduce), producten worden gemaakt van herbruikbare grondstoffen (reuse) en aan het einde van het ‘nut’ gerecycled (recycle). Kortom: Afval bestaat niet meer. En grondstoffen raken niet op. Want afval wordt weer grondstof.

Een mooi voorbeeld is Mud Jeans. Zij maken en verkopen spijkerbroeken. Ik heb al verschillende broeken bij hen geleased. Gaat hij kapot dan repareren ze hem voor je. Is hij versleten, dan stuur je ‘m terug in ruil voor een nieuwe. Mud Jeans versnippert de broek en maakt er vervolgens weer een tas van. Of een nieuwe broek. Je oude broek dient dus als grondstof voor een nieuwe. Grondstoffen raken zo veel minder snel op.

Onze economie van vandaag is gericht op kopen kopen kopen. Oftewel, gezien door de ogen van de fabrikant: verkopen verkopen verkopen. We klagen toch allemaal dat de wasmachine na een jaar of 5 al bijna versleten is, terwijl we vroeger rustig 25 jaar met hetzelfde product deden. En probeer jij maar eens een koffiezetapparaat te repareren. Grote kans dat je hem niet eens open krijgt! Deze producten zijn niet gemaakt voor langdurig gebruik, maar met het verzoek om zo snel mogelijk weer een nieuwe te kopen.

Zo kan het wel

We moeten ons dus zien los te maken uit deze stroming. Hoe? Tja, dat is op dit moment nog niet heel makkelijk. Nederland heeft zich zelf als doel gesteld om in 2050 een circulaire economie te hebben. Zitten we tot zolang met de armen over elkaar? Dacht het niet! Dit is wat we al kunnen doen:

  • Koop geen wegwerpproducten. Die zijn gericht op eenmalig gebruik en na gebruik ook nutteloos
  • Koop minder. Vraag je af of je het wel echt nodig hebt.
  • En als je het nodig hebt, moet je het dan ook echt kopen? Of kun je het lenen? Of leasen? Of is het tweedehands te koop?
  • Gebruik wat je hebt zo lang mogelijk.
  • Is het kapot? Kijk of je het kan laten repareren?
  • Valt het niet te repareren? Misschien kun je er iets anders van maken? Kijk eens op Pinterest, daar vind je 1001 ideeën (zie de afbeeldingen in dit blog). Bijvoorbeeld wat je kan doen met je oude shirt, handdoeken, fietsbanden, enz. Wees creatief.
  • Kan je er echt niets meer mee? Zorg er dan voor dat je het goed weggooit. Scheid je afval. Oud apparatuur kan naar de milieustraat, versleten kleding in de kledingcontainer. Zo kan het allemaal nog een keer gebruikt worden. Wat in de grijze container belandt, wordt grotendeels verbrand. En dan is het weg en kan niemand er meer iets mee. En dat is zonde.
  • Wil je er gewoon van af? Verkoop het op marktplaats of geef het weg.

Delen is lief

Delen is een mooi onderdeel van de circulaire economie. In plaats dat we allemaal alles voor onszelf kopen, kunnen we ook kijken wat familie, vrienden of buren al hebben. Bijvoorbeeld een auto. Gereedschap. Een partytent. Of misschien iets kleins als een koffer. Je bent immers niet het hele jaar op vakantie!

Lees verder:

 

Mijn favoriete wintergroente

door Leave a Comment

Wanneer je op de groenteafdeling van de supermarkt rondloopt, kan je niet zien of het zomer of winter is. Sperziebonen, mais, bloemkool, sla, broccoli, rode biet, alle is het hele jaar rond te koop. Maar juist in deze tijd heb ik zin in wintergroente. En dat is ook niet zo gek. Groente van het seizoen zijn smaakvoller, goedkoper en uiteraard, beter voor het milieu. Je hebt geen verwarmde kassen of extra hulpstoffen nodig om de groente te laten groeien. Veel groentes hebben een enigszins bittere smaak. Perfect voor een combinatie met zoetig.

De lekkerste wintergroente

Boerenkool. De bekendste wintergroente is misschien wel boerenkool. Vooral lekker als de nachtvorst erover is geweest, dan wordt de kool minder bitter.
Er is meer dan stamppot boerenkool, hoewel ik dat zelf wel heel erg lekker vind. Rauw is boerenkool ook lekker, als het ‘groenbestand’ van een salade. Omdat boerenkool nogal hard kan zijn, snijd je het het beste in hele dunne reepjes.

Knolselderij. Erwtensoep eten we het liefst in de winter. Gemaakt met knolselderij. Je zou het misschien niet zeggen, maar knolselderij is een vitamine C-bommetje die je niet alleen hoeft te bewaren voor in de snert. Hij is namelijk best aromatisch en enigszins zoet. Het is een goede vervanger van de aardappel. En rauw uiteraard ook superlekker, door er hele dunne reepjes (jullienne) van te snijden en deze te mengen met walnoten en appel en een lekkere dressing.

Spruiten. De een gruwelt ervan, de ander vindt ze verrukkelijk. Ik behoor tot die laatste groep. Spruitjes heb ik ook standaard in de tuin staan, omdat ze zo makkelijk groeien en je de hele winter kunt oogsten. Dat mensen ze niet lekker vinden, ligt enerzijds aan het feit dat ze voor kinderen te bitter smaken (en ze het daarna nooit weer proberen) en anderzijds aan de geur die vrijkomt bij het koken, de onaangename spruitjeslucht. Heb je wel eens spruitjes met satesaus geprobeerd? Hoe korter je ze kookt, des te smakelijker ze zijn. Je kunt ze ook rauw eten, snijd ze daarvoor heel fijn of rasp ze. Goed kauwen, dat bevordert de spijsvertering.

Kolen. Naast spruiten zijn er nog andere winterkolen, zoals rode, witte, savooie en groene kool. Lekker om te stoven met of zonder vlees. Rode kool met appeltjes is wel het meest bekend en ook superlekker. Net als alle andere kolen is rode kool rijk aan vitamine en mineralen. En dit krijg je het beste binnen als je de kolen zo kort mogelijk kookt, of liever nog rauw eet. Probeer eens Coleslaw met appel, walnoot en peen. Snijd de kool ook hier in ragfijne stukjes.

Radijs. De eerste groente die je kunt zaaien en snel erna kunt oogsten is de radijs. Scherp van smaak, soms een beetje te. Dat geldt vooral voor radijsjes uit eigen tuin. Die uit de supermarkt zijn milder van smaak. Gezond zijn ze uiteraard, ze zijn een rijke bron aan magnesium en calcium. Radijsjes zijn lekker om zo te eten, maar ook warm doen ze het goed, bijvoorbeeld als soep of gegrild. Wist je dat je er ook radijschips van kunt maken?

Rammenas. Als ik vroeger aan mijn vader vroeg wat we gingen eten, zei hij standaard ‘Rammenas met TamTam’. Lang dacht ik dat rammenas helemaal niet bestond, mijn vader kan namelijk alleen water koken. Maar het bestaat wel degelijk! En het is nog lekker ook. Rammenas is te koop als knol of in de vorm van een peen. Maar in de supermarkt zal je ‘m niet snel aantreffen. Rammenas behoort tot de vergeten groente. In het Engels wordt hij black Radish genoemd en dat geeft al aan dat het familie van de radijs is, alleen dan een stuk groter. Rauw of geroosterd, de rammenas is zeker de moeite waard. En de tamtam? Ik zal het mijn vader toch nog weer eens vragen.

Witlof. Als kind was witlof geen favoriet. En dat zie ik bij dochterlief ook. En dat is vanwege de bitterheid van de groente. Maar juist dat maakt ‘m oergezond. Mijn favoriet is in de salade met mandarijn, tomaat, appel, paprika… eigenlijk met alle fruit en rauwe groente die ik heb liggen. O ja, en dan het zuurtje van een augurk. Bij mijn eerste vriendje thuis kreeg ik witlof uit de oven met ham en kaas. Ik durfde geen nee te zeggen, en wonderbaarlijk genoeg vond ik het best lekker. Nu behoort witlof tot mijn favorieten.

6 tips voor een duurzame Valentijnsdag

door Leave a Comment

Valentijn is de dag van de  liefde. De dag dat geliefden elkaar extra aandacht en liefde geven. Inmiddels is het vooral een zeer commerciële dag geworden. Jarenlang liet ik hem dan ook aan mij voorbij gaan. Totdat ik dat kleine presentje van mijn lieve man kreeg. En sindsdien wil ik hem ook iets teruggeven. Iets kleins, iets met een verhaal, iets waar hij iets aan heeft, iets om te gebruiken (en niet om te pronken), en uiteraard iets duurzaams. Nogal een uitdaging, al zeg ik het zelf. Maar met deze 6 tips voor een duurzame Valentijnsdag zit ik altijd goed.

Boek over de liefde

Houdt je geliefde van lezen? Geef dat een mooi liefdesverhaal of een boek om je eigen liefde in te beschrijven. Ik gaf manlief een paar jaar geleden een gedichtenbundel. Wij zijn helemaal niet van de gedichten, maar toen ik in de boekhandel de bundel pakte, werd ik er gelijk warm van. Het ging over vriendschap en liefde. Precies dat wat ik voor hem voel. Hoe het boekje heet, weet ik niet meer. Snuffel eens rond in de boekhandel nu het weer kan. Er is vast iets wat je aanstaat.


Chocola met liefde

Met chocola verklaar je iedereen de liefde. Nou ja, mij in ieder geval. Maar laat cacao nu een enorme voetafdruk hebben. Een portie melkchocola van 75 gram staat gelijk aan 4,3 km in een benzineauto, 0,4 minuten douchen en een landverbruik van 6 stoeptegels.  Bij de productie van cacao wordt tropische regenwoud gekapt en het gaat vaak gepaard met slechte werkomstandigheden, waarbij kinderarbeid geen uitzondering is. Weinig liefdevol.
Wil je de liefde verklaren met chocola, geef dan voor een goede reep, zoals die van Tony’s Chocolonely. Of let op de keurmerken Fairtrade, UTZ, Biologisch, Rainforest Alliance en UTZ. Wil je weten welke merken je zonder schuldgevoel kan kopen? Kijk dan eens hier.

Duurzaam uit eten

Het ultieme Valentijncadeautje is een romantisch avondje uit eten. En yes, het kan weer! Maar duurzaam uit eten, kan dat? Zeker wel! Maar het zal even zoeken zijn. Wanneer is een restaurant duurzaam? Bijvoorbeeld als er met biologische producten wordt gewerkt die lokaal zijn ingekocht, als er sprake is van minder tot geen voedselverspilling, goede afvalscheiding, kraanwater op tafel, energiezuinig apparatuur, kleinere porties en volop keuze uit vegetarische gerechten. Check de website Duurzaam uit eten.  Er staan nog niet heel veel adressen, maar het begin is er.

Sieraad zonder schaamte

Een cadeau voor de langere duur: een prachtig sieraad. En gelukkig, er bestaan sieraden die je kunt kopen zonder schaamte en schuldgevoel. Want goud staat misschien wel voor de bezegeling van de liefde, maar zo’n 85 procent van het goud dat in de wereld wordt gedolven komt uit grootschalige mijnbouw waar veel giftige stoffen worden gebruikt. Maar ook bij kleinschalige goudwinning zijn de gevolgen voor het milieu vaak desastreus, onder meer door het gebruik van kwik. Wil je toch goud? Ga voor gerecycled goud. Onze trouwringen zijn gemaakt van een gouden ketting die we beiden nooit zouden dragen. Omgesmolten doet hij dienst als twee trouwringen en drie paar oorbellen. Ook zilver en edelstenen kun je recyclen. Wil je toch iets nieuws? Kijk dan naar sieraden met het Fairtrade Keurmerk, zoals de sieraden hieronder.

Duurzame bloemen op een duurzame Valentijnsdag

Zeg het met bloemen! Vorig jaar werden in de twee weken voor Valentijn ruim 150 miljoen rozen verkocht. De meeste mensen geven hun geliefde dus een bloemetje. Maar hoe duurzaam zijn rozen eigenlijk? Eerlijk? In februari niet heel duurzaam. Als ze uit Nederland komen worden ze gekweekt in een verwarmde kas en de rest wordt van heel ver weg ingevlogen. Ook wordt in de bloemenindustrie veel bestrijdingsmiddelen gebruikt. En in februari is de keuze aan duurzame bloemen niet heel erg groot. Waar je in het voorjaar en in de zomer nog een veldboeket kunt plukken of kopen, is dat op Valentijnsdag praktisch onmogelijk. De meest duurzame bloem in februari is de tulp. Let bij het kopen van een bos bloemen ook of het een keurmerk heeft: biologisch, On the Way to Planet Proof of MPS-A. Wil je dat je geliefde er lang kan genieten van de kleurenpracht, ga dan voor een bloeiende potplant.

Duurzame kalender

Valentijn is misschien wel het moment om je geliefde een duurzaam duwtje in de rug te geven. Laat hem of haar weten dat je nog heel lang samen verder wilt op onze mooie planeet. Met de tips uit de kalender Elke Dag Groener, in 365 dagen op weg naar een duurzamer leven kunnen jullie samen stappen zetten richting een mooie groene relatie.

Elke Dag Groener, 365 tips voor een duurzamer leven

O ja, en vergeet niet om je cadeau mooi in te pakken. Ook dat kan op een duurzame manier.

Voordelen energie aanbiedingen vergelijken 

door Leave a Comment

Steeds meer mensen worden zich ervan bewust hoeveel energie ze gebruiken, en hoeveel ze daar voor moeten betalen. Met de enorme stijgende energieprijzen is het daarom verstandig om juist nu te onderzoeken hoe je kan besparen op je energieverbruik en daarmee op de kosten. Zuiniger doen met energie is een eerste goede stap. Want hoe minder je gebruikt, des te minder je betaalt. Maar vergeet ook niet te kijken naar energie aanbiedingen. Selecteer op duurzame energieleveranciers, de hoogte van de energieprijs, of naar je maandelijkse (of jaarlijkse) besparing als je overstapt. Welke factor is voor jou interessant?

Aandachtspunten zakelijke energie bekijken

Ook als je een bedrijf hebt is het interessant om te kijken naar aanbiedingen voor zakelijke energie. Doordat het verbruik vaak hoger is dan bij particulieren, kun je in veel gevallen speciale afspraken maken met energieleveranciers voor korting. Vergeeet ook niet te kijken naar de tariefopbouw: wat zijn de vastrechtkosten, hoe hoog is je energietarief en is deze vast of variabel? Staat je energieprijs vast, dan betaal je continu dezelfde prijs. Is het tarief variabel, dan kan de prijs sterk schommelen. De ene maand betaal je minder vanwege de lage energieprijs, het ander moment heb je weer een hogere rekening. Daar heb je zelf geen invloed op. Houd je van zekerheid en wil je graag weten waar je aan toe bent, dan is een vast energietarief de beste keuze. Alleen profiteer je dan niet mee wanneer de energieprijzen dalen. Het blijft dus een beetje gokken.

Groene energie en energie aanbiedingen

Bij het vergelijken van energie aanbiedingen kun je ook kijken naar duurzame energieleveranciers of niet duurzame energieleveranciers die groene energie aanbieden. De eerste groep zet alleen in op energie van duurzame bronnen. Deze hebben zeker mijn voorkeur, want zij dragen op alle vlakken bij aan een duurzamere wereld. Groene stroom afnemen van niet duurzame energieleveranciers kan natuurlijk ook. Maar let wel op: check goed hoe groen deze stroom echt is. Sommige energieleveranciers leveren grijze stroom onder de noemer van groene stroom, omdat ze ergens anders op de wereld ‘groencertificaten’ kopen. Hiermee mogen ze hun grijze stroom in Nederland groen noemen. Dit schiet natuurlijk niet op. Ga op zoek naar een partij die daadwerkelijk groene stroom levert.

Op het moment dat jij dus graag wil besparen op de energiekosten en wil kijken hoe je minder energie kunt verbruiken, dan doe je er goed aan om daar de tijd voor te nemen:

  • Vergelijken heeft als voordeel dat je direct bij de overstap geld gaat besparen!
  • Ieder jaar kun je tientallen euro’s of soms wel honderden euro’s goedkoper uit zijn bij een andere leverancier.
  • Ga voor een beter milieu!  

Samen kunnen we zorgen voor een beter milieu en overstappen naar groene energie is een maatregelen die zoden aan de dijk zet.

 

Deze blog is voor een deel gesponsord.

Dromen van een eetbare tuin

door Leave a Comment

Droom jij van een eetbare tuin, maar denk je dat jouw tuin daarvoor te klein is? Madelon Oostwoud bewijst met haar boek ‘Een kleine eetbare tuin met vaste planten’ het tegenovergestelde. Of je nu een grote of kleine tuin hebt, of alleen een balkon, je kunt zelf een (groot) deel van je eigen voedsel verbouwen. Het is een inspirerend boek vol tips over ontwerpen, oogsten, en, heel fijn, een uitgebreide lijst met smakelijke meerjarige planten.

Wellicht denk je bij een eetbare tuin aan een moestuin waarvoor je eerst een heel plan moet schrijven. Over zaaien, combineren, verspenen, wel of niet spitten, composteren enz. Maar het boek van Madelon bewijst juist dat je het hele jaar rond prima uit je tuin kunt eten met enkel vaste planten. En dat betekent: een keer planten, jaar in jaar uit eten. Het is veel minder werk dan het hebben van een moestuin, want vaste planten vergen minder onderhoud en planning.

Hoewel ik zelf moestuinieren erg leuk vindt, staat een tuin met vaste eetbare planten mij zeker ook aan. Gelukkig heb ik de ruimte voor allebei.

Ontwerp je eigen eetbare tuin(tje)

Madelon geeft in haar boek veel tips over tuinontwerpen: kijk naar de ligging van je tuin, de stand van de zon en de mogelijkheid tot water. Haar verhaal heeft veel raakvlakken met permacultuur. Want al haar voorbeelden gaan over samenwerken met de natuur. Het mooie aan het boek is dat het voor iedereen geschikt is. Of je nu een grote tuin hebt, of enkel een balkon. Ze geeft voorbeelden voor een ontwerp voor een stadstuin zonder zon, voor een ommuurde tuin, een dakterras en ze tovert een klein balkon van 6 m2 om tot boerenerf. Dus ook voor stadsmensen is het een uitstekend tuinboek.

Boordevol tips

Het zijn vooral de vele kleine en simpele tips die maken dat het boek leest als een trein. Zo geeft ze bijvoorbeeld uitleg over de maat van een bloempot: hoe groot moeten potten zijn voor een kruidentuin? En welke maat moet een pot minimaal hebben voor een kleine boom? En daarmee zegt ze: vaste eetbare planten hoeven niet per se in de volle grond, ze kunnen evengoed in een pot gekweekt worden voor op je balkon.

Tip van Madelon: Wanneer je een boom(pje) in een pot hebt staan, verdraai de plantenbak dan niet ten opzichte van de zon, want dan kunnen takken onnatuurlijke kronkels krijgen. Noteer noord, oost, zuid en west op de rand van de bak, zodat je de bak altijd in dezelfde richting terug kunt zetten.

Eetbare tuinplanten-lijst

In het boek ‘Een kleine eetbare tuin met vaste planten’ is een hoofdstuk over paddenstoelen, over het weren van plaagdieren door het lokken van nuttige dieren, over oogsten en bewaren, composteren, snoeien, en over zaaien, stekken, scheuren en afleggen.

Waar ik heel blij mee ben is de bijlage: de eetbare tuinplanten-lijst. Met meer dan 200 soorten vaste (meerjarige) planten, wilde planten en paddenstoelen. Allemaal met foto. Er staat vermeld welk deel eetbaar is, hoe ze smaken en wat je er mee kunt maken. En wat schetst mijn verbazing als ik de lijst doorneem: er staan al heel veel vaste planten in mijn tuin die gewoon eetbaar zijn. Wist ik veel!

Tip van Madelon: Last van wespen? Lok ze niet met limonadesiroop, maar schrik ze af met de geur van citroen, sinaasappel, koffieprut of kruidnagel. Snijd sinaasappel en citroen doormidden zodat de geur goed vrijkomt en leg dit bij je op tafel.

Wie is Madelon Oostwoud

Madelon is stylist, ontwerper en dol op tuinieren. Ze tuiniert al meer dan 20 jaar op een binnenstadstuintje van 30 m2, met vaste groente, een fruitboom en veel kruiden. Ze heeft dus een schat aan kennis. Naast ‘Een kleine eetbare tuin’ schreef ze ook ‘Voedselbos: inspiratie voor ontwerp en beheer’ en ‘Voedselbosrand: boslandbouw, eetbare bomen en planten in rijen en randen’.

Lees verder:

Mijn top 5: moestuinboeken

De voordelen van windenergie

door 1 Comment

Ik hoor mensen vaak zeggen dat ze tegen windmolens zijn omdat ze zo lelijk vinden in het landschap. Dan vraag ik me wel eens af: wat vonden mijn (groot)ouders ervan toen de eerste elektriciteitsmasten werden neergezet? Enorme gevaarten midden in het landschap. Zagen ze het als vervuiling, of eerder als vooruitgang? Ik denk er vaak aan als ik windmolens zie. Voor mij staan windmolens niet voor (landschaps)vervuiling, maar voor vooruitgang.

Een van de grootste voordelen van windenergie is dat het een onuitputtelijke bron van energie is. Natuurlijk is het wel eens windstil en levert een windmolen niks op. Maar wie regelmatig op de fiets zit weet wel anders. Het waait bijna altijd in ons land. Windmolens zijn in staat om Nederlandse windenergie om te zetten in 100% groene stroom.

Protest

Ik lees regelmatig over protesten tegen de komst van windmolens. En het klopt: in ons kleine landje met beperkte ruimte, staan windmolens altijd wel bij iemand in het zicht. Ik snap dat windmolens die letterlijk in je achtertuin staan, en die zorgen voor slagschaduw en geluidsoverlast, niet prettig zijn. Maar persoonlijk heb ik geen probleem met uitzicht op windmolens. Ze staan bij mij voor duurzaamheid. Voor groene energie. Maar als ik de publieke opinie zo hoor, ben ik een van de weinige die zo denkt. Toch?

Wat vinden Nederlanders echt van windenergie?

Soms lijkt het dus alsof we massaal tegen windmolens zijn. Maar zoals vaker zijn tegenstanders een stuk luidruchtiger dan de stille meerderheid. Dit zorgt vaak voor een vertekend beeld, zo blijkt uit een onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek in 2020. Zij onderzochten wat wij, Nederlanders, echt van windenergie vinden. Wat blijkt? Zeven op de tien Nederlanders vindt dat er meer windmolens gebouwd kunnen worden als dit de energietransitie ten goede komt. Veertien procent is er op tegen. De rest heeft geen mening. Het zijn vooral jongeren die voorstander zijn.  Voorwaarde is wel dat ze niet te dicht bij de leefomgeving staan. Een industrieterrein, weiland, havengebied of aan de rand van het dorp is voor de meesten een beter alternatief.

Windmolens mogen ook niet zomaar overal geplaatst worden. Er gelden regels voor wat betreft de afstand die een windmolen moet hebben ten opzichte van een huis en normen voor wat betreft geluid. En die regels zijn strenger dan de regels voor geluidsoverlast van een snelweg.

Voordelen van windenergie op zonne-energie

Een mix van duurzame energiebronnen is nog het beste. Vooral als je kijkt naar wind- en zonne-energie is het beste. Het waait immers niet altijd, evenmin dat de zon elke dag schijnt. Zonne-energie heeft voor velen nog de voorkeur omdat je panelen op daken kunt plaatsen, waardoor ze minder zichtbaar zijn. Feit is echter dat zonnepanelen in de winter weinig energie opleveren. Er zijn immers te weinig zonuren  en de zon is minder krachtig dan in de zomer. Dan is windenergie een goed alternatief. Maar op een windstille dag levert dat ook minder op. Daarom worden veel windparken op zee geplaatst. Dat heeft twee voordelen: uit het zicht en met veel wind. Toch stuit dat ook op veel protest. Met name voor vogels, de rode lichtjes en het zeeleven. Uit onderzoek van Greenpeace blijkt echter dat het aantal vogelslachtoffers van windmolens in het niet vallen bij andere gevaren, zoals hoogspanningskabels en katten. Daarnaast is de verandering van het klimaat vele malen desastreuzer voor alle levende wezens.

Duurzame energie zonder overlast? Ja, dat kan!

Natuurlijk zou ik het prettig vinden wanneer we minder last zouden hebben van welke duurzame energiebron dan ook. Oh, misschien is dat er ook wel: wanneer we massaal minder energie gaan gebruiken, direct en indirect, hebben we ook veel minder energiebronnen nodig. Minder gas, minder windmolens, minder zonnepanelen. Ach, eigenlijk hebben we de oplossing gewoon in onze handen. Maar helaas, is deze stap is nog veel te ver. Tot die tijd zullen we het doen met een mix van alle duurzame bronnen die er zijn, zodat we ons klimaat niet nog verder verstoren. En ervoor zorgen dat we allemaal overstappen op groene energie.

Deze blog is voor een deel gesponsord.

Een kleine moestuin aanleggen kan overal

door Leave a Comment

Wat is er lekkerder dan eten uit eigen tuin? Zelfs in november oogst ik nog volop andijvie, spruiten, boerenkool en bietjes. Vaak hoor ik mensen zeggen: ‘Ik kan dat niet, want ik heb niet zo’n grote tuin als jij’. Maar dat hoeft ook helemaal niet. Het maakt niet uit of je een grote of een kleine tuin hebt. Of misschien helemaal geen tuin. Een kleine moestuin aanleggen kan overal.

Ik ben gezegend met een tuin van 5000 m2. Daar past makkelijk een moestuin in. Een flinke moestuin ook. Ik geniet van het dagelijkse werk in de tuin, maar tegelijkertijd vergt het ook een aardige dosis discipline om ervoor te zorgen dat de tuin geen oerwoud wordt.

Of je tuin nu groot of klein is, of misschien heb je helemaal geen tuin, groente verbouwen kan iedereen. En ja echt, overal.

Je eigen moestuin achter het huis

Het is handig als je achter je huis een plekje hebt voor een moestuin. Lekker dichtbij, zodat je er dagelijks doorheen kunt. Om te oogsten, te wieden of slakken te verjagen. Een moestuin in je achtertuin hoeft helemaal niet groot te zijn, met 10 m2 kan je al serieus planten en uiteraard oogsten. Het hangt er ook maar vanaf wat je wil verbouwen. Voor aardappels heb je wel wat ruimte nodig, maar wortels, bonen, bieten, sla en andijvie kan allemaal bij elkaar in de tuin. Zelfs door elkaar.

Je eigen moestuin in een kleine tuin

Heb je maar een kleine tuin, dan zijn er ook volop mogelijkheden. Ga bijvoorbeeld de hoogte in. Voor verticaal tuinieren heb je amper ruimte nodig. Of gebruik kweekzakken die je op je terras kunt plaatst. Lekker overzichtelijk. Een kweektafel is ook handig in de hoek van de tuin met genoeg licht. Ook handig als je niet meer zo makkelijk bukt. Heb je kinderen thuis, dan is een vierkante meter bak ook een leuk idee voor een moestuintje. Wie weet geeft het je koters wat groene vingers mee.

Je eigen moestuin op het balkon

Wat voor een kleine tuin geldt, kan vaak ook voor een balkon. Maar wat hier helemaal ideaal is, is een kweektafel. Zoals deze van Vertisign. Ook nog eens gemaakt van ecologisch verantwoord materiaal. Het neemt weinig ruimte in en alles is op hoogte. Kweek hier vooral groentes in die je zelf lekker vindt. En een tip: zaai niet alles in een keer. Door verspreid in het seizoen te zaaien, kun je ook langer oogsten.

Je eigen moestuin op de vensterbank

Heb je alleen een huis met een piepklein balkon waar alleen de was kan hangen? Dan wordt het lastig om in je eigen voedsel te voorzien, maar niet onmogelijk. Binnen zaaien kan natuurlijk. Op je vensterbank kan je best een tomatenplant laten opkomen. Maar hou er wel rekening mee dat hij groot wordt. Andere groentes die je kunt proberen zijn spinazie (niet te veel in de zon), pluksla waar je van kunt blijven plukken omdat hij vanzelf weer aangroeit of lente-ui, die niet zoveel plek eist. Verse kruiden is een andere oplossing en wat dacht je van champignons op koffiedik?

Je eigen moestuin in de volkstuin

Een ander alternatief voor iedereen met weinig ruimte, is een volkstuintje in de buurt. Die heb je in allerlei soorten en maten. Complexen met tuinhuisjes die ook dienst doen als buitenverblijf, tuinen waar je een groentebed kan huren, of waar je gezamenlijk werkt en de opbrengst deelt. Kijk eens bij jou in de buurt.

Zo zie je, een kleine moestuin aanleggen kan iedereen.

Deze blog is gesponsord. Ik werk alleen met gesponsorde blogs wanneer het product waarover ik schrijf, daadwerkelijk duurzaam is en het bedrijf dit kan verantwoorden.

Lees ook:

Leestip: Permacultuurprincipes in de natuurlijke moestuin

 

De kracht van sedum

door Leave a Comment

Nog steeds bloeit Hemelsleutel in mijn tuin. Hemelsleutel behoort tot de sedum familie, oftewel vetkruid. Het zijn planten die weinig onderhoud nodig hebben en een prima bodembedekker zijn. Een plantje dat meer nut heeft dan alleen sierwaarde. De kracht van sedum is dat hij geneeskrachtig is, sommige zijn lekker en het is de perfecte plant voor groene daken. Daarnaast dragen ze goed bij aan een gebalanceerde biodiversiteit. De bijen zijn er dol op.

Sedum wordt ook wel vetkruid genoemd. Hemelsleutel is er een van, en heeft wel meer dan 400 soortgenoten. Het is een plantje dat het eigenlijk altijd wel doet. Zowel in je vensterbank, als buiten. Ze zijn groot en klein. En allemaal even prachtig om te zien.

De kracht van sedum

Toen Leah Groeneweg van In het Wilde Weg een keer bij mij op bezoek was, liet ze zien hoe makkelijk je van sedum een wondcompres maakt. Voorzichtig haalde ze het buitenste vliesje van een blaadje. Het binnenste legde ze vervolgens op een wondje op mijn hand. Ook bij zonnebrand werkt het verkoelend en helend. Kneus de bladeren en wrijf je handen er mee in als je last hebt van winterhanden of ruwe handen.
Wist je dat je sedum ook kunt eten? Let er wel op dat de smaken per soort verschillen en dat ze niet allemaal even lekker zijn. Hemelsleutel daarentegen is knapperig en fris en doet het goed in een salade.

Sedum en de bijtjes

Iedereen heeft ruimte voor sedum in zijn tuin. Het is namelijk een geweldige bodembedekker. De plantjes bloeien tussen juni en oktober. Je trekt er dus het hele seizoen bijen en andere insecten mee aan. Verschillende sedums zijn daarnaast waardplant voor de (kleine) apollovlinder.

Onderhoud sedum

Sedum is een super makkelijke plant. Hij kan tegen water en droogte. Bij langdurige droogte slaat sedum water op in haar bladeren. Sedum woekert niet. Wel groeit de ene soort wat harder dan de andere. Het vetkruid vormt een rozet die jaarlijks iets groter wordt als hij op de juiste plek staat. In het voorjaar knip je de dode bloemstengels af als je dat wilt. Maar dat hoeft niet. En wordt hij je echt te groot, dan knip je ‘m makkelijk bij. Als sedum een sterke buurplant heeft, dan kan het wel zo zijn dat hij elk jaar wat kleiner wordt, en uiteindelijk verdwijnt als de buurtplant groter wordt.

Sedum op het dak

Omdat sedum amper onderhoud nodig heeft en niet woekert, is het een perfecte dakbedekker. Groene daken dragen bij aan de vergroening van de stad. Daarnaast heeft een sedumdak ook voordelen voor je huis zelf. In de zomer houdt het je huis lekker koel, dat kan soms wel 4 graden schelen. In de winter isoleert het en houdt het de warmte meer binnen, wat te merken is aan je energierekening. Tijdens hevige regenbuien is een groen dak in staat om het water op te vangen en de afvoer naar het riool geleidelijk te laten verlopen, zodat het riool wordt ontlast. Daarnaast beschermen sedumdaken tegen UV-straling, waardoor je dak veel langer meegaat.

Subsidie voor groene daken

Wist je trouwens dat je subsidie kunt krijgen voor een groen dak? Veel gemeentes en waterschappen bieden subsidie aan die kan oplopen tot € 40,- per m². Let wel: dit bedrag verschilt per gemeente. Dat maakt de aanschaf van een groen dak dus nóg aantrekkelijker. Ga altijd bij jouw gemeente na wat de precieze voorwaarden zijn.

Sedum op het dak of sedum als bodembedekker in je tuin. Het maakt niet uit waar je voor kiest. De bijen en de vlinders zijn er hoe dan ook blij mee.

Deze blog is gesponsord. Ik werk alleen met gesponsorde blogs wanneer het product waarover ik schrijf, daadwerkelijk duurzaam is en het bedrijf dit kan verantwoorden.

Lees ook:

Wat te doen met: Kaasjeskruid (Malva)

5 x duurzaam opbergen in huis

door 1 Comment

Ben jij het ondertussen ook helemaal beu met het feit dat overal altijd spullen liggen op plekken waar ze niet horen te liggen? Je bergt vervolgens je spulletjes netjes op en een dag of twee later ziet het er allemaal weer hetzelfde uit als eerst: één grote puinhoop. Het wordt tijd dat hier eens verandering in komt. Met 5x duurzaam opbergen in huis geef ik je simpele en handige opbergoplossingen die er op de lange termijn voor zullen zorgen dat alles netjes en geordend blijft.

1. Gooi spullen weg

De eerste en misschien wel de meest voor de hand liggende oplossing om de boel weer netjes te krijgen is door simpelweg minder spullen te hebben. Als het de volgende keer weer een rotzooi is in de badkamer, woonkamer, slaapkamer of waar dan ook, kijk dan eerst eventjes of er geen spullen tussen liggen die overbodig zijn of niet meer gebruikt worden. De ervaring leert namelijk dat er in elk huishouden talloze nutteloze spullen rondslingeren die beter af zijn in de prullenbak. Wanneer deze spullen alvast weg zijn zal het opbergen van de rest al een stuk minder tijd en moeite in beslag nemen.

2. Een opbergmand

Sla een opbergmand in! Er zijn weinig zaken die net zo handig en simpel zijn als een bamboe mand. Deze manden kun je overal kwijt, wegen niks en zien er ook nog eens stijlvol uit. Je kunt zelfs meerdere opbergmanden kwijt in een huishouden zodat je al je spullen ook nog eens netjes kan sorteren.

3. Indeling

De derde tip voor duurzaam opbergen hangt nauw samen met de vorige. Een opbergmand hebben is namelijk 1 ding maar hem netjes indelen is minstens net zo belangrijk. Wanneer een mand of een kast op een nette manier wordt ingedeeld zal je direct merken dat er veel meer spullen in kunnen. Let er hierbij bijvoorbeeld op dat je grote dingen onderaan in een la of mand legt zodat je er kleinere dingen op kunt leggen, op deze manier ben je ook nog eens efficiënt bezig.

4. Sorteren

Naast een nette indeling van de kastjes en manden is sorteren ook zeer belangrijk. Hiermee wordt bedoeld dat je spullen die op één specifieke plek gebruikt bij elkaar gelegd worden. Of spullen die je eens in de zoveel tijd nodig hebt bij elkaar leggen. Wanneer je dit doet voorkom je dat alles door elkaar komt te liggen en alles binnen no time weer een puinhoop is wordt.

5. Onderhouden

Wanneer je de bovenstaande 4 tips goed uitvoert ben je al een heel eind. De laatste tip die ik je dan ook graag meegeef is dat je uiteraard de boel ook een beetje moet onderhouden. Controleer of alles nog netjes is in de loop van tijd en als dit niet zo is, wijzig dan je strategie op sommige vlakken. Op deze manier zal je de beste manier van duurzaam opbergen vinden die bij jou past.

Lees verder:

Minder spullen

 

Theeblaadjes en koffiedik hergebruiken

door Leave a Comment

Smoothie van koffiedik? Theeblaadjes onder je oksels? Nou nee, niet echt. Toch is het zonde om koffieprut en theeblaadjes gewoon in de groencontainer te gooien. Want ze hebben bijzondere eigenschappen. Met onze losse thee en koffiebonen sparen wij wekelijks een aardig hoeveelheid op. Theeblaadjes en koffiedik hergebruiken is zeker de moeite waard. Hieronder de meest simpele DIY tips met koffie en thee.

Koffiedik hergebruiken

  1. Lichaamsscrub: vul een potje voor een kwart met suiker en een kwart met koffiedik. Voeg al roerende zoveel olie toe tot het mengsel smeerbaar is. Gebruik onder de douche en je huid is weer perzikzacht.
  2. Schuurmiddel voor pannen: een schuursponsje met 1 of 2 eetlepels koffiedik is alles wat je nodig hebt.
  3. In de tuin: Koffiedik houdt naaktslakken op afstand en katten uit je tuin. Daarnaast is het een natuurlijk middel tegen bladluizen.
  4. Gootsteenontstopper: bepaalde oliën in de koffiedik kunnen ervoor zorgen dat je gootsteen beter doorstroomt. Het vuil hecht zich aan de oliën vast. Doe dit wel met voldoende heet water.
  5. Compost: gooi de koffiedik bij je planten in de tuin. Koffiedik bevat onder andere stikstof, fosfor, magnesium en kalium. Of gooi het gewoon op de composthoop. Wormen zijn er dol op.

Theeblaadjes hergebruiken

  1. Tegen ongedierte: Gebruikte groene theeblaadjes houdt ongedierte en insecten weg. Voeg wat toe aan het plantenwater als je je kamerplanten water geeft. Dit kan uiteraard ook met theezakjes
  2. Luchtverfrisser: Gooi gebruikte en gedroogde theebladeren in de vuilnisbak of kattenbak. Het vermindert nare geurtjes. Werkt ook tegen knoflook of uienlucht aan je handen. Wrijf ze in met natte groene theebladeren. Je kunt hiervoor ook koffiedik hergebruiken
  3. In de keuken: Een theezakje kan je opnieuw gebruiken in de pan met rijst of pasta. Het zorgt voor een extra smaakje aan je maaltijd.
  4. Zonnebrand: Koude thee of gekoelde gebruikte theezakjes verzachten de pijn bij kleine brandwonden of verbranding door de zon. Ook tegen de ‘brand’ van insectenbeten zijn gekoelde gebruikte theezakjes een oplossing.

Lees ook:

Duurzaam schoonmaken: Een schoon en fris bed

 

De winst van vloerisolatie

door Leave a Comment

Nederlandse huiseigenaren zijn aan het verduurzamen. We willen van het gas af, zelfvoorzienend zijn door middel van zonnepanelen en groene beplanting op onze daken. De energietransitie mag wat kosten. Gelukkig bespaart het verduurzamen van een bestaand huis dusdanig veel, dat de investeringen zichzelf terugverdienen. Zo ook een minder ingrijpende investering: vloerisolatie.

Want, wist je dat je met vloerisolatie tot wel 15% per jaar kunt besparen op je energierekening? Gemiddeld bespaart dit op jaarbasis zo’n €500,-. Naast een verminderd energieverbruik zorgt vloerisolatie ook voor een bijkomend voordeel: warme voeten in huis. De warmte blijft immers beter hangen. Maar, hoe werkt vloerisolatie eigenlijk? En wat zijn de voorwaarden die hieraan verbonden zijn?

Vloerisolatie met Tonzon producten

De isolatie-oplossingen van Tonzon worden veelvuldig gebruikt bij vloer- en kruipruimte isolatie. Deze producten zijn innovatief en van hoogwaardige kwaliteit. Waar andere traditionele isolatie oplossingen zoals wol, purschuim en EPS (polystyreen) de warmte permanent naar onderen uitstralen, elimineren de producten van Tonzon dergelijke uitstralingen volledig.

De vloerisolatie zorgt ervoor dat het zo’n 4% warmer is in huis. De warmte die normaalgesproken door de vloeren wegtrekt, weerkaatst nu als het ware het huis in. Hierdoor kan 20 graden in huis aanvoelen als 24 graden.

Voorwaarden vloerisolatie

Lokale overheden investeren graag in duurzame initiatieven voor particulieren. Wist je dat veel gemeenten vloerisolatie steunen met subsidies? De voorwaarden en kosten verschillen per gemeente. In de gemeente Den Haag komen bijvoorbeeld huizen en gebouwen die voor 1992 gebouwd zijn in aanmerking voor de subsidie van €12,50 per vierkante meter.

onder de vloer

Kosten en opbrengsten van vloerisolatie

De kosten van vloerisolatie zijn afhankelijk van de isolatiespecialist. Dit betekent dat de rekensom voor het terugverdienen van de investering uiteraard ook verschilt per casus. In het onderstaande voorbeeld wordt rekening gehouden met het tarief van de auteur van dit artikel, Alsa Vloerisolatie. Dit tarief is €37,50 per vierkante meter en is inclusief de isolatiematerialen. Als woonoppervlakte is gekozen voor het gemiddelde van Nederland: 65 vierkante meter. De subsidie van de gemeente Den Haag is in dit rekenvoorbeeld gebruikt.

  1. In totaal komt de investering voor vloerisolatie neer op: €2.437,5 (€37,50 x 65).
  2. Als aan de voorwaarde wordt voldaan kan er ongeveer €812,50 (€12,50 x 65) aan subsidie worden aangevraagd.
  3. De netto investering wordt na aftrek van de subsidie met bijna 40% verlaagd naar €1.625.
  4. Na drie jaar wonen is het resterende bedrag van de investering ongeveerd terugverdiend (€500,- besparing per jaar). Ieder jaar hierna levert dus netto €500,- besparing op!

Eigen woning isoleren

De investering voor het isoleren van een vloer verdient zichzelf dus na verloop van tijd vanzelf terug. Niet alleen bespaar je zo op je energierekening, de CO2-voetafdruk van je huishouden verkleint zo ook.

 

Deze blog is gesponsord. Ik werk alleen met gesponsorde blogs wanneer het product waarover ik schrijf, daadwerkelijk duurzaam is en het bedrijf dit kan verantwoorden.

DIY: Vlierbessensiroop maken

door Leave a Comment

In juni genoot ik van vlierbloesemsap. De bloesem van destijds, zijn nu besjes geworden. Tijd dus voor vlierbessensiroop. Onze struiken hangen nu vol trossen vlierbessen. En dat moet, als ik het mag geloven, liters siroop opleveren. Hoe je dat maakt? Dat lees je hieronder. En ook een receptje voor vlierbessenjam. Met appel!

 

Eerst maak je vlierbessensap

  • water
  • vlierbessen

Pluk de rijpe vlierbessen. Ze moeten mooi zwart zijn, ofwel diep paars. Groene bessen haal je eruit, die schijnen giftig te zijn. Haal zoveel mogelijk takjes van de bessen. Bijvoorbeeld door de bessen er met een vork af te ‘ritsen’. Ik doe het lekker met de handen. Een ‘bloederig’ karweitje, maar ook lekker zen.

 

Spoel de bessen even af en kook ze vervolgens op een zacht vuurtje met een klein beetje water zo’n 20 minuten. Verhouding: 1,5 kilo besjes en 100 ml water. Na 20 minuten zijn de vlierbessen zacht en opengebarsten.

Dan vlierbessensiroop

  • vlierbessensap
  • suiker

Met het vlierbessensap maak je vlierbessensiroop. Breng in een pan 1 liter vlierbessensap aan de kook samen met 500 gram tot 1 kilogram suiker. Suiker maakt je siroop niet alleen zoeter, maar heeft ook als doel om de siroop langer houdbaar te maken. Verwarm het net zolang totdat alle suiker is opgenomen. Giet het vervolgens in een schone fles. Gebruik hiervoor een trechter of een maatbeker (dat schenkt wat makkelijker). Draai de dop er direct op.

Let op: de siroop is gloeiend heet. Verwarm eventueel eerst de fles voor met een beetje kokend water.

Tips:

  • Voeg kruidnagel toe bij de siroop
  • Of citroensap
  • Of een takje rozemarijn en tijm bij voor een echt anti-verkoudheidsdrankje

Waarom vlierbessensiroop? Omdat het gezond is. Het helpt tegen verkoudheid. Voeg er rozemarijn aan toe, en het smaakt als Natterman. Leng de siroop aan met wat water. Je kunt het warm en koud drinken.

Vlierbessenjam maken

Het is een bijzondere smaak, vlierbessenjam. Daarom voeg ik ook appel toe, voor de frisse touch.

  • 1 kg vlierbessen
  • 2 appels
  • 100 ml citroensap
  • 250 gram suiker
  • 1 zakje geleipoeder

Kook de vlierbessen en laat ze 10 minuten zachtjes doorpruttelen. Zitten er nog takjes in, zeef dan het geheel. Rasp ondertussen de appels. Doe de vlierbessen terug in de pan (als je ze hebt gezeefd) en voeg de suiker met de geleipoeder toe. Laat nog even doorkoken en voeg vervolgens de geraspte appels en het citroensap toe. Doe de stollingstest (een drupje jam op een koud schaaltje). Heeft het de gewenste dikte, schenk het dan over in gesteriliseerde potjes.

Lees verder:

BewarenBewaren