elkedaggroener

inspiratie voor een duurzame leefstijl

moestuin

Recepten met lavas

door 5 Comments

Wrijf er even met je hand doorheen en je ruikt het heerlijke maggi-aroma. Hoewel beweerd wordt dat er geen lavas in het potje maggi zit, is de geur identiek. Lavas, ook wel maggiplant genoemd in de volksmond, is een zeer veelzijdig kruid. Zelf pluk ik vaak alleen het blad voor in de soep. En dat is jammer, want je schijnt er veel meer mee te kunnen. Wist je dat je ook de zaden en de steeltjes kun je eten? En zelfs de wortel. Hieronder vind je lekkere recepten met lavas, oftewel maggiplant.

Met lavas kan meer dan je denkt

Hieronder vind je geen uitgebreide recepten, maar verschillende toepassingen. Heb je wel eens lavas gebruikt in een hartige taart? Of er thee van gedronken? Het kruid komt oorspronkelijk uit het Mediteraine gebied. Daar hebben ze ook de heerlijkste recepten met lavas. Je vindt het zaad van de maggiplant daar terug in brood en cake! Experimenteren er maar op los.

  • Soep– je kunt lavas goed laten meekoken in de soep. Ook heerlijk in tomatensoep.
  • Graangerechten – het blad en de zaden zijn lekker in graangerechten, zoals quinoa, bulgur, enz.
  • Groente– de jonge bladeren en steeltjes kun je koken of stomen als bladgroente.
  • Salade– verse blaadjes kan je toevoegen aan een groene salade.
  • Hartige taart – fijngesnipperd vers blad is een prima kruid in een hartige taart.
  • Groenteburger – gedroogd of vers gesnipperd als kruid toevoegen aan een groenteburger
  • Pesto– mix 200 gram in kleine stukjes gesneden blaadjes lavas met 30 gram pijnboompitten, 2 tenen knoflook en flink wat olijfolie. Voeg eventueel geraspte kaas, citroen en wat suiker toe en breng op smaak met zout en peper.
  • Ketchup – een echte smaakmaker voor de ketchup. Lees hier het hele recept.
  • Thee– van verse en gedroogde blaadjes maak je thee. Het schoont de lever en de nieren op. En het werkt bij menstruatiestoornissen. Drink daarom niet te veel, het kan leiden tot irritatie van de nieren. En vermijd het als je zwanger bent.
  • Brood, cake en koekjes– de gekneusde zaden mix je door je brooddeeg of gebruik je in je cake of koekjesbeslag. In de mediterrane keuken is dat gebruikelijk.
  • Tegen zweetvoeten– niet om te eten dus. Ik heb het niet geprobeerd (want geen zweetvoeten), maar als je er last van hebt, is het zeker het proberen waard. Giet in een voetbadje een halve liter heet water over een handvol lavasblad. Laat het even afkoelen en haal de blaadjes eruit voordat je je voeten erin stopt.

Zoek je uitgewerkte recepten? Kijk dan eens op voedwel.nl 

Let wel op: vermijd het gebruik van lavasthee tijdens de zwangerschap. En ook bij nieraandoeningen is het gebruik van lavas af te raden, omdat het ook een vochtafdrijvende eigenschap heeft.

Lavas telen en bewaren

Ik schreef al eerder een blog over de maggiplant. Hoe je lavas kunt zaaien, oogsten, vermeerderen en bewaren. Het is een onmisbaar kruid in je tuin of op je balkon. Maar onthoud: de struik is zo groot, daar kan je het hele seizoen van oogsten en dan hou je nog over! Oogst dus op tijd en bewaar voor de winter. Wat te doen met: maggiplant (lavas)

5x natuurlijke bestrijdingsmiddelen in je moestuin

door Leave a Comment

Wie een tuin heeft, heeft beestje. Dat kunnen zijn kleine beestjes, zoals rupsen, mieren, slakken. Maar ook grote beestjes, zoals mollen, vogels en katten. Beestjes zijn belangrijk voor de balans in onze tuin, maar soms zijn ze tot last. Bijvoorbeeld als ze je gazon ‘mollen’, je oogst of je plantjes kaalvreten, ongewenste uitwerpselen achterlaten of je prikken als je net een nieuw plantje in de grond wilt zetten of aardbeien wilt oogsten. Gelukkig zijn er natuurlijke bestrijdingsmiddelen.

Wat te doen met ongewenste belagers?

Ik geef je 5 tips. En nee, doodspuiten zit daar niet tussen.

  • Mollen en een strak gazon gaan vaak niet samen. Voordat je gelijk naar de mollenklemmen grijpt of de gifspuit, probeer eerst eens dit: plant sterk ruikende planten als stinkend nieskruid, kruisbladwolfsmelk, wilde knoflook en narcis. Daarmee jaag je de mol op de vlucht. Toch een molshoop? Druk gelijk de hoop zand terug in de de grond.
  • In een dag kunnen ze je groentetuin kaalvreten: slakken. Het zijn allesvreters. Wil je zelf genieten van je groentetuin? Onderneem dan zo vroeg mogelijk in het jaar actie, aangezien slakken ontzettend veel eitjes leggen. Niet tientallen, maar duizenden! Plant groente, kruiden en bloemen door elkaar. Slakken houden namelijk niet van munt, venkel, goudsbloemen en afrikaantjes. En omdat ze heel goed kunnen ruiken, zullen ze daar met een grote boog omheen lopen. En dus ook om de rest van je groente dat ertussendoor staat.
slak kruipt over de grond, close up
  • Is je groentetuin de kattenbak van de buurt? Gooi er koffiedik doorheen. Katten houden niet van de geur en de prut blijft ook nog eens in hun vacht/pootjes hangen. En dat vinden ze niet lekker als ze zich likken. Koffiedik brengt ook nog eens extra stikstof in de bodem, waar plantjes weer harder van gaan groeien. Dubbel winst dus.
lapjeskat in de tuin, kijkt recht in de camera
  • Laat mieren een blokje omlopen door kruidnagel in je moestuin te strooien. Ze houden absoluut niet van de geur. Evenmin van afrikaantjes en goudsbloemen. En die bloemen bloeien ook nog eens het hele seizoen.
  • Oost-indische kers mag niet ontbreken in een (moes)tuin. Ze leiden onder meer koolwitjes om de tuin. En ze zijn nog lekker ook. Niet de Koolwitjes, maar het blad en de bloem van de Oost-indische kers. Van de zaden maak je kappertjes in zuur. Lekker pittig!
koolwitje op bloem

Lees ook: Mijn top 5 moestuinboeken

Geoogst uit eigen tuin: Kapucijners

door Leave a Comment

Het is het makkelijkste recept dat er bestaat: captains diner. Manlief is er dol op, maar zou hij het ook lusten met kapucijners uit eigen tuin?

Kapucijners zijn makkelijk te telen in de moestuin. Ze kiemen makkelijk en groeien gestaag. Eenmaal op zekere hoogte beloont de plant je met een hoge opbrengst aan dikke peulen. Het enige dat ze op prijs stellen is een goed klimrek waar ze zich aan kunnen vastzetten. In juni, als de peulen rond en dik zijn, kan je ze oogsten.

Voor een goede maaltijd heb je flink wat peulen nodig. Van de 300 gram peulen, hield ik ongeveer de helft aan kapucijners over. Gebruik de kapucijners op de dag dat je ze oogst of bewaar ze hooguit een paar dagen op een donkere en koele plek.

een kapucijner opengemaakt met de erwten zichtbaar

Het doppen is best een karwijtje. Moeilijk is het niet, maar het neemt wat tijd en je krijgt er paarse vingers van. Wanneer alle peulen gedopt zijn, kan het koken beginnen. Verse kapucijners hoef je maar 5 tot 8 minuten te koken. In onderstaand recept (van Yvette van Boven) hoef je ze niet voor te koken. Je roerbakt ze in het spek.

Recept Captains Diners

  • Kapucijners
  • Spekjes
  • Zilveruitjes of Amsterdamse uien
  • Gebakken uitjes
  • Piccalilly
  • Mosterd
  • Stroop

Bak de spekjes uit in de pan. Als ze flink wat vet hebben losgelaten voeg je de kapucijners toe. Laat ze zo’n 7 minuten garen in het spekvet. Voeg wat peper toe.

Schep het op je bord, en schep de rest van de ingrediënten erbij. 

bord met captains diner

Kapucijners bewaren

Invriezen: Heb je veel kapucijners? Je kunt ze makkelijk invriezen. Blancheer ze 4 minuten, koel ze terug en vries ze in. Ze zijn zo 12 maanden houdbaar.

Drogen: Je kunt kapucijners ook drogen. Dat doe je gewoon aan de plant. Laat ze zo lang mogelijk hangen, tot ze bruin en hard zijn. Dop de peulen, spreid de zaden uit in de zon of een droge ruimte en laat ze drogen. Zo zijn ze jaren houdbaar.

 

Lees ook: 9x courgette

Het is nu tijd voor vlierbloesemsiroop

door Leave a Comment

Zie je hoe de struiken volhangen? Bij mij in de tuin is het een opperbest vlierbloesemjaar. We hebben drie grote struiken en een paar kleintjes. En wat ruikt die bloesem heerlijk! En van die bloesem kan je allerlei lekkers maken. Vandaag maakte ik vlierbloesemsiroop.

de vlierstruik in de tuin in volle bloei

Vorig jaar dronken we al dagelijks een heerlijk glas vlierbloesemwater. In een grote kan doe ik een paar vlierbloesemschermen en laat het even trekken. IJsklontjes, schijfje citroen of een takje munt erbij en je hebt een heerlijk verkoelend drankje.

Omdat ik zoveel struiken heb en de smaak van vlierbloesem erg lekker vind, maakte ik vanochtend vlierbloesemsiroop. Het is een super simpel recept dat ik vond op Het receptenboek van Nederlands Dis. Op deze pagina staan nog meer lekkere recepten met vlierbloesem en vlierbessen. Ik sta te popelen om het recept van vlierbloesemwijn te maken.

Vlierbloesemsiroop maken

Pluk ongeveer 250 gram vlierbloesem en kook dit in 500 ml water. Laat het een kwartier rustig doorkoken. Zeef de inhoud van de pan en vang het vocht op in een andere pan. Voeg hier 750 gram suiker bij, de rasp en sap van 2 onbespoten citroenen en breng het geheel opnieuw aan de kook. Wanneer het een beetje stroperig wordt, schenk je het over in flessen. Bewaar koel en donker. 

vlierbloesem in een pan met een halve liter water

Er gaat veel suiker in, maar het is ook niet voor niets siroop. En vergeet niet dat suiker nut heeft: hierdoor is je siroop langer houdbaar. Voor een glas lekkere vlierbloesemsiroop gebruik ik maar een paar milliliter siroop, dan is het mij al zoet genoeg. Vul het glas verder aan met koud water. Of bruiswater, dat is echt een dorstlesser.

Cheers!

 

Geen regen? Zo overleven je jonge plantjes het zeker

door Leave a Comment

De droge zomers komen er aan. Of extra natte. Het weer is uit zijn doen, en we zullen daar mee moeten leven. Voor extra natte zomers kan je je tuin moeilijk beschermen. Bij droogte kan je nog maatregelen treffen. Ik geef je een tip: Zo kan je je plantjes water geven. 

En dan doel ik niet op elke dag je tuin sproeien. Dat kost namelijk nogal wat water. En over het algemeen ons dure drinkwater. Maar zonder water groeien plantjes maar slecht. Vooral als je ze pas hebt gepland. Onlangs leerde ik onderstaand trucje dat ik nu toepas bij kwetsbare plantjes die de grond in moeten. Simpel en efficiënt.

Water bij de wortels

Plantjes hebben water nodig. Maar niet het plantje als geheel. De blaadjes kunnen het beste droog blijven. En ook de eerste paar centimeter onder het oppervlakte hoeft niet nat te zijn. De wortels daarentegen smachten naar water. Met behulp van de wortels kan de plant water en voedingstoffen opnemen. Maar over het algemeen groeien de wortels niet in de lucht, maar onder de grond. Dus de wortels water geven is lastig. Of toch niet?

Met dit handige trucje geef je de plant daar water waar deze het nodig heeft: Via een pijpje of bakje die je ingraaft naast je plant. Wat heb je hier voor nodig? Een stukje pvc-buis of een plastic plantenbakje. Eventueel nog een gaasje of een dopje. Van onze verbouwing hebben we flink wat resten pvc buizen liggen. Die zijn hier super handig voor. 

Wat moet je doen:

stukken pvc buis
  • Meet de lengte van je plantje. Hoe diep in de grond komen de wortels? Zaag een stuk pvc dat net een centimeter langer is.
pvc buisje gepland naast de Rododendron
  • Plaats de buis of het bakje gelijktijdig met de plant. De extra centimeter steekt boven de grond uit. Gooi alles dicht met grond, maar zorg ervoor dat er niks in het pijpje komt. Dek eventueel af met een gaasje of een stukje doek (of een afdichtdopje van de pvc-buis) zodat kikkers of andere beestjes er niet in vast komen te zitten.
water geven via het pvc buisje aan de rododendron
  • Geef in tijden van droogte en wanneer je plantje hard werkt om aan te slaan, water via het pijpje of het dakje. Je weet dan zeker dat het water de wortels bereikt. Gebruik hiervoor een gieter. Je plantjes water geven wordt zo heel makkelijk.

 

Lees ook: Met deze tips overleef jij en je tuin de droogte

Mijn 5 handigste tuinhulpjes

door 1 Comment


De zon schijnt!!! Eindelijk, ik kan de tuin weer in. De regen van de afgelopen weken was niet het enige probleem, met windkracht 7 de hele dag om je oren is tuinieren ook niks. We wonen nogal ‘vrij’, met slechts landerijen om ons heen. Heerlijk, maar bij elke stap naar buiten wordt je weggeblazen. De eerste stappen in de tuin heb ik deze week al weer gezet. De aardappels zijn gepoot en de kapucijners de grond in. Kapucijners doe ik voor het eerst. Ik hoop dat het wat wordt, want manlief heeft zin in een Captains Diner  🙂

We hebben een grote tuin zoals je misschien weet. Daarom ben ik altijd op zoek naar handig tuingereedschap. Ik wil graag met je delen wat ik vorig jaar (en begin dit jaar) aanschafte of kreeg. Want gelukkig weten mijn vrienden ook dat ik graag in de tuin ben.

Binnenshuis zaaien – het oog wil ook wat

Ik heb zaaibakken op de vensterbank staan in de woonkamer. Erg handig, want hier is het lekker warm en er komt veel zon. Maar erg mooi vind ik het niet. Dus ging ik op zoek naar een kweekkastje. Niet te groot, niet te klein. Bij Dille en Kamille vond ik deze. Handig, want je kan ook het dakje openzetten. En het staat een stuk leuker dan de plastic zaaibak.

 

Poten met een stokje

Een wat? Dat was wat ik dacht toen ik dit tuingereedschap cadeau kreeg. Wat moet ik daar nu mee. Maar het is een van mijn meest gebruikte tuinvoorwerpen. Het is een pootstokje. Hiermee maak je makkelijk gaten in de grond. Bijvoorbeeld voor zaaien of verspenen. 

 

Nooit meer een lekke (kruiwagen)band

Daar had in nog nooit van gehoord. Maar toen het wiel van onze kruiwagen steeds leegliep, kreeg ik er echt genoeg van. Want duw maar eens een kruiwagen met lekke band! Dan kan je beter alles in een tas stoppen en er mee gaan sleuren. Deze banden zijn echt ideaal. Zouden ze ook voor de fiets moeten bedenken. 

Bollen voor de zomer

De zomerbollen kunnen de grond in. Met deze bollenplanter hoef je niet meer door de knieën. Noem het lui, maar mijn rug krijgt nog genoeg te verduren dit tuinseizoen, geloof dat maar! Je kunt de grote van het gat aanpassen op de grote van de bol. En je ziet precies hoe diep je gaat. Ik gebruik ‘m overigens ook voor het poten van de aardappels. 

 

Bollen zonder gif

Kies uiteraard wel voor biologische bloembollen (lees hier waarom). Zoals deze mooie lelies. Misschien een beetje prijzig, maar onthoud dat ze winterhard zijn en terugkomen als een vaste plant.

 

Je eigen compost

In onze tuin staan zelfgemaakte composthopen. Ik ben er nog een beetje mee aan het klungelen. Eigenlijk zijn deze bakken een stuk makkelijker. En wat is er beter dan eigen compost in de tuin? 

En nu hup, hup, terug de tuin in!

 

 

Biologisch tuinieren doe je met biologisch zaad

door Leave a Comment

Het tuinseizoen staat voor de deur. Het moment is gekomen dat de zaadjes de volle grond in kunnen. Om straks te genieten van heerlijke groente, mooie bloemen of lekkere kruiden. Vroeger kocht ik gewoon zaad bij een supermarkt, of grote tuinwinkel. Maar sinds ik steeds meer ben gaan verbouwen en ik mijn tuin in balans wil hebben, kies ik voor biologisch zaad. Ik zal je uitleggen waarom.

Eerst even een uitleg: Wat zijn biologische zaden? Dat zijn zaden die gekweekt zijn zonder dat er chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest aan te pas is gekomen. Ook zijn ze niet genetisch gemanipuleerd. De mest die gebruikt wordt is afkomstig van dieren of planten en 100% biologisch.

Resten pesticiden in niet-biologisch zaad

Biologisch tuinieren begint met het zaaien van biologische zaden. In zakjes niet-biologische zaden kunnen namelijk resten van pesticiden zitten. Hoe? Omdat de zaadhandelaren graag willen dat het zaad van een plant in één keer kan worden geoogst. Dan moet je ervoor zorgen dat de planten allemaal in één keer oogstrijp zijn, en daarvoor moet je een ingreep doen in de natuur. Uiteraard mag er geen onkruid tussen het zaad zitten. Om dat te voorkomen wordt het onkruid vlak voor de oogst doodgespoten. Ook wordt vaak het blad van de plant dood gemaakt, zodat er makkelijker geoogst kan worden. Tot slot worden de planten behandeld om ze te beschermen tegen schimmelziektes. 



 

Iets meer werk

Wat is er dan anders bij de biologische zaadhandel? De moederplanten die gebruikt worden voor het telen van biologisch zaad worden onder biologische omstandigheden opgekweekt. Het onkruid wordt met de hand weggehaald en er wordt meerdere malen geoogst zodat de planten hun eigen ritme kunnen aanhouden. Inderdaad, alles bij elkaar iets meer werk. Daarom zijn deze zaden vaak ook iets duurder. Heeft biologisch zaad dan geen last van ziektes als ze daar niet tegen beschermd worden? Nee. Er worden vaak rassen uit de streek verkocht die een geschiedenis hebben van jarenlange verbeteringen. Door regelmatig te kruisen zijn de zaden minder vatbaar voor schimmels en andere ziektes. Deze veredeling gebeurt uiteraard met respect voor de natuurlijke grenzen van de plant. 

Uit niet-biologisch zaad groeit nooit een biologisch plantje

Dus: wie biologisch wil tuinieren is er niet alleen door geen bestrijdingsmiddelen te gebruiken in de tuin. Het begint bij de aanschaf van biologisch zaad. Uit niet-biologisch zaad kan nooit een biologisch plantje groeien. Daarnaast is het gebruik van biologisch zaad niet alleen gezond voor jou en de rest van de familie die mee eet van de groente, maar alles wat leeft in onze tuin. 

Ook de bij maak je blij

De bij haalt zijn stuifmeel uit de bloemen. Een belangrijke oorzaak van bijensterfte is het gebruik van neonicotinoïden, een veelgebruikt bestrijdingsmiddel. Veel zaden worden hiermee behandeld om ziektes tegen te gaan. Maar als het zaad ontkiemt, verspreidt het gif zich door de hele plant. De bij krijgt het binnen via de nectar en het stuifmeel van de bloemen. Kleine hoeveelheden van deze stof zijn al giftig (bron: Milieucentraal). Biologisch bloemzaad is gifvrij, dus het stuifmeel ook. 

Keurmerk voor biologisch zaad

Echte biologische zaden dragen het EKO keurmerk of het Europees biologisch keurmerk. De zaadhandelaren zijn SKAL gecertificeerd. SKAL, een onafhankelijke instantie die door de overheid is aangewezen, oefent hier controle op uit.

Waar koop je biologisch zaad?

Het aanbod van biologische zaden wordt gelukkig steeds groter. Er zijn verschillende zaadhandelaren die zich alleen nog maar op biologisch zaad richten. Sommigen zijn volledig gespecialiseerd in biologisch zaad, anderen verkopen allebei. Een deel van mijn zaad kocht ik bij Dille en Kamille. Zij hebben ook zaad van eetbare bloemen! Hoe lekker is dat! 

 

Wil je meer weten over biologisch tuinieren? Lees dan eens een van deze boeken. 

De hele zomer eten uit eigen tuin

door 1 Comment

Toen ik begin dit jaar mijn groentetuin opzette, had ik geen flauw idee wat de eventuele opbrengst zou kunnen zijn. Zonder enig plan ging ik aan de slag. Dat ik er de hele zomer, en nu nog, van zou kunnen eten, had ik niet gedacht. En wat over is, verkoop ik voor een klein prijsje aan de weg. Ook daar vond ik gretig aftrek. Dit vraagt om een herhaling. En dan misschien nog wel iets groter.

Wortels, bietjes, uien, knoflook, spinazie, komkommer, augurk, andijvie, sla, snijbonen, sperziebonen, rode kool, boerenkool, prei, knolselderij, tomaten, peper, paprika, spruiten en courgette… veel courgette. Het een deed het beter dan het ander, mede, of dankzij de droogte. Zo bleef de knoflook een beetje klein, hielden de tomaten het snel voor gezien en schoot de sla snel door. Rupsen aten in het voorjaar de fruitbomen kaal, vogels deden zich te goed aan de bessen en afgelopen week aten andere rupsen weer de spruiten op.  Maar er was ook veel goed nieuws: De bietjes waren groot en zoet, de wortels oogst ik nog steeds, net als de courgettes. De bonen gaven me nog een tweede ronde, net als de komkommers. Ik blijf me elke dag weer verbazen over de veerkracht van de tuin.

Gewenst en ongewenst bezoek

Heel veel vragen

Het was een zomer van leren, leren, leren. Hoe ga je om met de droogte en de hitte? Hoe vaak moet je dan water geven? En wat is het nut van mulchen? Welke groente zet ik waar? Wat is het verschil tussen combinatieteelt en wisselteelt? En welke past het best bij mij? Welke bloemen zet ik erbij? Hoe weer ik hinderlijke luizen, rupsen, katten en mollen uit mijn groentetuin? Maar vooral: wat vertelt de natuur mij? En dan was er nog een leerproces bij de kippen die ons elke dag een eitje bezorgen. Bella werd broeds en er kwamen kuikens. Wat eten ze, waar laat ik ze? En waar is die tweede nu gebleven? De haan werd elke dag agressiever en moest het pand verlaten. Wat doe ik met hem en kunnen ze zonder haan?

De moestuin half juli

Leren uit de praktijk

Het antwoord op al deze vragen (er zijn er nog veel meer), zou een boekwerk kunnen worden. Gelukkig staat het al beschreven in veel boeken en ook online is van alles te vinden. Ik zit niet uren met mijn neus in de boeken. Elk probleem dat zich voordoet wordt ter plekke opgezocht en behandeld. Zo leer ik ook het best. En dat moet ook, want volgend jaar wil ik de tuin verder uitbreiden. En dan hoop ik dat ik meer mensen in de buurt (Assen, Marsdijk) kan bedienen met mijn eigen groente en fruit. Geteeld met water, zon en veel liefde.

Tijd om stil te zitten is er niet. De uien en knoflook kunnen al de grond in voor volgend jaar. De bedden moeten worden opgeschoond en groenbemesters gezaaid. En een plan moet er komen. Dan kan ik het hele jaar door nog meer genieten van mijn tuin.

Deze blog schreef ik eerder voor ‘De Voetspot’ 

Lees verder:

Lavendel stekken doe je zo

door 2 Comments

Deze na-zomerse dagen is het nog lekker werken in de tuin. Of was je er al klaar mee? Nou, ik nog niet hoor. Er moet nog geoogst, opgeruimd en winterklaar gemaakt worden. Nu is het al tijd om na te denken wat je volgend jaar in de tuin wilt. Een van de klusjes op mijn agenda is het stekken en winterklaar maken van de lavendel.

Lavendel stekken

Heb je ook lavendel in de tuin? Dan is het nu tijd om stekken te maken, zodat je volgend jaar nog meer plantjes hebt. Lavendel stekken is super eenvoudig. Je knipt zo’n 10 centimeter van de topjes (zonder bloemetjes). Zorg ervoor dat je een stukje van de houtachtige steel mee hebt. Verwijder de onderste takjes en zet ze in nieuwe potgrond, eventueel stekgrond. Geef ze de eerste tijd voldoende water, zodat ze niet kunnen uitdrogen. Zet ze op een beschutte en vorstvrije plaats. Plant ze na de winter in je tuin. Aangezien niet alle stekjes altijd lukken, maak er veel.

Lavendel snoeien

Het is nu overigens ook tijd om de hele lavendel te snoeien. Zelfs als ze nog mooi in bloei zijn, kan je dat het liefst uiterlijk september doen. Het is de zogenaamde cosmetische snoei: knip hem niet tot op de grond af, maar snoei lichtjes. Eigenlijk weer in vorm brengen van de plant voor de winter. Dit kan heel goed met een heggenschaar (tip: check reviewify voor advies). Dat is alles. De rest is een bescherming tegen de vorst. De volgende snoei is na de winter, rond 1 april. Dan ga je hem drastisch terugknippen. Tot vlak boven het kale hout of vlak boven nieuwe scheuten. Dan heb je in de zomer weer een volle bos bloeiende en heerlijk geurende lavendel.

Dol op lavendel

Waarom zou je lavendel in je tuin willen hebben? Natuurlijk omdat het heerlijk geurt! Maar er zijn meer redenen:

infographic met 5 redenen om lavendel in je tuin te planten

 

Lees meer over lavendel:

BewarenBewaren

Bijzondere courgette recepten

door Leave a Comment

Het is weer courgettetijd! Waar alle andere groente nu ten onder gaat aan de droogte, blijft de courgette lekker vruchten produceren. Veel vruchten. En laat mij nu acht planten in de tuin hebben staan. Je raadt het al: ik heb heeeel veeeel courgettes. Ik raak ze echter aan de straatstenen niet kwijt. En dat snap ik niet, want courgettes zijn super veelzijdig en gezond. En een courgette recept is zo gevonden.

Ik zet nog een keer de lekkerste courgette recepten voor je op een rij:

Courgetti/spaghetti

Met behulp van de spirelli maak ik heerlijke pasta van courgette. De spirelli is een soort puntenslijper waar je de courgette doorheen draait. Met als resultaat lange spaghettislierten. Wok de courgette even kort voordat je ‘m met de pastasaus mengt. Zo raakt hij eerst zijn overtollige water kwijt en wordt je saus niet te dun. Heb je geen zin om te ‘slijpen’, dan is deze spirelizer waarschijnlijk wel iets voor jou.

Muffins

Een recept uit Landleven: zoete courgette muffins. Ik maakte er gewoon een cake van. Hij is heerlijk ‘klef’ van binnen, daar ben ik dol op.

Lasagne

In plaats van deegvellen, gebruik je courgetteplakken. Gewoon geschaafd met de kaasschaaf. Het is lekker om ze even van te voren kort in een droge pan te grillen. Maak verder de lasagne zoals je gewend bent.

Soep

Van alle groente kun je soep maken. Dus ook van courgette. Mijn nieuwe favoriet is andijvie-courgettesoep. Behalve bouillon (en eventueel ui en knoflook) heb je niks nodig. Het wordt vanzelf een gebonden soep. Maar met enkel een aardappeltje erdoor is ook heerlijk.

Pannenkoeken

Maak pannenkoeken zoals je gewend bent, maar voeg iets minder melk toe en vervang dit door geraspte courgette, die je hebt laten uitlekken op een stuk keukenpapier of in een vergiet. (eventueel knijp je de courgette nog even uit, zodat het beslag niet te nat wordt)

Courgetteballetjes

In Griekenland weten ze wel wat ze moeten doen met courgettes. Ze maken er Kolokythokeftedes van. Wat? Courgetteballetjes. Lekker naast de aardappels en de groente. Met veel tzatziki. Hier staat een lekker recept.

Zoet/zuur

Net zoals je een komkommer op zuur zet, doe je ook met een courgette. Lekkere van courgette is dat hij wat knapperiger blijft. Teentje knoflook erdoor en een takje munt, je weet niet wat je proeft!

Gegrild

Courgette even gegrild in de oven of in een droge pan. Eventueel wat zout en peper erop en klaar.

Rauw door de salade

Courgette kun je ook rauw eten. Snijd eens wat dunnen sliertjes en meng dit door je salade.

Eet smakelijk!

 

Misschien vind je dit ook leuk:

BewarenBewaren

Met deze tips overleven jij en je tuin de droogte

door 3 Comments

En juist nu ik elke dag druk ben in de tuin, vergeet ik erover te vertellen. Maar ja, dat krijg je met drukte. Want het mag buiten wel heel droog zijn, ik heb tot zover nog weinig te klagen over de oogst. Dat betekent overigens niet dat de droogte me geen zorgen baart. Want overal om me heen is het geel en dor en de sloten staan droog. En het lijkt ook stiller buiten, alsof de mussen net letterlijk dood van het dak zijn gevallen. Ik hoor weinig gefluit en gezoem. En omdat het einde van de droogte nog niet in zicht is, geef ik je enkele tips over wat we moeten doen (of beter laten) in tijden van droogte.

11 tips om de droogte te overleven

Voor je tuin

De tuin snakt naar water. Maar of elke dag de sproeier erop nu zo’n goed idee is, betwijfel ik. Mijn moestuin sproei ik 3 x in de 14 dagen.

  1. Mulchen – ik baal dat ik niet eerder heb geluisterd naar de permacultuurgoeroe’s. Mulchen is hun antwoord op (onder andere) de droogte. Want door te mulchen, oftewel je bodem bedekken, houdt de grond vocht langer vast. Het is het overigens nooit te laat om er alsnog mee te beginnen. Lees hier waar je mee kunt mulchen.
  2. Sproei ’s avonds – overdag sproeien heeft geen zin, want het water verdampt vrij snel weer. Daarnaast heb je kans dat je de bladeren van je platen laat verbranden.
  3. Maak dijkjes om de plant – als je nu water op de planten giet, zul je zien dat het overal heen sijpelt, behalve in de richting van de wortels van je plant. Maak dus een dijkje om je plant, zodat het water niet weg kan lopen.
  4. Wacht nog even met zaaien van je tweede teeltronde in de volle grond totdat de droogte voorbij is.

    Voor de dieren

  5. Zorg dat de dieren water hebben – onze boerderijkatten Lena en Esmee zorgen min of meer voor zichzelf. Een keer per dag krijgen ze wat brokjes, en verder redden ze zich met wat ze in en om het huis vinden. Maar nu niet meer. Want ze kunnen nergens water vandaan halen, behalve uit de kraan. En die hebben ze nog niet open gekregen. Dus zet ik dagelijks een bak water voor ze klaar.
  6. Water voor de vogels en egels – ook andere dieren in je tuin hebben dorst. Zet op verschillende plekken in de tuin bakjes water. Grote kans dat er weer meer gekwetterd wordt in je tuin.

    Voor je lijf

  7. Drink genoeg – zelf hebben we ook water nodig uiteraard. Veel drinken, en dan vooral water is het advies. Maak eens lekker fruitwater, check deze recepten.
  8. Maak zelf verkoelende waterijsjes – een ijsje op zijn tijd is ook lekker. Maar laat die magnum liever links liggen, hoe hard hij ook naar je knipoogt. Veel vet, veel suiker en je krijgt er alleen maar dorst van. Zelf waterijsjes maken is een makkie: Kies fruit dat je lekker vindt, en pureer het. Of pers het uit als het om een sinaasappel gaat. Stop het in ijslolly vormpjes en vries het 5 uur in.

    In huis

  9. Zwembadje in de tuin? – overdek hem ’s avonds, dan hoef je ‘m de volgende dag niet opnieuw te vullen en blijft hij schoon.
  10. Douche korter – wil je elke dag dat kleffe zweet van je afspoelen? Spring tien tellen onder de douche, en geniet van de druppels op je lijf. Na tien tellen ben je net zo opgefrist als na 10 minuten, geloof dat nu maar. Of spring, net als mijn dochter, onder de sproeier die de moestuin water geeft. Twee vliegen in een klap.
  11. Hergebruik water – gebruik je in de keuken water zonder zeep of andere middelen? Bijvoorbeeld voor het wassen van je groente? Vang het op en gebruik het voor je planten of je tuin. Ze zullen je dankbaar zijn.

 

Mijn top 5: moestuinboeken

door Leave a Comment

Tuinieren is niet moeilijk. Over het algemeen stop je een zaadje in de grond, dat zaadje kiemt en er groeit een plantje. Met een beetje geluk komt daar iets eetbaars aan. Maar omdat ik niet afhankelijk wil zijn van geluk, maar ook wil weten waarom en hoe iets groeit (of niet) lees ik veel boeken over de moestuin. Mijn top 5 moestuinboeken deel ik graag met je (in willekeurige volgorde).

1. De Moestuin van Mme Zsazsa

Dit boek heb ik ooit gewonnen. En wat was, en ben, ik er blij mee. Het hoort echt tot de beste moestuinboeken ever. Want het heeft een schat aan informatie waar je direct mee aan de slag kunt. En het zit vol humor. Vlaamse humor nog wel. Het is heerlijk geschreven, een lust om in te lezen. Maar ook om gericht te zoeken naar teeltwijzen van je groente. Maakt niet uit, Mme Zsazsa legt het haarfijn voor je uit. En voegt er gelijk aan toe hoe je het bereidt en hoe je het bewaart.

2. Permacultuur in je moestuin

Hoewel de schrijver van het boek uit Californie komt (met een ander klimaat dan hier), is het dankzij de vertaling van onder andere permacultuurspecialist Maranka Spoor dat de informatie zo goed toepasbaar is in onze Hollandse tuinen. In de Permacultuur, wat ik ook in mijn tuin probeer toe te passen, gaat het erom hoe je de natuur voor je laat werken, in plaats van de natuur laten doen wat jij wil. In het boek leer je welke combinaties van planten elkaar versterken en welke elkaar tegenwerken, hoe je je bodem in balans brengt en wat de invloed van de zon, wind en water op je tuin is.

3. Het bodemvoedselweg

Een gezonde bodem is essentieel voor een goede moestuin. Maar waarom dan? En wat speelt er zich af onder in de grond? Wat gebeurt er als je een seizoen hebt gepland? En waarom moet je aan vruchtwisseling doen? In dit boek leer je alles over regenwormen, insecten, schimmels en bacteriën. En hoe ze voor je werken, in plaats van tegen je.

4. Met mest en vork

Deze bijbel leende ik ooit bij de bibliotheek. Oh, en wat wilde ik het boek graag houden. Want bij alles wat je leest denk je ‘dat wil ik ook!’. Alma weet het zo aanlokkelijk te vertellen, dat zelfs iemand zonder groene vingers direct de tuin induikt. En de keuken. Want het is een natuurboek, tuinboek én kookboek! Alma en Doortje, die de foto’s heeft gemaakt, runnen samen de Groene Luwte in Noord Groningen. Een biodynamische moestuin waar je workshops en cursussen kunt volgen, kan eten én overnachten. Staat op mijn verlanglijst!

5. Holzer’s permacultuur

Door dit boek kwam ik in aanraking met permacultuur. Het lukte Holzer om in bergachtig gebied, met steile hellingen en flinke rotsen, een paradijs in harmonie met de natuur. Dat zijn methode de basis is van permacultuur had hij niet door. Hij leerde simpelweg luisteren naar de natuur, observeerde en experimenteerde. In zijn boek is er onder meer aandacht voor het werken met verhoogde bedden, varkens als medewerkers, fruitlandschappen en paddenstoelen.

 

De moestuin is hip, dus er is een scala aan boeken over de moestuin te vinden. Voor de snelle info spit ik het internet door. Of ik bel m’n moeder. Dat is de kortste klap.

 

Lees ook:

BewarenBewaren

BewarenBewaren