Zelf maken

Een blog voor mensen die bewust vlees eten. Mijn stelling is: Als er dan toch een dier wordt geslacht voor onze vleesconsumptie, laten we dan ook zo veel mogelijk van het dier opeten. Zo belandde afgelopen week ‘reuzel’ in onze pan. 

Op de zorgboerderij De Hansehof waar ik al jaren vrijwillig werk, verkopen we vlees van onze eigen varkens en koeien. Ergens in een hoekje van de vriezer met varkensvlees lag reuzel. Het is een product dat we bijna niet verkopen. En omdat we bij De Hansehof niet aan weggooien doen, besloot ik het eens te proberen. Hoe maak je het klaar? En is het wel lekker?

Reuzel, ook wel smout genoemd, is varkensvet. Vaak wordt voor reuzel het vet van de nieren gebruikt, maar het kan ook buikvet zijn of ander vet rond de organen. Omdat het verbrandingspunt op 200 graden ligt, is het ideaal om mee te frituren.

Reuzel maken

Klaarmaken van reuzel is niet ingewikkeld. Makkelijk zelfs. Maar je hebt wel wat tijd nodig. Je snijdt het vet in kleine dobbelsteentjes. In mijn pan lagen stukjes van zeker 1×1 cm en voordat het allemaal gesmolten was, waren we een uur of 6 verder. Hoe kleiner, hoe minder lang het bakken duurt. Bak de reuzel op zeer laag vuur. Zorg er vooral voor dat het vet niet gaat walmen. De temperatuur mag niet boven de 150 graden komen. Leg een deksel op de pan zodat niet je hele huis ruikt naar spek. En laat het lang sudderen.

Als het goed is is na verloop van tijd de reuzel gesmolten en blijven er hele kleine stukjes vlees over: kaantjes. Als deze naar boven komen drijven is je reuzel klaar. Deze kaantjes peuzel je op (met een beetje zout er over), de rest doe je in een glazen potje en bewaar je in de koelkast. Nu heb je voorlopig genoeg vet om de komende tijd in te bakken.  Let wel: het zijn geen gerookte spekjes, dus de smaak is neutraal. Nou ja, het smaakt wel ergens naar: naar spek. Spek zonder zout. Ik vind het best lekker om hier in te bakken.

Is het gezond?

Dierlijk vet, dat is toch helemaal niet gezond? Nou, dat valt dus eigenlijk best mee. Wist je dat reuzel vroeger krachtvoer was voor arbeiders? Het werd als boter op brood gesmeerd. In ieder geval heeft het meer natuurlijke voedingsstoffen dan de kunstmatige margarine. Daarnaast zit reuzel vol met vitamine D. Maar let wel: dat is alleen van dieren die buiten leven, weet dus waar je reuzel vandaan komt. De varkens van De Hansehof kunnen elke dag lekker buiten scharrelen. Reuzel bevat verder een aardige hoeveelheid cholesterol en bestaat voor 40% uit verzadigd vet, voor 50% uit enkelvoudig onverzadigde vetten en voor 10% uit meervoudig onverzadigde vetten. Reuzel is dus zeker niet ongezond. Eet er echter niet te veel van. Maar dat geldt voor alle vetten.

Wat kan je er mee?

In eerste plaats kan je er in bakken, in plaats van olie. In Aziatische landen gebruiken ze het ook om pasteitjes mee te maken, en in Engeland is Lardycake (Lardy is reuzel) populair: zoet en kleverig gebak met rozijnen. In het deeg én de vulling wordt reuzel verwerkt. En wist je dat je van reuzel ook zeep kunt maken? 

Wil je niet zo ingewikkeld doen en speciaal reuzel kopen? Bak dan je speklapjes goed uit, en vang het vet op. Gebruik het de volgende dag om een eitje in te bakken of door je stamppot. 

• Ook de Groene varkens leven buiten. Wanneer ze worden geslacht is hun buik/niervet een goede bron van vitamine D.

Lees ook: Over nooit meer vlees mogen eten en andere vooroordelen over duurzaam leven