• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

elkedaggroener

inspiratie voor een duurzame leefstijl

  • Home
  • Duurzame inspiratie
    • Hergebruik
    • Ons eten
    • Energie
    • Minder spullen
    • Verzorging
  • Blog
    • Zelf doen
    • Zelf maken
    • Zelf beleven
    • Zelf bouwen
    • Zelf planten
    • Lezen, zien en kopen
  • Shop
    • Kaarsen
    • Duurzaam huishouden
    • Tuinieren
    • Workshops
  • Over mij
    • Samenwerking
    • Voor bedrijven
    • Veelgestelde vragen over duurzaam leven
  • Contact

moestuin

De tuin: jouw persoonlijke zero waste paradijs

23 oktober 2023 door Ageda Leave a Comment

Het klinkt misschien wat vergezocht, maar jouw tuin kan daadwerkelijk een grote bijdrage leveren aan een zero waste huishouden. Tussen de bloemen en de planten zit namelijk een schat aan mogelijkheden verborgen om duurzaamheid naar een hoger niveau te tillen. Hoe? Dat ga ik je haarfijn uitleggen!

1. Van schil tot voeding

Voordat je denkt aan het weggooien van groente- en fruitresten, stop! Deze restjes vormen namelijk een uitstekende basis voor compost. Door zelf te composteren, zorg je dat organisch afval niet verloren gaat, maar terugkomt in de kringloop van jouw tuin.

Start met een composthoop of -bak in een hoek van de tuin. Gooi hier alle organische resten op, zoals groente- en fruitschillen, koffiedik, eierschalen en zelfs versnipperd papier of karton. Na een tijdje, en met regelmatig omroeren, heb je rijke compost die je als voeding voor de planten kunt gebruiken.

Bovendien trekt zo’n composthoop nuttige dieren aan. Wormen bijvoorbeeld, die de grond luchtiger maken, en insecten die als voeding dienen voor vogels. Zo creëer je een win-winsituatie: minder afval én een levendige tuin.

2. Eten uit eigen tuin

Nu komt het leuke deel! In plaats van groente en fruit uit de winkel te halen, kun je ook kiezen voor een eigen moestuin. Met een beetje zorg en aandacht kun je de lekkerste dingen uit eigen grond halen. Tomaten, komkommers, aardbeien, sla; je kiest zelf wat je wilt verbouwen.

Als je eenmaal de smaak van eigen oogst te pakken hebt, wil je nooit meer anders. Want zeg nu zelf: wat is er beter dan groente en fruit zonder plastic verpakking? Bovendien bespaar je op transportkosten en de CO2-uitstoot die daarmee gepaard gaat.

En als we het over voedsel uit eigen tuin hebben, denk dan ook aan een walnotenboom. Ja, je leest het goed. Een walnotenboom is niet alleen mooi om te zien, maar voorziet je ook jaarlijks van een flinke lading walnoten. Deze noten zitten boordevol goede voedingsstoffen en zijn heerlijk in tal van gerechten. Overweeg je zo’n boom in de tuin? Neem dan eens een kijkje op Bomenbezorgd.nl. Hier vind je naast walnotenbomen ook tal van andere bomen die jouw tuin kunnen verrijken.

3. Waterbesparing met slimme trucjes

Jouw tuin kan ook een rol spelen in het besparen van water. Allereerst: vang regenwater op. Een regenton is een eenvoudige investering die zich snel terugverdient. Dit water gebruik je voor het bewateren van planten of het schoonmaken van tuinmeubilair.

Kies daarnaast voor planten die weinig water nodig hebben. Lavendel, rozemarijn en vetplanten zijn mooie voorbeelden. Deze planten hebben aan een beetje water genoeg en zorgen toch voor een kleurrijke tuin.

Tot slot, mulch! Door de bodem te bedekken met een laagje organisch materiaal (zoals houtsnippers, bladeren of stro) voorkom je dat water snel verdampt. Mulchen houdt de grond vochtig en zorgt tegelijkertijd voor voeding voor de planten.

Zo zie je maar, de tuin biedt een wereld aan mogelijkheden om bij te dragen aan een zero waste huishouden. Met wat creativiteit en inspanning maak je van jouw tuin een groen paradijs waar duurzaamheid centraal staat. En zeg nu zelf, dat voelt toch hartstikke goed?

(Deze blog bevat affiliate links)

Lees verder:

Appelboom kopen: waar moet je op letten?

 

Filed Under: Zelf planten Tagged With: moestuin, zero waste

Groente beschermen met aaltjes

21 april 2023 door Ageda Leave a Comment

Als je zelf groenten kweekt, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat ze beschermd worden tegen ongedierte. Maar hoe doe je dat op een biologische en duurzame manier? Eén van de oplossingen is het gebruik van aaltjes, ook wel nematoden genoemd. Deze kleine beestjes zijn eigenlijk wormpjes die in de bodem leven en natuurlijk voorkomen.

Aaltjes of nematoden vormen een krachtig middel in de biologische bestrijding van schadelijke insecten in de tuin. Deze microscopische rondwormen zijn niet met het blote oog te zien en staan bekend om hun vermogen om zich te voeden met hun prooi en zich daarvoor te vermenigvuldigen. Er zijn meer dan 25.000 beschreven soorten van deze draadwormen en ze zijn wijdverspreid in de natuur, waarbij ze voornamelijk voorkomen in vochtige grond.

Voordelen van aaltjes gebruiken

Deze natuurlijke ongediertebestrijding biedt voordelen voor de tuinier en het milieu. Het gebruik van aaltjes is duurzaam en veilig, aangezien er geen schadelijke chemicaliën worden gebruikt. Het is dus niet schadelijk voor mens en dier. Bovendien zorgen ze voor een evenwichtige balans in de natuurlijke ecosystemen van de tuin door het bestrijden en controleren van schadelijke plagen. De aaltjes sterven af na 6 weken om zo de balans in de grond te herstellen.

Plagen bestrijden?

Aaltjes worden door gebruikt om een breed scala aan plagen te bestrijden, waaronder taxuskevers, slakken, engerlingen, rouwvliegjes en emelten. Ze zijn ook effectief tegen bodem gebonden plagen zoals wortelknobbelaaltjes en rouwmuggenlarven.

Hoe gebruik je aaltjes?

Het toepassen van aaltjes is eenvoudig en vereist geen gespecialiseerde kennis of apparatuur. Ze worden verkocht in kleine zakjes en kunnen worden opgelost in water, waarna het mengsel over het te behandelen gebied wordt gegoten. Ook is er de manier genaamd: ‘bladbehandeling’. Bij deze behandeling ga je de aaltjes ook oplossen in water en dan op de bladeren spuiten. Het is belangrijk om de instructies van de fabrikant te volgen om de beste resultaten te bereiken.

Aaltjes zijn de perfecte beschermer

Aaltjes zijn een milieuvriendelijke en duurzame oplossing om jouw zelfgekweekte groenten te beschermen tegen schadelijke insecten en parasieten. Het is een eenvoudige en effectieve manier van biologische bestrijding die geen schade toebrengt aan het milieu en veilig is voor mens en dier.

 

Filed Under: Zelf planten Tagged With: biologisch tuinieren, moestuin

Theeblaadjes en koffiedik hergebruiken

1 november 2021 door Ageda Venema Leave a Comment

Smoothie van koffiedik? Theeblaadjes onder je oksels? Nou nee, niet echt. Toch is het zonde om koffieprut en theeblaadjes gewoon in de groencontainer te gooien. Want ze hebben bijzondere eigenschappen. Met onze losse thee en koffiebonen sparen wij wekelijks een aardig hoeveelheid op. Theeblaadjes en koffiedik hergebruiken is zeker de moeite waard. Hieronder de meest simpele DIY tips met koffie en thee.

Koffiedik hergebruiken

  1. Lichaamsscrub: vul een potje voor een kwart met suiker en een kwart met koffiedik. Voeg al roerende zoveel olie toe tot het mengsel smeerbaar is. Gebruik onder de douche en je huid is weer perzikzacht.
  2. Schuurmiddel voor pannen: een schuursponsje met 1 of 2 eetlepels koffiedik is alles wat je nodig hebt.
  3. In de tuin: Koffiedik houdt naaktslakken op afstand en katten uit je tuin. Daarnaast is het een natuurlijk middel tegen bladluizen.
  4. Gootsteenontstopper: bepaalde oliën in de koffiedik kunnen ervoor zorgen dat je gootsteen beter doorstroomt. Het vuil hecht zich aan de oliën vast. Doe dit wel met voldoende heet water.
  5. Compost: gooi de koffiedik bij je planten in de tuin. Koffiedik bevat onder andere stikstof, fosfor, magnesium en kalium. Of gooi het gewoon op de composthoop. Wormen zijn er dol op.

Theeblaadjes hergebruiken

  1. Tegen ongedierte: Gebruikte groene theeblaadjes houdt ongedierte en insecten weg. Voeg wat toe aan het plantenwater als je je kamerplanten water geeft. Dit kan uiteraard ook met theezakjes
  2. Luchtverfrisser: Gooi gebruikte en gedroogde theebladeren in de vuilnisbak of kattenbak. Het vermindert nare geurtjes. Werkt ook tegen knoflook of uienlucht aan je handen. Wrijf ze in met natte groene theebladeren. Je kunt hiervoor ook koffiedik hergebruiken
  3. In de keuken: Een theezakje kan je opnieuw gebruiken in de pan met rijst of pasta. Het zorgt voor een extra smaakje aan je maaltijd.
  4. Zonnebrand: Koude thee of gekoelde gebruikte theezakjes verzachten de pijn bij kleine brandwonden of verbranding door de zon. Ook tegen de ‘brand’ van insectenbeten zijn gekoelde gebruikte theezakjes een oplossing.

Lees ook:

Duurzaam schoonmaken: Een schoon en fris bed

 

Filed Under: Zelf maken Tagged With: DIY, hergebruiken, koffiedik, moestuin, theeblaadjes

9 Diervriendelijke tips tegen slakken

17 augustus 2021 door Ageda 2 Comments

Tuinieren is superleuk, maar soms ook keihard. Wie ecologisch tuiniert heeft te maken met moeder natuur. En zij geeft ons soms meer dan ons lief is. Naast een enorme hoeveelheid water deze zomer, ook een invasie van naaktslakken. En die beestjes zijn in staat om op zeer korte termijn je hele oogst te verorberen. Op Instagram vroeg ik naar de beste tips om slakken te weren. Dus hier 9 diervriendelijke tips tegen slakken.

9 Diervriendelijke tips tegen slakken

  1. Ga ’s morgens vroeg of ’s avonds laat de tuin in en verzamel de slakken. Laat ze ver van huis weer los, of voer ze aan de kippen/vogels.
  2. Zorg voor geurende planten in je tuin. Slakken kunnen goed ruiken en vinden daarom precies je lekkere moestuinplantjes. Dus verwar die slakken. Omring je moestuinplantjes met sterk ruikende (sier)planten. Mijn tuin stond dit jaar vol met goudsbloem en kamille. Ook geraniums doken her en der op. Lavendel, munt, salie, tijm en Oost-Indischekers geuren ook sterk. Heb je die op dit moment niet? Strooi dan knoflookpoeder rond de planten of maak een aftreksel van knoflook en spuit dat over je kwetsbare plantjes.
  3. Iets met scherpe randjes, zoals eierschalen, stro of hulstbladeren zorgen voor de nodige obstakels in je tuin, waar slakken liever met een boog omheen ‘schuiven’. Vooral die hulstblaadjes schijnen ze superirritant te vinden.
  4. Laat kippen rondlopen in je tuin. Dit helpt vooral in het voorjaar, want kippen kunnen ook aardige schade aanrichten in je tuin. Ze knabbelen aan blaadjes en nemen het liefst een stofbadje precies tussen je prille aanplant. Laat ze dus vooral in het voorjaar lekker door je tuin scharrelen. Ze vinden met gemak de lekkerste slakkeneitjes. Dat vermindert toch aanzienlijk de slakkenpopulatie in het hoogseizoen. Tegen de naaktslakkeninvasie van afgelopen weken konden echter ook mijn kippen niet eten.
  5. We hebben het over diervriendelijke tips tegen slakken. Slakken verdrinken in bier hoort hier niet bij. Maar met bier kun je ze wel goed lokken. Neem een bakje met een deksel en maak aan de bovenkant gaten waar een slak doorheen kan. Graaf het bakje in je tuin in en vul het met een laagje De slakken schijnen dol te zijn op de geur van bier. Doe er net zoveel in dat ze niet verdrinken. Eenmaal in het bakje kunnen ze er niet meer uit. De volgende dag kun je ze dus makkelijk verwijderen.
  6. Iets vriendelijker dan: leg plakjes komkommer her en der in de tuin. Hier houden de slakken wel van. ’s Avonds zitten ze aan het grote avondmaal en kan je ze makkelijk vangen. Dit kan ook met een courgetteblad. Laat ze elders, ver van je tuin (en die van de buren) weer los.
  7. Plaats grote bakken (zoals frietsausemmers) om je plantjes. Slakken klimmen niet makkelijk. Maar blijf het in de gaten houden: bij mijn moeder was een groepje actieve klimmers aan de gang.
  8. Trek egels aan in je tuin. Egels eten alleen huisjesslakken. Naaktslakken laten ze links liggen. Zorg voor een wild stukje tuin waar de egel voedsel en rust kan vinden en leg nestmateriaal in de buurt.
  9. Plaats offerplanten. Zet bijvoorbeeld slaplanten tussen de boontjes. De sla wordt opgepeuzeld, de boontjes laten ze met rust.

 

Lees ook:

Bloemen zaaien voor de bijen

Maak je eigen tuindecoratie door te recyclen

Filed Under: Zelf planten Tagged With: moestuin, slakken, tuinieren

Leestip: Permacultuurprincipes in de natuurlijke moestuin

18 januari 2021 door Ageda Leave a Comment

Een van mijn favoriete bloggers over tuinieren is Frank Anrijs. Wekelijks lees ik zijn verhalen en hij brengt me de kennis bij van biologisch tuinieren met de natuur mee. Onlangs verscheen zijn boek ‘Permacultuurprincipes in de natuurlijke moestuin’ dat hij samen met zijn moeder schreef. Een ware bijbel voor iedereen die succesvol wil tuinieren zonder ooit een bestrijdingsmiddel aan te hoeven raken.

Frank Anrijs heeft een missie: mensen leren tuinieren volgens de principes van de natuur. Zijn project Yggdrasil in Tienen (Belgie) is het oudste permacultuurproject in Vlaanderen. Er wordt al meer dan twintig jaar groenten gekweekt op een natuurlijke manier. Anrijs beschrijft in zijn nieuwe boek wat permacultuur inhoudt.

“Permacultuur vertrekt vanuit de holistische visie dat alles een geheel vormt en dat wij ook een deel van dat geheel zijn. Ingrijpen op een punt heeft zijn weerslag op vele andere elementen zonder dat we vooraf beseffen waar en hoe zich dat zal voordoen. Samenwerking met alle elementen is heel belangrijk en de inspiratie daarvoor komt uit de natuur. Het betekent dat je afstand doet van de idee dat de mens alles beter weet en alles beter kan en dat ingrijpen noodzakelijk is om voedsel te kweken. (…) Maar permacultuur is een dans waarbij de natuur de leiding heeft. Je geeft de regie uit handen, vertrouwen komt in de plaats, goed wetend dat je het hele systeem moet toepassen en een beetje geduld moet oefenen om succes te hebben. Elke ingreep brengt het systeem uit evenwicht. Als je aan een draadje van een mobiel trekt, beweegt het hele ding.”

Anrijs noemt als voorbeeld het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Daarmee haal je het systeem overhoop waardoor je moet blijven ingrijpen. “Permacultuur is allereerst eerbied voor al het leven.”

Theorie en praktijk in het boek

Het fijne van het boek is dat Frank en zijn moeder Lucrèce direct met praktijkvoorbeelden komen na de theorie. Want hoe helder het principe van permacultuur ook lijkt, we staan inmiddels zover van de natuur dat het niet altijd even duidelijk is hoe we de principes in de praktijk kunnen uitvoeren. Voorbeeld: Wanneer Anrijs uitlegt over zorg voor de Aarde en dat dat begint met zorgen voor je bodem, legt hij uit dat dat in de praktijk betekent dat je geen bodembewerking doet: niet spitten of luchten, maar enkel mulchen (het bedekken van de bodem) en planten.

Projecten in een natuurlijke moestuin

Heel fijn zijn ook de projecten die stap voor stap beschreven staan. Hoe maak je een takkenril, een kruidenspiraal of oorwormpotjes? Oorwormpotjes? Ja! Wist je dat oorwormen heel nuttige beestjes zijn? Ze zijn dol op bladluizen. Deze insecten wíl je in je tuin hebben. Dus nodig je ze uit door ze een lekkere nestplaats te geven. Hoe het werkt en gemaakt moet worden, staat allemaal tot in de detail beschreven.  Het boek is rijkelijk in kleur geïllustreerd. En dat maakt dat mijn handen nog harder gaan jeuken.

Tot slot

Het boek is geen boek om in een adem uit te lezen. Na elk hoofdstuk tolt mijn hoofd van de ideeën die ik wil toepassen in mijn eigen tuin. Van het besef dat iets op een bepaalde manier werkt dat ik zelf nog niet had ontdekt. Dat ik met een simpele aanpassing een heel groot verschil kan maken in mijn tuin wat betreft vruchtbaarheid en opbrengst, of het aantrekken van meer dieren in de tuin. Het is een boek dat ik zeker vaker erbij ga pakken op mijn reis naar een tuin in balans.

Deze blog kan affiliate links bevatten. Dit betekent dat ik een commissie ontvang wanneer jij via mijn link overgaat tot aanschaf van een product. Echter zonder extra kosten voor jou. Het helpt mij om mijn missie om toe te werken naar een duurzamere wereld uit te voeren.

 

Filed Under: Zelf beleven Tagged With: leestip, moestuin

Appelboom snoeien in januari

12 januari 2021 door Ageda 3 Comments

Mijn tuin is in diepe rust. Alles ligt er verlaten bij. Hier en daar doet een groentesoort nog zijn best om een kleine oogst te produceren, zoals de boerenkool en de spruitjes. Net genoeg voor een gezin van drie. Alle struiken en bomen hebben hun blad verloren. Het is rusttijd, voor de tuin en voor de tuinierster. Op een klus na: ik moet appelboom snoeien.

Hoewel, niet helemaal natuurlijk. Er is een aantal klussen dat moet gebeuren in januari. En een daarvan is het snoeien van de fruitbomen. Het liefst ga ik de appelboom snoeien in januari. Ik kan dit klusje nog wel uitstellen tot februari, maar dan komen de andere werkzaamheden al langzaam op gang. En dan kan ik het snoeien maar beter achter de rug hebben.

Waarom moeten we snoeien?

Maar eerst: waarom moeten we snoeien. Moeten hoeven we natuurlijk niks. Snoeien doen we om de productie van bloemen en/of vruchten te verhogen. En de  grootte en kwaliteit hiervan te verbeteren. Maar ook snoei je om een bepaalde vorm te krijgen en de grootte binnen bepaalde grenzen te houden. Maar misschien nog wel de belangrijkste: om de boom gezond en krachtig te houden. Want als hij niet gezond en sterk is, kan hij zijn taak niet goed verrichten.

Niet alle fruitbomen en -struiken worden in dezelfde periode gesnoeid. Dus voordat je nu voortvarend aan de slag gaat, wacht even tot je het volgende weet

Wanneer snoei je wat:

  • Een peren- en appelboom snoei je in de winter.
  • Druif snoei je in de winter.
  • Een pruimenboom hoeft niet per se gesnoeid te worden. Maar is het nodig, doe het dan in het vroege voorjaar of na de laatste oogst.
  • Rode en aalbessen snoei je in het vroege voorjaar
  • Vlierbes snoei je in de maand maart.
  • Hazelaar snoei je terug eind februari
  • De kruisbes snoei je in februari-maart

Waar moet je op letten?

Aangezien we nu hartje winter zitten, beperk ik me nu tot het snoeien van de appel en perenboom. Welke maand er precies gesnoeid moet worden, maakt niet heel veel uit. Zolang het maar in de winter is en je rekening houdt met twee factoren:

  1. Snoei niet tijdens een strenge vorstperiode.
  2. Snoei altijd met droog weer. Een boom die net is gesnoeid is namelijk vatbaar voor schimmels en infecties die juist in natte periodes hard kunnen toeslaan.

Zomaar zonder enige kennis beginnen met het snoeien van een fruitboom is niet aan te raden. Je kan een boom of struik meer schade aanbrengen dan de bedoeling is. Dat kan ervoor zorgen dat je een jaar lang juist helemaal geen bloemen of vruchten krijgt. Lees je daarom goed in over hoe je moet snoeien. En weet dat niet elke boom hetzelfde is: het snoeien van een appelboom is anders dan het snoeien van een kers, een druif of een bramenstruik.

Terug naar de appelboom. Het snoeien van een appelboom komt overigens wel overeen met het snoeien van een perenboom. In onze tuin staan 5 appelbomen en 1 perenboom. En alle 6 bomen kunnen een snoeibeurt gebruiken.

Snoeien voor beginners

Op een plaatje ziet het snoeiproces er simpel uit. Maar als je eenmaal bij je fruitboom staat, dan is het vaak moeilijk om de eerste knip te zetten. Waar begin je. Wat mag er af, en wat niet?

  1. Bekijk de boom eens goed. Zoek 3 of 4 gesteltakken. Dit zijn dikkere takken die de basis van je boom vormen. Deze stevige takken staan mooi in balans rond de boom. Vanuit deze takken kijk je verder.
  2. De rest van de takken aan de hoofdstam snoei je weg. Knip ze zo dicht mogelijk tegen de hoofdtak (de tak/stam waar de gesteltakken ook uit komen) af.
  3. Snoei de waterloten. Dat zijn takken die recht omhoog groeien. Ze zijn het afgelopen jaar hard gegroeid. Je herkent ze ook aan de kleur: ze zien er jonger uit, en zijn rood-bruin van kleur. Snoei deze takken helemaal terug. Hierdoor zorg je ervoor dat er vanaf de top van de boom meer licht wordt doorgelaten. En licht is essentieel voor de groei. Enkele waterloten mag je laten staan. Want daar komen in het voorjaar bloemknoppen aan. .
  4. Snoei ook dode takken weg, evenals takken die elkaar kruisen en die naar binnen groeien.
  5. Tot slot: groeien er takken onder aan de stam? Snoei deze ook helemaal weg. Hier zal nooit fruit aankomen, maar ze maken wel gebruik van de energie van de boom. Handiger is om gedurende het jaar deze takjes als ze nog heel klein zijn, met je duim te verwijderen door even over de stam te wrijven.

Nu ben je er nog niet, maar de basis is er. Hoe nu verder hangt helemaal af van je boom. Lees dit mooie verhaal in Trouw om te begrijpen hoe fruitbomen ‘werken’. Beter nog is om een snoeicursus te volgen. Bijvoorbeeld bij Velt.

Moestuinklussen in januari

De maand januari is verder uitstekend geschikt voor het opstellen van een moestuin en het bestellen of verzamelen van planten en zaden. Gereedschap kan worden schoongemaakt en je kunt alvast bakjes gaan verzamelen om in te zaaien. Kortom: binnenkort wordt je tuin langzaam wakker. Zorg ervoor dat jij er dan klaar voor bent.

Meer weten over moestuinieren? Lees hier mijn top 5 moestuinboeken.

 

Filed Under: Zelf planten Tagged With: moestuin

Bokashi: van keukenafval naar plantenvoeding

27 oktober 2020 door Ageda 3 Comments

afval voor in de bokashi emmer

Stel je voor: van al je keukenafval maak je je eigen plantenvoeding waar je kamer-, balkon en/of tuinplanten weelderig op groeien. En dat zonder dat het stinkt. Dat kan met de Bokashi-emmer. Ik leg je de voordelen van Bokashi uit.

Wie aan afvalscheiding doet, zal zeker ook zijn groente- en fruitafval scheiden. Maar hoe doe je dat nu op een hygiënische, niet-stinkende manier? Zelf heb ik een gft-bakje op het aanrecht staan. Heel schoon vind ik dat niet. Want al gooi ik ‘m elke dag leeg en spoel ik ‘m om, er blijven, vooral in de zomer, vliegjes omheen zwermen. Vliegjes die dol zijn onze klokhuizen, broodkorsten, uienschillen en etensresten.

Tijd voor een ander systeem. Steeds vaker hoor ik over Bokashi: een emmer waarin je kleingesneden groente- en fruitafval belandt en waar dit binnen twee weken wordt omgezet in vloeibare plantenvoeding.

Wat is Bokashi

Bokashi is een composteermethode uit Japan. Letterlijk betekent het ‘goed gefermenteerd organisch materiaal’. Want dat is wat er in een Bokashi-emmer gebeurt: al jouw organisch keukenafval wordt in korte tijd omgezet in voeding voor je planten binnen én buiten. Je geeft dus het organisch materiaal, de natuurlijke grondstoffen, terug aan de natuur.

Dit gebeurt door fermentatie. Een proces dat bijvoorbeeld ook gebruikt wordt bij het maken van zuurkool, bier, yoghurt en wijn. In het geval van Bokashi gaat het om het maken van een gezond hapje voor de bodem. Met behulp van bacteriën, schimmels en gisten wordt in een goed afgesloten emmer waar geen zuurstof bij kan, organisch materiaal omgezet tot plantenvoeding. Het is de meest efficiënte manier om je keukenafval om te zetten in iets anders nuttigs.

bokashi emmer

Bokashi maken, hoe doe je dat?

Wat heb je nodig om Bokashi te maken? Een belangrijk onderdeel is de emmer. De speciale Bokashi emmers sluiten volledig af en hebben een kraantje onderaan. Daarnaast is een starter nodig, een gecontroleerde samenstelling van micro-organismen. En tot slot: je keukenafval. Het proces begint door een laag starter in de emmer te doen. Deze starter bevat tarwezemelen waarop effectieve micro-organismen geënt zijn. Deze zorgen voor een goede fermentatie van het afval zodat er geen rotting optreedt en het niet gaat stinken.

Hierop doe je je fijngesneden keukenafval. Gooi er dus geen grote watermeloenschillen in, maar snij het in kleine stukken. Vervolgens gaat er weer een laag starter overheen. Dit proces herhaal je totdat de emmer vol zit. Dan laat je het 10 dagen rusten. Het fermentatieproces is nu in volle gang. Ondertussen ontstaat onder in de emmer een laagje vocht. Dit kun je aftappen en gemengd met water (verhouding 1:100, dus 1 dl vocht met 10 liter water) gebruiken als voeding voor al je planten.

Na 10 dagen kan je het resterende organisch materiaal uit de emmer rechtstreeks in de grond werken. Het is op dat moment nog niet vergaan, en je zult de kleine stukjes nog herkennen. Bovenop zal je een witte waas herkennen. Het ruikt licht zurig maar stinkt absoluut niet. Ziet het er donker uit en stinkt het? Dan is het fermentatieproces mislukt. Je hebt er dan te weinig starter aan toegevoegd.

Bokashi voor je (groente)tuin

Omdat de chemische samenstelling van het restant wel is veranderd, kun je het nu rechtstreeks in je grond werken. Graaf hiervoor een kleine geul op een lege plek in de tuin en verspreid het restant hier in. Gooi de geul weer dicht. De bodem doet nu de rest. Doordat het organisch materiaal al gefermenteerd is, zal het snel vergaan. Na 2 weken kun je in deze grond beginnen met planten.

Heb je een composthoop? Dan kan je het restant hier ook op te gooien. Het zal het composteringsproces versnellen. Heb je geen composthoop en geen tuin? Doe het dan in de gft-bak. Voordeel dat je dan hebt van de Bokashi-emmer is dat je middels het sap rijke voeding voor je planten hebt, of dat nu in je moestuin of bloementuin is, je balkon of kamerplanten.

Wat kan er in een Bokashi-emmer?

  • groente- en fruitresten (schillen, stronkjes, etc)
  • citrus- en bananenschillen
  • gekookt voedsel
  • gekookt (of rauwe) vlees of vis
  • kaas & yoghurt
  • eierschalen, kleine botjes en graten
  • brood (beperkt)
  • papieren theezakjes en koffiedik
  • bloemen- en plantenresten
  • as en asresten (mits zeer goed verdeeld)

Alles in kleine stukjes gesneden

Zo werkt Bokashi (klik op de poster voor groot formaat)

Wat zijn de nadelen van Bokashi

En hierin zit gelijk het enige nadeel van de Bokashi methode: al je keukenafval moet worden kleingesneden voordat het in de emmer gaat. Hoe kleiner, hoe beter het fermentatieproces werkt.

Bokashi vs compostbak

Maar composteren werkt toch ook? Thuis heb ik een compostbak in de tuin. Waarom zou ik dan ook een Bokashi-emmer aanschaffen? Er zit verschil tussen composteren en fermenteren. Composteren is rotten en werkt met zuurstof. Fermenteren werkt zonder zuurstof. Het verschil tussen een bokashi-emmer en een composthoop:

  • Tijd: Fermenteren in een bokashi-emmer gaat veel sneller. Binnen twee weken is je gft afval omgezet in plantenvoeding. Een composthoop duurt minstens een aantal maanden voordat het allemaal is gecomposteerd
  • Nut: Compost uit de compostbak gaat bij mij over de moestuin. Het vocht uit de Bokashi-emmer is vloeibaar en kan je ook makkelijk gebruiken voor je kamerplanten.
  • Vulling: Etensresten kunnen beter niet op de composthoop in verband met ongedierte. De Bokashi emmer heeft daar geen moeite mee.
  • Energie: Bij fermentatie gaat er geen energie verloren in het omzetten, omdat alles in een afgesloten ruimte gebeurt waar geen zuurstof aan te pas komt.

Een van de voordelen van Bokashi voor mijzelf is de afstand die ik moet afleggen naar de compostbak. De compostbak staat ver weg, ergens mooi weggewerkt achter in de tuin. Vooral in de donkere wintermaanden loop ik daar niet snel op mijn slippers heen. De Bokashi-emmer staat in de bijkeuken.

Bokahsi moet je niet zien als een vervanging van je composthoop. Ze werken juist goed naast elkaar. Een composthoop levert een hele hoop gezonde grond op. Vooral voor wie een grote tuin heeft, is dat zeer nuttig. Omdat het restant uit de Bokashi-emmer op de composthoop kan, vullen ze elkaar goed aan.

Voordelen van Bokashi

Bokashi is dus een mooie vorm van circulariteit en draagt bij aan een leven zonder afval. Want

  1. Je gooit je keukenafval niet weg
  2. Je maakt je eigen (verpakkingsloze) plantenvoeding

En een mooi bijeffect: het weert fruitvliegjes uit je keuken. Lekker hygiënisch dus!

Bokashi keukenemmer

 

Filed Under: Zelf planten Tagged With: Afval verminderen, circulaire, composteren, fermenteren, moestuin

Wat te doen met: Kaasjeskruid (Malva)

18 augustus 2020 door Ageda 2 Comments

paarse bloem van kaasjeskruid. Je kunt Kaasjeskruid eten

Wat een prachtige plant is dat, dacht ik toen Kaasjeskruid ging bloeien. Prachtige paarse bloemen sierden de tuin. En hij bleef maar bloeien. En groeien! Voor ik het wist had hij honderden zaadjes laten vallen, en kwamen overal nieuwe plantjes opzetten. Ho ho, dat was iets teveel van het goede. Gelukkig kan je Kaasjeskruid eten.

Inmiddels koester ik ze, en zorg ik ervoor dat Kaasjeskruid mijn tuin niet overneemt. Van de planten die blijven staan, oogst ik regelmatig de bloemen. Die staan leuk in een salade, en in de thee.

Kaasjeskruidthee

De mooie donkerpaarse bloemen kleuren thee prachtig blauw. Vooral daarom is het leuk om ze te oogsten. Want veel smaak hebben ze niet. Maar mix ze rustig met andere aromatische theesoorten. Pluk de bloemen het liefst in de ochtend bij droog en warm weer.

Kaasjeskruid eten als groente

Je kunt ook de bladeren van Kaasjeskruid eten. De bladeren oogst je het beste voor juli, als ze nog fris en groen zijn, en voordat de plant gaat bloeien. Vroeger werd het wel vaker gegeten en bereid als bladspinazie. Ook in een salade zijn doen ze het goed. De smaak is nootachtig.

Slijmstoffen

Zowel de bladeren als de bloemen bevatten slijmstoffen. Een kruidenthee getrokken van de bloemen werkt verzachtend voor de keel. Vooral als je last hebt van kriebelhoest. Het wordt daarom veel gebruikt in zelfgemaakte hoestdranken.

Lekker voor de huid (recept)

Net als Goudsbloem is Kaasjeskruid goed voor de huid. Je maakt er makkelijk een lekkere olie van die goed schijnt te helpen tegen eczeem. Doe een handvol bloemetjes in een potje en vul het met koudgeperste olijfolie of zonnebloemolie, totdat de bloemen onderstaan. Dek het potje af met een stukje katoen en een elastiekje en laat het een maand in de zon staan. Zeef en bewaar de olie in een donkere pot.

Verfstof

Minder bekend is dat Kaasjeskruid ook een verfplant is. Het kleurt niet alleen je theewater mooi blauw, je schijnt er ook textiel groen en blauw mee te kunnen verven.

Groot en klein Kaasjeskruid

Het meest bekend in de tuin is Groot Kaasjeskruid. Maar naast de grote bestaat ook Klein Kaasjeskruid. In mijn tuin is deze beduidend kleiner en heeft lichtere bloemen. De toepassing van Klein Kaasjeskruid is dezelfde als die van zijn grote broer.

Bewaren

Je kunt de hele zomer tot aan de herfst genieten van Kaasjeskruid. Gelukkig zijn de bloemen ook makkelijk te drogen, zodat je ook in de winter je thee nog kunt opvrolijken met die leuke paarse bloemetjes.

Lees ook:

  • Wat te doen met Komkommerkruid
  • De magie van Duizendblad
  • Goudsbloem in de moestuin
  • Wat te doen met Maggiplant

Afbeelding van Manfred Richter via Pixabay

 

Filed Under: Zelf planten Tagged With: moestuin, wilde planten

Wat te doen met: Komkommerkruid

5 augustus 2020 door Ageda 1 Comment

blauwe bloemetjes komkommerkruid eten

Ik wilde al heel lang komkommerkruid in mijn tuin hebben. Ach, het is onkruid. Maar wel eentje met een smaakje. Want je kunt komkommerkruid eten. Eenmaal in je tuin kom je er niet meer van af, waarschuwen ze me. Maar dat hoeft ook niet. Want naast dat komkommerkruid eetbaar is, sieren de blauwe bloemetjes de tuin. Sinds dit jaar heb ik eindelijk komkommerkruid in de tuin. En wat doet hij het goed!

De Latijnse naam is Borago officinalis. De plant kennen we in Nederland onder de naam Bernagie, en in de volksmond wordt hij komkommerkruid genoemd. Waarom? Ruik maar: de bladeren hebben een sterke komkommerachtige geur. Ik gebruik de namen door elkaar.

Wanneer zaai je komkommerkruid

Komkommerkruid zaai je in het voorjaar of in het najaar. Het is een eenjarige plant, wat betekent dat je ‘m elk jaar opnieuw moet zaaien. Maar wees gerust, daar zorgt de plant uiteindelijk zelf voor. Komkommerkruid doet het goed in de zon en in de halfschaduw, zolang hij maar mag groeien op kalkhoudende grond die doorlaatbaar moet zijn vanwege zijn lange penwortels. Hij houdt overigens niet van droogte, dan verwelkt hij snel.

Komkommerkruid past ook goed binnen de combinatieteelt. Dus doe jij aan permacultuur of ecologisch tuinieren, dan is Bernagie helemaal een must. Het beschermt peulvruchten, kolen, aardbeien en tomaten tegen plagen. Het zou zelfs de smaak van tomaten bevorderen. Altijd het proberen waard!

Komkommerkruid eten

Bernagie bloeit de hele zomer door. Zowel de bladeren als de bloemetje van komkommerkruid kan je eten. De blaadjes zijn harig. Je kunt ze net als de bloemen de hele zomer oogsten, maar ga voor de jonge blaadjes. Ze zijn heerlijk in een dressing bij een aardappel of (ja ja) komkommersalade. En de fijngehakte blaadjes doen het ook goed in soep, vis, en eiergerechten. Voeg het kruid pas op het laatst toe en laat niet meekoken. Met de bloemetjes versier je gebak, toetjes en uiteraard salades.

Thee van komkommerkruid

Je kunt komkommerkruid eten, en je kunt er thee van zetten. Giet heet (maar niet kokend) water over de verse blaadjes en laat het enkele minuten trekken. Drink er overigens niet te veel van. In grote hoeveelheden schijnt het niet meer gezond te zijn. Dat is ook de reden waarom ik het niet ga drogen in mijn oven. Behalve dat men zegt dat de goede stoffen dan verloren gaan, was ik ook niet van plan om er heel veel van te drinken. Ik geniet af en toe van een kopje rechtstreeks uit de tuin.

Ben jij ook zo dol op thee uit eigen tuin? Lees dan eens deze recepten

Leuk testje

Het schijnt dat de blauwe bloemen van komkommerkruid hun kleur afgeven aan zure stoffen zoals azijn. De bloemetje kleuren dan roze en de azijn wordt vervolgens blauw. Doe eens een testje.

Komkommerkruid tegen een droge huid

Bernagie helpt tegen een droge huid dankzij het hoge gehalte aan vitamine E en F. Bernagieolie wordt geperst uit het zaad. Het helpt goed tegen een droge, schilferige huid, rimpels en eczeem en luieruitslag. Bernagie olie koop je hier, maar een lekker maskertje maak je makkelijk zelf. Hieronder een lekker receptje.

Masker voor de droge huid

Mix een handvol schone jonge Bernagiebladeren met een eetlepel water tot pulp. Meng er zoveel zure room door dat er een creme ontstaat. Smeer de droge huid er mee in en laat een kwartier intrekken. Afspoelen met lauw water.

Bewaren

Komkommerkruid kan je goed invriezen. Bijvoorbeeld in ijsblokjes. Dat geeft je water een lekker smaakje en het ziet er zomers uit.

Let op: gebruik Bernagie met mate.

Afbeelding van Eveline de Bruin via Pixabay

Filed Under: Zelf planten Tagged With: kruiden, moestuin, thee

Goudsbloem in de moestuin

18 mei 2020 door Ageda Leave a Comment

goudsbloem in de moestuin met bij

De goudsbloem, oftewel de Calendula, is een super makkelijke plant die je graag in je tuin hebt. Goudsbloem in de moestuin is helemaal aan te raden, want hij houdt plagen op afstand. En hij staat ook nog eens leuk. De goudsbloem vind je met feloranje, roomwitte en gele bloemen.

Een paar jaar geleden heb ik goudsbloem gezaaid. Hoewel de goudsbloem een eenjarige plant is, is een keer zaaien genoeg om voor altijd goudsbloemen in je tuin te hebben. Wanneer je de goudsbloem laat uitbloeien, en hij staat op een geschikte plek, heb je het jaar erop opnieuw de wereld aan goudsbloemen. Heb jij nog geen goudsbloemen in de tuin, zaai dan in het voor- en najaar. Goudsbloemen kunnen overigens ook goed in potten gezaaid worden. Zorg voor een zonnige plek en houd voldoende ruimte tussen de planten.

goudsbloem in de moestuin van onderen

Goudsbloem in de moestuin

Goudsbloemen staan niet alleen leuk in je moestuin, ze hebben ook wel degelijk nut. Aan de ene kant houden ze schadelijke insecten op afstand, aan de andere kant zijn ze weer aantrekkelijk voor bepaalde insecten die je liever niet op je groente ziet. Dat werkt als volgt:

Dankzij haar geur houdt ze schadelijke insecten zoals de witte vlieg en de wolluis op afstand. Ook mieren en aaltjes houden niet van goudsbloemen. Deze insecten komen dus niet in de buurt van de bloemen, en als deze bloemen tussen je groente staan, zullen ze daar ook weg blijven.

Er zijn ook insecten die juist heel veel van goudsbloemen houden. Daarom zet je goudsbloem tussen groente die vatbaar zijn voor bepaalde insecten, zoals de zwarte bonenluis.  Staan goudsbloemen (of afrikaantjes) tussen de bonenplanten, dan zal de zwarte bonenluis niet de bonen eten, maar de goudsbloem. Daarmee offer je de goudsbloem als het ware op. De luizen trekken overigens weer lieveheersbeestjes aan, en daar kan je niet genoeg van hebben in je tuin. Goudsbloemen bij aardappel en tomaten helpt tegen draadwormen.

Tot slot zitten de goudsbloemen vol nectar. En daarmee trek je bijen en vlinders aan. In een zachte winter is de kans groot dat de goudsbloemen niet afsterven. Je hebt dan al vroeg in het voorjaar een plant die bijen voorziet van voeding.

Kan je goudsbloemen eten?

Jazeker! Het hele jaar door kun je goudsbloemen plukken. Haal regelmatig uitgebloeide bloemen weg om nieuwe bloei te stimuleren. Of pluk ze om te eten. Een heel bijzondere smaak hebben ze echter niet. Ze zijn eigenlijk meer bijzonder omdat ze je gerechten kleur geven. Soep en rijst kleuren ze geel. En ze staan leuk in een dressing of gestrooid over een omelet.  Je kunt er ook thee van maken, net als kamille.

Ik vond nog een paar bijzondere recepten, die ik heb samengevoegd in een pdf. Klik op de illustratie hieronder en download de pdf.

Goudsbloemen bewaren

Je kunt goudsbloemen in de koelkast bewaren en zelfs invriezen. Was de bloemen eerst en laat ze goed drogen (of gebruik de slacentrifunge). Bewaar ze in een vochtige theedoek in een plastic zak in de koelkast. Ze zijn zo 3-5 dagen houdbaar. Je kunt ze ook invriezen in diepvrieszakjes of in ijsblokjesbakjes met water.

Goudsbloemen drogen kan ook. De makkelijkste manier is in een eiertray. Leg in elk gaatje een bloem en laat ze 2 weken drogen op een droge, luchtige en niet te warme plek. Wanneer ze droog zijn, haal je zo alle buitenste blaadjes van de bloem. Het hart (groen met oranje in het midden) gebruik je niet. Bewaar de bloemblaadjes ze in een luchtdichte pot. Drogen in een droogoven kan natuurlijk ook. Stel je oventje in op maximaal 38 graden.

De kalmerende werking van goudsbloem

Goudsbloem wordt veel gebruikt in verzorgingsproducten dankzij haar kalmerende werking. Goudsbloem is ook schimmeldodend en ontsmettend en wordt daarom gebruikt in wondzalfjes. Gebruik het bijvoorbeeld als:

  • Goudsbloembad Aftreksel van goudsbloembladeren verkwikt vermoeide voeten.
  • Goudsbloem olie Pluk de bloemblaadjes en giet er olijfolie overheen, tot ze net onder staan. Laat een maandje trekken, en zeef het dan. Je krijgt een zachte olie die je op je huid kunt aanbrengen rond schrammen en schaafwondjes, bij kleine verbrandingen of zonnebrand.
  • Goudsbloemzalf Als basis kan je kokosolie gebruiken. Laat de kokosolie au bain-marie smelten en voeg de bloemblaadjes toe. Laat het een uurtje trekken in het kommetje warm water. (hoeft niet te heet, want kokosolie smelt al bij 25 graden). Laat het vervolgens afkoelen en stollen. Uiteraard kan je ook goudsbloemzalf kopen.
  • Haar verven met goudsbloem Wist je dat vrouwen vroeger hun haar verfden met goudsbloem? Doe een handvol goudsbloemen in kokend water en laat het 20 minuten trekken. Zeef het en laat het afkoelen. Breng het aan op je haar en laat het 15-20 minuten intrekken en spoel het dan uit. Herhaal als het nodig is.

Filed Under: Zelf planten Tagged With: bloemen, moestuin

Recept: stamppot rabarber

30 april 2020 door Ageda Venema Leave a Comment

hoofdgerecht rabarber

Rabarber. In de winter is hij weg. Dan ineens zie je hem opkomen. En voor dat je het weet kun je oogsten. Dat gaat jaar in, jaar uit zo door, soms wel tien jaar lang. De rabarber is een zeer dankbare plant. Van één plant kan je regelmatig oogsten. Je kunt het eten in taart en toetjes, maar rabarber als groente als hoofdgerecht is ook heerlijk.

Rabarber trekken

Dus stond vandaag rabarber op het menu. Voorzichtig trok ik zes stengels van de plant. Je moet de stengels voorzichtig met een draaiende beweging trekken. Snijden is verboden, is mij geleerd. Dan heb je kans dat de plant gaat rotten. De bladeren snijd je er direct. Aangezien ze giftig zijn, zijn ze niet geschikt voor consumptie. Maar weggooien hoeft ook niet. Gebruik de bladeren als mulch en laat ze lekker liggen in je tuin als

Rabarber als groente

Ik ken rabarber vooral als toetje: Rabarbercrumble, rabarbertaart, rabarberjam. Erg lekker, maar het wordt vaak met veel suiker gemaakt, omdat rabarber van zichzelf nogal zuur is. Dus zocht ik naar een recept waarbij rabarber als groente wordt gegeten. Na lang zoeken vond ik onderstaand recept: hete bliksem met rabarber. Omdat ik mijn ‘hete bliksem’ een beetje zuur vond, heb ik aan het eind een scheutje ahornsiroop toegevoegd en zongedroogde tomaatjes.

Wat vond het panel aan tafel van het eten? Manlief schepte twee keer op, en dochterlief heeft niet zitten treuzelen. Dat zegt mij meer dan genoeg :).

Aangezien ik nog meer rabarber in de tuin heb staan, ben ik op zoek naar andere lekkere recepten waarbij rabarber de groente-hoofdrol speelt. Hoor het graag als je er een hebt!

Stamppot rabarber
(2-3 personen)

  • 1 ui
  • 750 gram aardappelen
  • 400 gram rabarber
  • kruiden of Waddenzout
  • melk
  • Zout en peper
  • Rookworst (biologisch of vegetarisch)
  • Scheutje ahornsiroop (optioneel)
  • Zongedroogde tomaatjes (optioneel)
Snijd de uien in grove stukken. Schil de aardappelen en snijd ze in niet te grote, maar wel gelijke stukken. Doe de uien en aardappels samen met de rabarber in een grote pan. Voeg water en kruidenzout toe en breng het geheel aan de kook. Kook alles in ongeveer 15 minuten gaar. Verwarm intussen de rookworst. Giet de aardappelen en de groenten af en stamp met een pureestamper fijn. Verwarm de melk en roer deze, eventueel met een scheutje ahornsiroop en de zongedroogde tomaatjes, door de stamppot. Breng het geheel verder op smaak met zout en peper en serveer met de rookworst.

Eet smakelijk!

Filed Under: Zelf maken Tagged With: groente, moestuin, rabarber, recept

Wat te doen met: Maggiplant (Lavas)

12 maart 2020 door Ageda Venema 60 Comments

de frisgroene bladeren van de maggiplant

Wat begint met een klein plantje, wordt al snel een grote bos. Soms wel tot 2,5 meter hoogte. En elk jaar komt de maggiplant netjes weer terug. Als grote bos, keer op keer. De maggiplant (lavas) is een heerlijk geurend kruid. Lekker voor in soep. Maar dat is nog niet alles.

In het echt heet hij Lavas, maar in de volksmond noemen we de plant maggiplant, omdat hij sterk geurt naar maggi. Je weet wel, dat zwarte flesje waarvan je de inhoud in de soep doet. Lavas is een smaakversterker. Net als zout. Het versterkt dus de natuurlijke smaak van het eten. Een handig kruid dus voor wie zout-arm eet. Wrijf vlees bijvoorbeeld voor het braden in met gekneusd lavasblad. Dat verbetert de smaak. Ik heb verschillende recepten voor je op een rijtje gezet.

Maggiplant telen

In de winter is er weinig over van Lavas (maggiplant) in je tuin. Boven de grond sterft hij geheel af. Maar je hoeft niet echt te onthouden waar hij staat, want al vroeg in het voorjaar, begin maart, komen de kopjes alweer voorzichtig boven de grond. Met een beetje geluk heb je nu een keer zoveel lavas in de tuin als vorig jaar. Het is een snelle groeier. Al in april kan je voor het eerst voorzichtig oogsten. Een maggiplant snijden doe je met een scherp snoeimes. Snij een tak ongeveer 10 cm boven de grond af. Je zult zien dat de tak vanzelf weer uitloopt. Verwijder in de keuken de blaadjes van de stengel en snij de blaadjes fijn. Of, als je het voor de soep gebruikt, doe een paar hele takken in de pan. Dan vis je ze er naar afloop makkelijk weer uit.

Je kunt lavas makkelijk zelf zaaien. Koop zaadjes of oogst de zaden zelf. De maggiplant bloeit van juni tot juli met grote bloemschermen waar het zaad in verstopt zit. Maggiplant zaai je in het voorjaar. Zaai voor in een potje. Het kiemen duurt ongeveer 3 weken. Houd in die tijd de grond goed vochtig (maar niet te nat). Zijn de plantjes groot genoeg, dan kunnen ze in de tuin.
Ken je iemand met een maggiplant in de tuin (zoals ik :)) dan kan je ook vragen of je er een stukje van mag hebben. Je vermeerdert lavas door middel van scheuren. Schep in het voorjaar, als de plant nog klein is, een stuk van de maggiplant uit de grond en scheur deze in kleinere stukken. Ze ze terug op een andere plek in de tuin, of doe ze in een pot om elders te planten.

Aan één plant in je tuin heb je meer dan genoeg. Wordt hij te groot? Dan kun je ‘m in de zomer rustig terugsnoeien. Hij geeft je daar weer nieuwe frisse blaadjes voor terug.

Nog geen lavas in de tuin? Je kunt het deze maand nog zaaien. Dus koop snel een zakje lavas of maggikruid.

Eet de hele plant

Lavas is een eetbare vaste plant. We zijn bekend met het gebruik van de bladeren van de maggiplant, maar wist je dat je de hele plant kunt eten? De stengels en steeltjes kan je koken of stomen als groente. En van de bladeren en stengels kan je ook thee maken. Heb je keelpijn of spijsverteringsproblemen? Dan helpt lavas. Het kruid is verder eetlustopwekkend en het helpt bij reumatische pijnen.
In de herfst oogst je de wortel van de lavasplant. Fijngemalen gebruik je deze als aroma in bijvoorbeeld soep of thee. Aangezien dat meer werk is en je lavasblad ook heel goed de winter door kunt bewaren (zie hieronder), is dit minder gebruikelijk.

Let wel op: vermijd het gebruik van lavasthee tijdens de zwangerschap. En ook bij nieraandoeningen is het gebruik van lavas af te raden, omdat het ook een vochtafdrijvende eigenschap heeft.

Onze maggiplant (lavas) is groot genoeg om het hele jaar van te oogsten.

Maggiplant bewaren

Je hebt vaak meer lavas in de tuin dan je gebruikt. En juist in de winter, wanneer het maggikruid boven de grond is afgestorven, is het een heerlijk kruid voor in de snert, bonensoep, stoofschotel en andere winterse gerechten. Er zijn twee makkelijke manieren om lavas te bewaren: drogen en invriezen.
Om te drogen knip je enkele stengels tot 10 cm boven de grond af. Bundel ze samen en hang ze op een warme zonnige plek waar ze goed kunnen drogen. Wanneer ze helemaal droog zijn (bij droog weer na zo’n 2 weken) verwijder je de bladeren van de takken. De bladeren verpulver je. Gebruik hiervoor eventueel een zeef, zodat je echt hele kleine stukjes overhoudt. Drogen kan natuurlijk ook in een droogoven. Verspreid de bladeren op de roosters en droog ongeveer 8 uur op 35 graden. Bewaar de lavas in een afgesloten potje.

Vind je drogen te lang duren? Invriezen kan natuurlijk ook. De bladeren kunnen rechtstreeks in de vriezer, of je blancheert ze eerst 20 seconden. Dit laatste zorgt ervoor dat de smaak beter behouden blijft. Bewaar alles bij elkaar in een diepvrieszakje. Dit is handig omdat je bevroren lavas makkelijk kunt verpulveren. Rol hiervoor het zakje tussen je handen. Bij het koken haal je er uit wat je nodig hebt.

Waar koop je maggikruid (lavas)?

Heb je geen tuintje, geen groene vingers of gebruik je niet zo vaak lavas? Dan koop je een potje lavaskruid. Bijvoorbeeld online bij Pit & Pit of Ekoplaza. 

Meer lezen over de kruiden in mijn tuin?

  • Wat te doen met: Citroenmelisse
  • Een kruidenspiraal maken
  • Munt drogen
  • 6 recepten voor het lekkerste fruitwater

Deze blog kan affiliate links bevatten. Dit betekent dat ik een commissie ontvang wanneer jij via mijn link overgaat tot aanschaf van een product. Echter zonder extra kosten voor jou. Het helpt mij om mijn missie om toe te werken naar een duurzamere wereld uit te voeren.

BewarenBewaren

BewarenBewaren

BewarenBewaren

Filed Under: Zelf planten Tagged With: kruiden, moestuin

Next Page »

Primary Sidebar

Zoeken

Winkelmand

Producten

  • kaarsen van kaarsresten Handgemaakt van kaarsresten: Hartkaarsen €4.50 – €8.50
  • Duurzame handgemaakte kaarsen: vierkant €5.50 – €7.50
  • windlicht van kaarsresten Windlicht gemaakt van kaarsresten €15.50
  • Handgemaakt van kaarsresten: Regenboogkaarsen €4.50 – €13.95
  • bokashi starter Bokashi starter €8.95
BoekenBoeken

Mijn blogs

Toen ik besloot bewuster te gaan leven, wist ik niet waar te beginnen. Maar al snel werd duidelijk dat elke stap die ik zette, goed was. Ik hoop dat mijn ervaringen jou kunnen inspireren.

Zelf doen          Zelf bouwen
Zelf planten     Lezen, zien en kopen
Zelf beleven     Zelf maken

  • Bloglovin
  • Facebook
  • LinkedIn
  • Home
  • Duurzame inspiratie
  • Blog
  • Shop
  • Over mij
  • Contact

© 2025 · elkedaggroener ·